Theo tin Tòa Thánh, trong ngày đầu tiên của Chuyến Tông du Của Đức Thánh Cha Phanxicô Đến Luxembourg Và Bỉ (26-29 Tháng 9 Năm 2024), ngài đã có Cuộc Họp Với Các Cơ Quan Chính Quyền, Xã Hội Dân Sự Và Đoàn Ngoại Giao tại Cercle Cité, (Luxembourg) thứ năm, ngày 26 tháng 9 năm 2024. Nhân dịp này, ngài đã ngỏ lời với họ. Sau đây là nguyên văn bài diễn văn của ngài, dựa vào bản tiếng Anh do Tòa Thánh cung cấp:
Thưa Đại Công Tước
Thưa Thủ tướng,
Quý vị đại diện của Xã hội dân sự,
Quý vị thành viên của Đoàn ngoại giao,
Thưa Quý bà và quý ông,
Thưa các Hồng Y!
Tôi rất vui khi được thực hiện chuyến thăm này đến Đại công quốc Luxembourg, và tôi xin chân thành cảm ơn Đại Công Tước và Thủ tướng vì những lời chào đón nồng nhiệt mà các vị đã dành cho tôi. Tôi cũng rất biết ơn về sự chào đón của các thành viên trong gia đình Đại công tước.
Do vị trí địa lý đặc biệt của mình trên biên giới của các khu vực ngôn ngữ và văn hóa khác nhau, Luxembourg thường thấy mình ở ngã ba đường của các biến cố lịch sử quan trọng nhất của châu Âu. Hai lần, trong nửa đầu thế kỷ trước, đất nước này đã phải chịu đựng sự xâm lược và bị tước đoạt tự do và độc lập.
Kể từ khi Chiến tranh thế giới thứ hai kết thúc, đất nước của quý vị đã dựa vào lịch sử của mình - vì lịch sử là người thầy của cuộc sống - và tự khẳng định mình trong cam kết xây dựng một châu Âu thống nhất và anh em, trong đó mỗi quốc gia, dù lớn hay nhỏ, đều có thể có vai trò riêng của mình, và nơi mà những chia rẽ, bất hòa và chiến tranh do các hình thức chủ nghĩa dân tộc thái quá và các hệ tư tưởng độc hại cuối cùng có thể bị bỏ lại phía sau. Thật vậy, các hệ tư tưởng luôn là kẻ thù của nền dân chủ.
Cũng phải thừa nhận rằng khi luận lý đối đầu và sự phản đối bạo lực chiếm ưu thế, các khu vực trên biên giới giữa các cường quốc xung đột cuối cùng sẽ bị lôi kéo mạnh mẽ trái với ý muốn của họ. Tuy nhiên, khi cuối cùng họ khám phá lại con đường của sự khôn ngoan, và sự chống đối được thay thế bằng sự hợp tác, thì những khu vực đó trên biên giới trở thành nơi tốt nhất - và không chỉ mang tính biểu tượng - để xác định nhu cầu của một kỷ nguyên hòa bình mới và những con đường cần theo đuổi.
Thật vậy, Luxembourg không phải là ngoại lệ đối với nguyên tắc này, vì đây là thành viên sáng lập của Liên minh châu Âu và các Cộng đồng tiền nhiệm. Đây cũng là nơi đặt trụ sở của nhiều tổ chức châu Âu, bao gồm Tòa án Công lý của Liên minh châu Âu, Tòa án Kiểm toán châu Âu và Ngân hàng Đầu tư châu Âu. Chúng ta có thể làm những điều này khi có hòa bình. Chúng ta đừng quên rằng chiến tranh luôn là một thất bại. Hòa bình là điều cần thiết và Luxembourg có lịch sử là người xây dựng hòa bình. Thật đáng buồn khi ngày nay có một quốc gia châu Âu mà những khoản đầu tư mang lại lợi nhuận cao nhất lại đến từ việc sản xuất vũ khí. Điều này rất đáng buồn.
Hơn nữa, cấu trúc dân chủ vững chắc của đất nước quý vị, nơi trân trọng phẩm giá của con người và bảo vệ các quyền tự do cơ bản, là yếu tố thiết yếu giúp Luxembourg đóng vai trò quan trọng như vậy trong bối cảnh lục địa. Thật vậy, không phải diện tích lãnh thổ hay số lượng cư dân là điều kiện tiên quyết để một quốc gia đóng vai trò quan trọng trên trường quốc tế, hay để trở thành trung tâm kinh tế và tài chính. Thay vào đó, chính là việc kiên trì tạo ra các thể chế và luật lệ khôn ngoan, bằng cách điều chỉnh cuộc sống của công dân theo các tiêu chuẩn công bằng và tôn trọng pháp quyền, đặt con người và lợi ích chung vào trung tâm, ngăn ngừa và chống lại các mối nguy hiểm của sự phân biệt đối xử và loại trừ. Luxembourg là một quốc gia có cánh cửa rộng mở, một minh chứng tuyệt đẹp về sự không phân biệt đối xử và không loại trừ.
Về vấn đề này, những lời của Thánh Gioan Phaolô II trong chuyến thăm Luxembourg năm 1985 vẫn còn nguyên giá trị: “Quốc gia của các bạn, tại ngã tư quan trọng của các nền văn hóa này, vẫn trung thành với sứ mệnh trở thành nơi giao lưu và hợp tác sâu rộng giữa ngày càng nhiều quốc gia. Tôi tha thiết hy vọng rằng mong muốn đoàn kết này sẽ ngày càng đoàn kết các cộng đồng quốc gia và mở rộng đến tất cả các quốc gia trên thế giới, đặc biệt là những quốc gia nghèo nhất” (Diễn văn tại Lễ chào đón, ngày 15 tháng 5 năm 1985). Khi khẳng định những điều này thành của riêng mình, tôi đặc biệt nhắc lại lời kêu gọi thiết lập mối quan hệ anh em giữa các dân tộc, để tất cả mọi người có thể trở thành người tham gia và là nhân vật chính trong một quá trình phát triển toàn diện có tổ chức.
Học thuyết xã hội của Giáo hội nêu bật các đặc điểm của sự tiến bộ như vậy và các cách thức để đạt được điều đó. Về phần mình, tôi đã đi theo con đường của giáo lý này bằng cách mở rộng hai chủ đề chính: chăm sóc tạo vật và tình anh em. Thật vậy, để phát triển trở nên chân thực và toàn diện, chúng ta không được cướp bóc hoặc làm suy thoái ngôi nhà chung của chúng ta. Tương tự như vậy, chúng ta không được bỏ rơi các dân tộc hoặc nhóm xã hội ở bên lề, vì tất cả chúng ta đều là anh chị em. Chúng ta đừng quên rằng có của cải bao gồm trách nhiệm. Vì vậy, tôi yêu cầu chúng ta phải luôn cảnh giác để các quốc gia thiệt thòi nhất không bị bỏ rơi và giúp họ thoát khỏi tình trạng nghèo đói của mình. Đây là một cách để bảo đảm giảm số lượng người buộc phải di cư, thường trong điều kiện vô nhân đạo và nguy hiểm. Với lịch sử đặc biệt và vị trí địa lý đặc biệt, với gần một nửa dân số đến từ các nơi khác của châu Âu và thế giới rộng lớn hơn, Luxembourg có thể là một sự trợ giúp và là tấm gương chỉ ra con đường phía trước trong việc chào đón và hòa nhập người di cư và người tị nạn. Quý vị thực sự là một hình mẫu về điều này.
Thật không may, chúng ta đang chứng kiến sự tái xuất hiện, ngay cả trên lục địa châu Âu, của những rạn nứt và thù địch, thay vì được giải quyết trên cơ sở thiện chí, đàm phán và nỗ lực ngoại giao, lại dẫn đến những hành động thù địch công khai, dẫn đến sự hủy diệt và chết chóc. Có vẻ như trái tim con người không phải lúc nào cũng nhớ về quá khứ và thỉnh thoảng lại lạc lối và quay trở lại con đường bi thảm của chiến tranh.
Chúng ta đã quên mất điều này biết bao. Để chữa lành hội chứng nguy hiểm này, khiến các quốc gia trở nên ốm yếu nghiêm trọng, gia tăng xung đột và có nguy cơ đẩy họ vào những cuộc chiến gây ra tổn thất to lớn về người và những cuộc thảm sát vô ích hơn nữa, chúng ta cần phải hướng mắt lên cao. Chúng ta cũng cần cuộc sống thường nhật của người dân và các nhà lãnh đạo của họ được thúc đẩy bởi các giá trị tinh thần cao quý và sâu sắc. Chính những giá trị này sẽ ngăn chặn lý trí khỏi sự ngu ngốc và sa vào những sai lầm tương tự trong quá khứ, những sai lầm thậm chí còn tệ hơn do sức mạnh kỹ thuật lớn hơn mà con người hiện đang sở hữu.
Luxembourg có khả năng đặc biệt trong việc thúc đẩy tình hữu nghị và tránh những sai lầm này. Tôi thậm chí còn nói rằng đó là một trong những ơn gọi của quý vị.
Là Người kế vị Thánh Phêrô, và thay mặt cho Giáo hội, mà như Thánh Phaolô VI đã nói - là chuyên gia về nhân loại, tôi ở đây để làm chứng rằng Tin Mừng là nguồn sống và là sức mạnh luôn tươi mới của sự đổi mới bản thân và xã hội. Nó mang lại sự hòa hợp giữa tất cả các quốc gia, giữa tất cả các dân tộc; sự hòa hợp và khả năng cùng nhau trải nghiệm và đau khổ. Chỉ có Tin Mừng của Chúa Giêsu Kitô mới có khả năng biến đổi sâu sắc tâm hồn con người, khiến nó có khả năng làm điều thiện ngay cả trong những tình huống khó khăn nhất, dập tắt lòng thù hận và hòa giải các bên tham gia vào xung đột. Xin cho mọi người, mọi người nam và nữ, trong sự tự do hoàn toàn, biết đến Tin Mừng của Chúa Giêsu, Đấng đã hòa giải Thiên Chúa và nhân loại trong Con người của Người, và Đấng, biết những gì trong trái tim con người, có thể chữa lành vết thương của họ. Tin Mừng luôn tích cực.
Thưa Đại Công tước, Quý bà và Quý ông,
Luxembourg có thể cho mọi người thấy những lợi ích của hòa bình trái ngược với nỗi kinh hoàng của chiến tranh, của sự hòa nhập và cổ vũ người di cư trái ngược với sự phân biệt đối xử. Về vấn đề này, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc của mình, vì thái độ chào đón người di cư đầy ý nghĩa của quý vị và vì đã cho họ một vị trí trong xã hội của quý vị. Quý vị cũng cho thấy những lợi ích của sự hợp tác giữa các quốc gia trái ngược với hậu quả có hại của việc làm cứng ngắc lập trường và theo đuổi lợi ích của riêng mình một cách ích kỷ, thiển cận hoặc thậm chí là bạo lực. Cho phép tôi nói thêm một điểm nữa: Tôi đã thấy tỷ lệ sinh ở đây. Xin hãy sinh thêm con, nhiều con hơn nữa! Chúng là tương lai. Tôi sẽ không nói là nhiều trẻ em hơn và ít chó con hơn - tôi nói điều đó ở Ý - mà là nhiều trẻ em hơn nữa!
Thật vậy, những người có thẩm quyền rất cần phải kiên quyết và kiên nhẫn tham gia vào các cuộc đàm phán trung thực để giải quyết những khác biệt, cùng với sự sẵn lòng tìm ra những sự thỏa hiệp danh dự, không làm suy yếu bất cứ điều gì và thay vào đó có thể xây dựng an ninh và hòa bình cho tất cả mọi người.
“Để phục vụ”, “Phục vụ”: đây là phương châm của chuyến viếng thăm của tôi ở đây và nó ám chỉ trực tiếp đến sứ mệnh của Giáo hội, mà Chúa Kitô, Chúa đã trở thành người hầu, đã sai đến thế gian như Chúa Cha đã sai Người. Xin hãy nhớ rằng đối với tất cả chúng ta, lời kêu gọi “phục vụ” này là danh hiệu cao quý nhất. Phục vụ cũng là nhiệm vụ chính của quý vị, là cách sống cần tuân theo mỗi ngày. Xin Chúa giúp quý vị luôn phục vụ với một trái tim vui tươi và rộng lượng. Và xin những người không có đức tin làm việc cho anh chị em mình, cho đất nước và cho xã hội. Đây là con đường mà tất cả chúng ta nên đi theo, luôn vì lợi ích chung.
Xin Mary Mutter Jesu, Consolatrix Afflictorum, Patrona Civitatis et Patriae Luxemburgensis [Maria Mẹ Chúa Giêsu, Đấng an ủi kẻ âu lo, Quan thầy Đôi thị và Quê hương Luxembourg] dõi theo Luxembourg và thế giới và xin Chúa Giêsu, Con của Người, ban cho hòa bình và mọi điều tốt lành.
Xin Chúa ban phước cho Luxembourg! Cảm ơn quý vị.