Antoine Mekary của ALETEIA, ngày 30/12/24, viết về mười biến cố đáng nhớ của Đức Phanxicô trong năm 2024:

Nhiều sự kiện đáng nhớ liên quan đến Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã diễn ra trong năm nay. Sau đây là một số sự kiện nổi bật.

Ngày 12 tháng 1: Bị viêm phế quản, Đức Giáo Hoàng bắt đầu một vài tuần khó khăn

Trong những tháng đầu năm 2024, Đức Giáo Hoàng bị bệnh về đường hô hấp khiến ngài phải hủy nhiều cuộc hẹn và giao phó việc đọc văn bản của mình cho các cộng sự. Phải mất một thời gian dài để lấy lại vóc dáng.

Vào cuối tháng 3, để bảo vệ bản thân khỏi cái lạnh, ngài đã hủy bỏ vào phút cuối việc tham gia Chặng đàng Thánh giá Thứ Sáu Tuần Thánh nổi tiếng tại Đấu trường La Mã. Chiếc ghế trắng của ngài để trống.

Sau những sự kiện đáng báo động này, tin đồn về việc ngài từ chức và mật nghị sắp tới đã lan truyền, và mọi người đã đồn đoán về "papabili". Nhưng tình trạng thể chất của ngài hóa ra lại đáng kinh ngạc vào mùa thu, chứng tỏ sự không biết mệt mỏi giữa những chuyến đi và cam kết của mình. Ngài vẫn khỏe mạnh cho đến cuối năm, mặc dù vào đầu tháng 12, ngài bị ngã khiến ngài bị bầm tím ở cằm và một cơn "cảm lạnh rất nặng" khác để kết thúc năm.

Ngày 3 tháng 4: Đức Phanxicô chia sẻ về Đức Bê-nê-đic-tô XVI

Trong một cuốn sách phỏng vấn với một phóng viên Tây Ban Nha, được xuất bản dưới tựa đề Người kế nhiệm, Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã suy gẫm về mối quan hệ của mình với người tiền nhiệm Bê-nê-đic-tô XVI, người đã qua đời vào ngày 31 tháng 12 năm 2022. Bác bỏ những người muốn họ chống lại nhau, Đức Giáo Hoàng người Argentina khẳng định rằng, trong mật nghị năm 2005, Đức Hồng Y Joseph Ratzinger là "ứng cử viên" của ngài. Ngài mô tả Đức Hồng Y là "một đứa trẻ thần đồng về thần học".

Tuy nhiên, Đức Giáo Hoàng người Argentina tiết lộ sự căng thẳng với cựu thư ký của Đức Bê-nê-đic-tô, Tổng giám mục Gänswein. Ngài cũng lên án bầu không khí bảo vệ quá mức mà đoàn tùy tùng của Đức Bê-nê-đic-tô XVI duy trì vào cuối đời, cho rằng các bác sĩ của Bê-nê-đic-tô đã đưa ngài vào một dạng "giam giữ của cảnh sát". Đức Giáo Hoàng cũng tiết lộ mong muốn của mình về một nghi lễ đơn giản hóa cho tang lễ của chính mình, cho thấy rằng ngôi mộ của ngài đã sẵn sàng, tại Vương cung thánh đường Đức Bà Cả.

Ngày 28 tháng 4: Đức Giáo Hoàng trên Kênh đào Grand Canal của Venice

Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã đến thăm Triển lãm nghệ thuật Venice Biennale, nơi ngài có bài phát biểu khẳng định rằng "thế giới cần các nghệ sĩ". Tại gian hàng của Tòa thánh, nằm trong nhà tù trên đảo Giudecca, vị Giáo hoàng người Argentina đã chào đón các nữ tù nhân và nêu bật các nghệ sĩ nữ như Frida Kahlo và Louise Bourgeois.

Trong một Thánh lễ, Đức Giáo Hoàng đã khuyến khích người dân Venice bảo vệ không chỉ di sản sinh thái của Serenissima mà còn cả "di sản nhân văn của nơi này". Ngài đã thực hiện thêm hai chuyến đi đến đông bắc nước Ý, đến Verona vào ngày 18 tháng 5 để tham gia một cuộc tuần hành vì hòa bình tại Đấu trường Arena và đến Trieste vào ngày 7 tháng 7 để tham dự một cuộc họp về dân chủ.

Ngày 14 tháng 6: Giáo hoàng đến thăm G7 để nói về trí khôn nhân tạo

Vị Giáo hoàng 87 tuổi đã đến Bari để tham dự hội nghị thượng đỉnh G7 nhằm nêu bật nhu cầu cấp thiết phải quản lý trí khôn nhân tạo. Giữa hai phiên họp song phương ngắn ngủi — Đức Giáo Hoàng đã có cuộc hội đàm với Tổng thống Macron (Pháp), Zelensky (Ukraine) và Trudeau (Canada) — ngài đã phát biểu.

Ngài đã cố gắng phá vỡ cơ chế của trí khôn nhân tạo và thuyết phục các nhà lãnh đạo về nhu cầu hành động chính trị và pháp lý trước một công cụ "hấp dẫn và đáng gờm". Kể từ năm 2020, Tòa thánh đã đầu tư vào việc thúc đẩy một bộ quy tắc đạo đức cho trí khôn nhân tạo.

Từ ngày 2 đến ngày 13 tháng 9: Chuyến công du lớn đến Châu Á - Châu Đại Dương

Với 44 giờ trên không và đi qua gần 20,000 dặm, "chuyến công du lớn" vào tháng 9 đến Châu Á và Châu Đại Dương đã phá vỡ mọi kỷ lục về các chuyến công du của Đức Giáo Hoàng Phanxicô. Thậm chí còn đáng kinh ngạc hơn: vị giáo hoàng gần 88 tuổi dường như được tiếp thêm sinh lực sau chuyến đi này.

Tại Indonesia, Đức Phanxicô đã khuyến khích một Giáo hội thiểu số tìm được vị trí của mình bên cạnh cộng đồng Hồi giáo đông đảo nhất thế giới. Trong chặng đầu tiên của triều giáo hoàng tại Châu Đại Dương, tại Papua New Guinea xanh tươi, ngài đã trở thành một nhà truyền giáo của hòa bình, rao giảng chống lại tình trạng bạo lực đang hoành hành ở đất nước này. Sau đó, ngài đã đến Đông Timor trong chiến thắng, một quốc gia Công Giáo mà ngài ca ngợi tuổi trẻ. Cuối cùng, ngài đã đến thăm Singapore, nơi ngài cầu xin sự hòa hợp giữa các tôn giáo và tôn trọng người di cư.

Ngày 26-29 tháng 9: Chuyến đi khó khăn của Đức Giáo Hoàng đến Bỉ

Sau một điểm dừng chân mang tính biểu tượng tại Luxembourg để chào đón Hồng Y Jean-Claude Hollerich, Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã đến Bỉ, đây được chứng minh là một trong những chuyến đi khó khăn nhất trong triều giáo hoàng của ngài.

Trong bài phát biểu chào mừng tại Cung điện Hoàng gia, Nhà vua và Thủ tướng đã hỏi Đức Giáo Hoàng về những vụ tai tiếng lạm dụng tình dục do các linh mục gây ra. Sau một cuộc họp dài với một số nạn nhân, Đức Giáo Hoàng đã thay đổi văn bản bài giảng của mình tại Thánh lễ được cử hành tại Sân vận động Vua Baudouin để yêu cầu các giám mục đấu tranh hiệu quả hơn với tệ nạn này.

Vào cuối Thánh lễ, Đức Giáo Hoàng tuyên bố mở tiến trình phong chân phước cho Vua Baudouin, người phản đối việc hợp pháp hóa phá thai. Lập trường "ủng hộ sự sống" của Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã khiến ngài bị chỉ trích mạnh mẽ trong các chuyến thăm của mình đến các trường đại học ở Leuven, ở Bỉ nói tiếng Flemish, và Louvain-La-Neuve, ở Bỉ nói tiếng Pháp.

Ngày 2-27 tháng 10: Đức Giáo Hoàng chủ trì hội nghị thế giới của Thượng hội đồng về tính đồng nghị

Trong suốt tháng 10, Đức Giáo Hoàng đã chủ trì phiên họp thứ hai của Thượng hội đồng về tính đồng nghị. Trong sự kiện này, 368 thành viên từ khắp nơi trên thế giới — 25% trong số họ không phải là giám mục — đã cùng nhau làm việc để suy gẫm về một Giáo Hội Công Giáo có tính tham gia nhiều hơn và ít giáo sĩ hơn.

Phiên họp này nhằm mục đích kết thúc một chu kỳ được khởi xướng vào năm 2021, nhưng trên thực tế, công việc vẫn đang được tiến hành. 10 nhóm làm việc do Đức Phanxicô thành lập để nghiên cứu một số vấn đề nhạy cảm — chia sẻ việc cai trị, cải cách chủng viện, quyền tiếp cận chức phó tế của phụ nữ, v.v. — dự kiến sẽ đưa ra kết luận của họ vào tháng 6 tới. Vào cuối Thượng hội đồng, Đức Giáo Hoàng đã quyết định ký Văn kiện cuối cùng của các thành viên Thượng hội đồng, biến nó thành một phần trong giáo huấn của ngài. Sẽ không có tông huấn hậu thượng hội đồng nào về vấn đề này.

Ngày 22 tháng 10: Thỏa thuận với Trung Quốc được gia hạn thêm 4 năm

Lần thứ ba, Tòa thánh và Trung Quốc đã gia hạn thỏa thuận mục vụ năm 2018 của họ về các thủ tục bổ nhiệm giám mục tại Trung Quốc. Trong khi văn bản vẫn còn tạm thời và bí mật, nền ngoại giao giáo hoàng của Hồng Y quốc vụ khanh Pietro Parolin đã đạt được một bước đột phá cụ thể: thỏa thuận đã được gia hạn trong bốn năm, thay vì hai năm.

Sau năm 2023 đầy khó khăn, có vẻ như năm 2024 là một năm tốt hơn nhiều đối với quan hệ Trung Quốc-Vatican. Tại Vatican, các buổi tiếp kiến chung hiện cũng được tóm tắt bằng tiếng Quan Thoại; các giám mục Trung Quốc đã tham gia Thượng hội đồng và một cuộc hội thảo về kỷ niệm 100 năm của "Công đồng Trung Quốc"; và thỏa thuận đã dẫn đến việc bổ nhiệm năm giám mục mới.

Ngày 7 tháng 12: Giáo hoàng tạo thêm 20 cử tri Hồng Y

Đức Giáo Hoàng tiếp tục củng cố Hồng Y đoàn chịu trách nhiệm bầu người kế nhiệm bằng cách chỉ định 21 Hồng Y, 20 người trong số họ dưới 80 tuổi và do đó có thể bỏ phiếu trong trường hợp có mật nghị. Trong nhóm Hồng Y mới thứ 10 của mình, Đức Phanxicô tiếp tục hướng đến "các vùng ngoại vi", như ngài đã làm kể từ năm 2013.

Trong khi Châu Phi vẫn chưa được đại diện đầy đủ (2 Hồng Y trong công nghị này), Châu Á tiếp tục phát triển, chiếm 16% trong số các Hồng Y, và thậm chí là 18% nếu tính cả các Hồng Y Trung Đông; Tổng giám mục Dominique Mathieu của Tehran, Iran, là một phần của nhóm mới nhất.

Sau 11 năm trị vì, trong số 140 Hồng Y cử tri hiện tại, Đức Giáo Hoàng đã bổ nhiệm gần 80%.

Ngày 24 tháng 12: Đức Giáo Hoàng Phanxicô bắt đầu Năm Thánh Hy vọng

Năm 2025 là năm thánh thường lệ tiếp theo trong lịch của Giáo hội, sau Đại Năm Thánh 2000. Đức Thánh Cha đã nắm bắt cơ hội này, biến nó thành cơ hội để thúc đẩy nhân đức đối thần hy vọng.

Vào ngày 24 tháng 12, trước Thánh lễ đêm Giáng sinh, Đức Giáo Hoàng đã gõ cửa Thánh tại Vương cung thánh đường Thánh Phêrô, cánh cửa mở ra trước mắt ngài. Hình ảnh Người kế vị Thánh Phêrô ngồi xe lăn trước cánh cửa uy nghi tạo nên sự tương phản với hình ảnh năm 2015 về một Đức Giáo Hoàng Phanxicô khỏe mạnh hơn khi khai mạc Năm Thánh Lòng Thương Xót. Nhưng vào sáng ngày 26 tháng 12, ngài đã đứng dậy để mở Cửa Thánh tại nhà tù Rebibbia.

Dù đứng hay ngồi, Đức Giáo Hoàng vẫn liên tục kêu gọi một cái ôm hy vọng, đặc biệt là đối với những người trẻ tuổi, những người mà ngài nói rằng cần nhìn thấy tương lai của mình với những khả năng và không đầu hàng trước sự bi quan.