1. Ukraine bắn hạ Đại tá Bắc Hàn nguy hiểm, vũ trang hùng hậu
Đẩy lùi từng đợt lính biệt kích Bắc Hàn tấn công các vị trí của Ukraine xung quanh làng Malaya Loknya ở tỉnh Kursk, phía tây nước Nga gần đây, Lữ đoàn cơ giới số 22 của quân đội Ukraine đã giành được một giải thưởng giá trị: một chỉ huy Trung Đoàn Bắc Hàn đã chết—cùng toàn bộ trang thiết bị của anh ta.
Phóng viên chiến tranh người Ukraine Yuriy Butusov đã có được bộ dụng cụ này. “Chúng tôi thấy anh ta có thiết bị phẩm chất khá cao”, Butusov nói. Đáng chú ý nhất là người Bắc Hàn này mang theo một khẩu súng ngắn bán tự động Vepr-12, rõ ràng là có ý định sử dụng nó để chống lại máy bay điều khiển từ xa góc nhìn thứ nhất của Ukraine.
Đại tá Bắc Hàn đang chỉ huy từ phía trước khi đơn vị của ông ta lao vào Lữ đoàn cơ giới số 22 trong một khu vực của Kursk, nơi đã chứng kiến một số cuộc giao tranh khốc liệt và gần nhất trong những tuần gần đây. Kể từ tháng 11, một lực lượng kết hợp gồm 60.000 người Nga và Bắc Hàn đã cố gắng - và hầu hết đều thất bại - để đẩy 20.000 người Ukraine ra khỏi một khu vực rộng 250 dặm vuông mà họ đã tạo ra ở Kursk vào tháng 8.
“Ông ta thực sự đã chạy đến cùng với những chiến binh của mình,” Butusov cho biết. Quân đội Ukraine đã có thể kéo thi thể của đại tá trở về nơi tương đối an toàn ở khu vực phía sau của họ, nơi tình báo Ukraine—và Butusov—có thể xem xét kỹ lưỡng các tài liệu tiếng Nga của đại tá, nhật ký của ông được viết hoàn toàn bằng tiếng Hàn và vũ khí cùng trang bị của ông, bao gồm một chiếc radio do Trung Quốc sản xuất, lựu đạn, một khẩu súng trường tấn công AK-12 và khẩu Vepr-12 cỡ 12.
“Ông ấy mang theo hai khẩu súng tự động cùng một lúc”, Butusov lưu ý. Tải trọng chiến đấu nặng nề của đại tá được tạo ra bởi những gì Butusov mô tả là tiêu chuẩn “rất cao” của người Bắc Hàn về thể lực.
Súng ngắn rõ ràng là có mục đích “chống lại FPV”, theo một nhà phân tích tình báo nguồn mở. Khi hàng triệu máy bay điều khiển từ xa FPV nổ tung trên bầu trời trên tiền tuyến dài 800 dặm ở Ukraine và miền tây nước Nga, cả hai bên đều trang bị cho bộ binh của mình những khẩu súng ngắn có hình nón lửa rộng lý tưởng để hạ gục những máy bay điều khiển từ xa mỏng manh ngay trước khi chúng tấn công. Người Ukraine thậm chí còn trang bị cho một số máy bay điều khiển từ xa của mình những khẩu súng ngắn kép, biến chúng thành những thợ săn máy bay điều khiển từ xa trên không.
Một số quân nhân Nga nghèo khó đã lên mạng xã hội để cầu xin những người ủng hộ ở quê nhà gửi cho họ súng ngắn. “Bất cứ thứ gì cũng được”, một người Nga tuyệt vọng đã cầu xin. Ngược lại, khẩu súng ngắn của đại tá Bắc Hàn có thể là do quân đội cấp.
Không ít nhà quan sát Ukraine đã ghi nhận sự chuẩn bị vượt trội của Bắc Hàn cho kỷ nguyên chiến tranh máy bay điều khiển từ xa hiện nay. “Người Bắc Hàn có sự huấn luyện bắn súng hoàn hảo”, Butusov, một người lính và nhà làm phim Ukraine, giải thích. “Số liệu thống kê về các máy bay điều khiển từ xa nhỏ mà họ đã phá hủy chứng minh cho thực tế này”.
Theo Butusov, người Bắc Hàn đã phát triển những chiến thuật đau thương nhưng hiệu quả để bẫy máy bay điều khiển từ xa của Ukraine. “Một người đàn ông đóng vai trò mồi nhử trong khi hai đồng chí phục kích và phá hủy máy bay điều khiển từ xa. Điều này cho bạn biết đôi điều về khả năng phục hồi đạo đức của họ trước thứ mà tôi tin là vũ khí chống người đáng sợ nhất hiện nay.”
Thể lực, một khẩu súng ngắn hiện đại và chiến thuật chống máy bay điều khiển từ xa thông minh đã không cứu được viên đại tá Bắc Hàn khi ông giao chiến với Lữ đoàn cơ giới 22 dày dạn kinh nghiệm. Nhưng bộ trang bị nổi bật của viên đại tá chắc chắn là một cảnh tượng đáng ngại đối với người Ukraine ở Kursk khi họ tiếp tục chiến đấu với lực lượng Nga-Bắc Hàn đông hơn họ gấp ba lần.
Có rất nhiều lính Nga ở Kursk, nhưng nhiều người trong số họ được trang bị kém và sức khỏe không tốt—nếu không muốn nói là đã bị thương. Không thể nói như vậy về hàng ngàn người Bắc Hàn trong vùng.
[Forbes: A North Korean Colonel Raced Into Battle With Two Automatic Weapons: One For Close Combat, Another For Shooting Down Drones]
2. Tổng thống Zelenskiy cho biết vùng đệm ở Kursk được duy trì để bảo vệ Sumy và Kharkiv
Tổng thống Volodymyr Zelenskiy tuyên bố rằng Ukraine đang duy trì một “vùng đệm” ở Tỉnh Kursk của Nga để bảo vệ các thành phố Sumy và Kharkiv khỏi các cuộc tấn công của Nga.
Trong cuộc gặp gỡ khen thưởng các sĩ quan và binh lính Ukraine đạt thành tích hôm Thứ Hai, 27 Tháng Giêng, Tổng thống Zelenskiy nói:
“Hôm nay có nhiều cuộc họp báo quân sự với các chỉ huy, cũng như một cuộc trò chuyện với bộ trưởng quốc phòng Ukraine, tập trung vào tình hình ở tiền tuyến, các mặt trận chính của chúng tôi tại Donetsk và các khu vực của chiến dịch Kursk. Sắp tới sẽ là sáu tháng hoạt động tích cực của chúng tôi tại Kursk nhằm bảo vệ đất đai của Ukraine. Chúng tôi đang duy trì một vùng đệm trên lãnh thổ Nga để bảo vệ Sumy và Kharkiv khỏi các cuộc tấn công của Nga.”
Tổng thống Zelenskiy đã khen ngợi những người lính của Lữ đoàn Dù Biệt lập số 95 vì những hành động của họ ở Kursk. Ông cũng khen ngợi Lữ đoàn Dù Biệt lập số 25 và Lữ đoàn Jaeger Độc lập số 68 vì hiệu quả của họ trên mặt trận Pokrovsk, cũng như Lữ đoàn Cơ giới Biệt lập số 24 và 100 vì chủ nghĩa anh hùng của họ trong các trận chiến giành Chasiv Yar và Toretsk.
[Ukrainska Pravda: Zelenskyy: Buffer zone in Kursk Oblast maintained to safeguard Sumy and Kharkiv]
3. Ukraine tấn công cơ sở lưu trữ máy bay điều khiển từ xa ở Tỉnh Oryol của Nga và tiêu diệt 200 Shahed, Bộ Tổng tham mưu báo cáo
Các đơn vị Không quân và Lực lượng Phòng vệ Ukraine đã tấn công các cơ sở lưu trữ máy bay điều khiển từ xa ở Tỉnh Oryol, phía tây Nga vào ngày 26 tháng Giêng. Phát ngôn nhân Bộ Quốc phòng Ukraine, Chuẩn tướng Oleksii Hromov, cho biết như trên trong cuộc họp báo hôm Thứ Hai, 27 Tháng Giêng.
Cuộc tấn công nhắm vào các cấu trúc bê tông chứa đầu đạn nhiệt áp cho máy bay điều khiển từ xa, gây ra vụ nổ thứ cấp đáng kể.
Ông cho biết: “Kết quả và mức độ thiệt hại đang được xác định, nhưng có thể biết sơ bộ rằng hơn 200 'Shahed' sẽ không còn được sử dụng để chống lại đất nước chúng tôi nữa”.
Các báo cáo sơ bộ cho biết hơn 200 máy bay điều khiển từ xa tấn công Shahed đã bị phá hủy, khiến chúng không thể sử dụng cho các cuộc tấn công vào Ukraine trong tương lai.
Tuyên bố nhấn mạnh rằng các hoạt động chống lại các cơ sở quan trọng hỗ trợ tấn công vào cơ sở hạ tầng dân sự của Ukraine sẽ tiếp tục.
Nga đã điều động hàng ngàn máy bay điều khiển từ xa Shahed giá rẻ nhưng hiệu quả do Iran thiết kế chống lại Ukraine kể từ mùa thu năm 2022.
Shaheds và các biến thể sản xuất trong nước như Geran thường được sử dụng để tấn công các thành phố và cơ sở hạ tầng của Ukraine.
Phạm vi bay của máy bay điều khiển từ xa Shahed-136, được nhiều nguồn khác nhau tuyên bố, dao động từ 1.000 km (khoảng 620 dặm) đến 2.500 km (khoảng 1.550 dặm). Chúng được cho là nặng khoảng 200 kg với tốc độ bay tối đa khoảng 185 km, hay 115 dặm, một giờ.
Các phương tiện truyền thông phương Tây, như tờ New York Times, đưa tin giá của mỗi máy bay điều khiển từ xa Shahed-136 chỉ khoảng 20.000 đô la.
Khu vực Oryol là mục tiêu của nhiều cuộc tấn công của Ukraine trong tháng qua, khi một cơ sở lưu trữ, bảo dưỡng và sửa chữa máy bay điều khiển từ xa bị phá hủy vào ngày 28 tháng 12 và khi một kho chứa dầu bị máy bay điều khiển từ xa tấn công, sau đó bốc cháy, vào ngày 22 tháng 12.
[Kyiv Independent: Ukraine strikes drone storage facility in Russia's Oryol Oblast and destroys 200 Shaheds, General Staff reports]
4. Hơn 100 máy bay điều khiển từ xa của Nga được phóng vào Ukraine: 57 chiếc bị bắn hạ, 39 chiếc biến mất khỏi radar
Hơn 100 máy bay điều khiển từ xa của Nga được phóng vào Ukraine: 57 chiếc bị bắn hạ, 39 chiếc biến mất khỏi radar
Người Nga đã tấn công Ukraine bằng 104 UAV tấn công Shahed và máy bay điều khiển từ xa mồi bẫy vào đêm 26-27 tháng Giêng; 57 trong số chúng đã bị lực lượng phòng không Ukraine phá hủy, 39 chiếc khác biến mất khỏi radar và cuộc tấn công gây ra thiệt hại ở bốn khu vực.
Phát ngôn nhân của lực lượng không quân Ukraine, Đại Tá Yurii Ihnat cho biết:
“Tính đến 09:00, 57 máy bay điều khiển từ xa tấn công Shahed và các loại máy bay điều khiển từ xa khác được xác nhận đã bị bắn hạ ở Kyiv, Mykolaiv, Kharkiv, Poltava, Sumy, Dnipropetrovsk, Khmelnytskyi, Zhytomyr, Vinnytsia và Ivano- tỉnh Frankivsk.
Ba mươi chín máy bay điều khiển từ xa mồi nhử của đối phương đã biến mất khỏi radar không gây ra tác động tiêu cực nào.”
Không quân cho biết thêm rằng cuộc tấn công của Nga đã gây thiệt hại ở các tỉnh Dnipropetrovsk, Sumy, Ivano-Frankivsk và Kyiv – cơ sở hạ tầng, khu chung cư và tòa nhà dân cư bị hư hại.
Người Nga đã phóng máy bay điều khiển từ xa từ các thành phố Oryol, Kursk, Millerovo và Primorsko-Akhtarsk của Nga, cũng như từ Mũi Chauda ở Crimea tạm thời bị tạm chiếm.
Cuộc tấn công trên không đã bị đẩy lùi bởi máy bay, lực lượng hỏa tiễn phòng không, đơn vị tác chiến điện tử và các nhóm hỏa lực cơ động của Không quân Ukraine và lực lượng phòng thủ.
[Ukrainska Pravda: Over 100 Russian drones launched against Ukraine: 57 downed, 39 go off radar]
5. Quân đội Ukraine tránh được vòng vây ở Velyka Novosilka
Lữ đoàn cơ giới độc lập số 110 cho biết quân đội Ukraine đã tránh được vòng vây khi lực lượng Nga chuẩn bị chiếm Velyka Novosilka, tỉnh Donetsk.
Quân đội Ukraine đã rút lui thành công khỏi một số khu vực để tránh bị bao vây nhưng giao tranh vẫn tiếp diễn xung quanh thị trấn nằm cách tỉnh Dnipropetrovsk lân cận khoảng 15 km về phía đông.
Trang thiết bị của cả hai bên đều yếu nhưng bộ binh Nga đông hơn rất nhiều so với bộ binh Ukraine, lữ đoàn cho biết của mình.
Trong khi quân đội Nga có thể sẽ sớm chiếm được thị trấn, họ sẽ phải vật lộn để tiến hành cuộc tấn công. Sông Mokri Yaly tạo ra một trở ngại cho cuộc tiến công của Nga và quân đội Nga đang ở trong một “túi hỏa lực” dễ bị tấn công, lữ đoàn cho biết.
Lữ đoàn cho biết: “Mọi chuyển động đều bị pháo và máy bay điều khiển từ xa ngăn chặn”.
Con sông cũng cản trở các tuyến đường tiếp tế cho quân đội Ukraine. Ngày 23 tháng Giêng, phát ngôn nhân quân đội Viktor Trehubov cảnh báo rằng quân đội Ukraine có nguy cơ bị bao vây.
Trehubov lưu ý rằng lực lượng Nga đang cố gắng kiểm soát các tuyến đường tiếp cận thị trấn thông qua hỏa lực mạnh.
Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố vào ngày 24 Tháng Giêng rằng quân đội của họ đã cắm một lá cờ Nga ở trung tâm Velyka Novosilka và họ đã chia đôi thị trấn, cắt đứt lực lượng Ukraine. Túi phía nam đã thất thủ gần đây nhất.
Các chuyên gia nói với tờ Kyiv Independent rằng quân đội Ukraine có khả năng đang giữ các khu vực phía tây bắc của thị trấn và Nga dự kiến sẽ hoàn tất việc chiếm giữ trong “vài ngày”.
Nếu làm được như vậy, đây sẽ là chiến thắng đáng chú ý đầu tiên của Nga trong năm nay.
Không rõ có bao nhiêu quân Ukraine bị mắc kẹt bên trong túi phía nam ở Velyka Novosilka, nhưng có thể là khoảng hai hoặc ba tiểu đoàn, theo Pasi Paroinen tại tổ chức tình báo nguồn mở Black Bird Group có trụ sở tại Phần Lan. Ông nói thêm rằng số lượng binh lính có thể vào khoảng vài trăm.
Giao tranh đang ở mức độ rất dữ dội tại Tỉnh Donetsk và quân đội Nga vẫn tiếp tục tiến quân, mặc dù chậm, trong năm nay. Trong suốt mùa thu năm 2024, lực lượng Nga đã đạt được những thành quả hoạt động ở phía nam Tỉnh Donetsk, bao gồm các khu vực gần Toretsk và Chasiv Yar, trong khi tiến quân gần Kupiansk và trên đất Nga tại Tỉnh Kursk.
[Kyiv Independent: Ukrainian troops avoid encirclement in Velyka Novosilka, military says]
6. Hung Gia Lợi có thể dỡ bỏ lệnh cấm vận để đổi lấy tuyên bố về an ninh năng lượng
Các đại sứ Liên Hiệp Âu Châu sẽ cố gắng chuẩn bị một tuyên bố về an ninh năng lượng vào thứ Hai, ngày 27 tháng Giêng, để đổi lại Hung Gia Lợi có thể đồng ý gia hạn lệnh trừng phạt đối với Nga, là lệnh trừng phạt mà nước này hiện đang ngăn chặn.
Các đại sứ Liên Hiệp Âu Châu dự kiến sẽ họp để thảo luận về một tuyên bố liên quan đến an ninh năng lượng vào sáng ngày 27 tháng Giêng, tuyên bố này với hy vọng rằng “Hung Gia Lợi sẽ dỡ bỏ lệnh cấm vận đối với Nga khi các Ngoại trưởng họp vào cuối ngày hôm đó”.
Tính đến thứ sáu, ngày 24 tháng Giêng, có thông tin cho rằng Hung Gia Lợi vẫn chưa đồng ý gia hạn lệnh trừng phạt, nhưng các nhà ngoại giao Âu Châu đã quyết tâm tìm ra giải pháp.
Thủ tướng Hung Gia Lợi Viktor Orbán cáo buộc Ukraine cố gắng lừa dối người Hung Gia Lợi về vấn đề cung cấp khí đốt và kêu gọi Liên Hiệp Âu Châu buộc Ukraine phải “mở van”.
Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk tuyên bố rằng nếu Orban chặn việc gia hạn lệnh trừng phạt, điều đó cho thấy ông ta đang “làm việc cho Putin”.
[Ukrainska Pravda: Hungary may lift sanctions blockade in exchange for statement on energy security
7. Cựu giám đốc tình báo Anh nêu câu hỏi quan trọng về Tulsi Gabbard
Cựu giám đốc tình báo Anh, Ngài John Sawers, gọi việc đề cử Tulsi Gabbard làm giám đốc tình báo quốc gia, gọi tắt là DNI của Tổng thống Donald Trump là “khó khăn” vì lập trường “ủng hộ Nga” của bà, đồng thời cho biết ông không thấy “kế hoạch toàn cầu chung” nào cho chính sách đối ngoại của Tổng thống Donald Trump.
Sawers có nhiều kinh nghiệm về chính sách đối ngoại khi từng giữ chức đại sứ Anh tại Liên Hiệp Quốc, giám đốc chính trị của Bộ Ngoại giao và cố vấn chính sách đối ngoại cho Thủ tướng Tony Blair.
Sự nghiệp của Sawers lên đến đỉnh cao khi ông được bổ nhiệm làm Giám đốc Cơ quan Tình báo Bí mật, gọi tắt là MI6, từ tháng 11 năm 2009 đến tháng 11 năm 2014, sau khi từng giữ chức sĩ quan tình báo cho cơ quan này.
Việc đề cử Gabbard đã gây tranh cãi ngay từ thời điểm Tổng thống Donald Trump công bố bà là người được ông chọn cho vị trí tình báo nhạy cảm. Cựu đại diện đảng Dân chủ của Hawaii và cựu ứng cử viên tổng thống đảng Dân chủ năm 2020 đã bị cáo buộc là “kẻ phản bội” vì đã lên tiếng ủng hộ Nga và có chuyến thăm bất ngờ và trái phép tới cựu Tổng thống Syria Bashar al-Assad vào năm 2017.
Gabbard đã bảo vệ Assad, nói rằng ông “không phải là đối phương của Hoa Kỳ”. Vào tháng 10, bà cũng cáo buộc Phó Tổng thống khi đó là Kamala Harris là “kẻ chủ mưu chính” trong việc bắt đầu cuộc chiến tranh Nga-Ukraine đang diễn ra mà Putin đã phát động vào tháng 2 năm 2022.
Sawers đã ngồi lại với người dẫn chương trình quốc tế chính của CNN Christiane Amanpour cho một cuộc phỏng vấn được phát sóng vào sáng thứ Bảy. Trong cuộc thảo luận, cựu giám đốc tình báo đã nêu lên mối quan ngại về việc thăng chức cho Gabbard cho vị trí tình báo quyền lực nhất tại Hoa Kỳ
“Tôi nghĩ các thượng nghị sĩ có rất nhiều trách nhiệm để bảo đảm rằng chỉ những người phù hợp với các công việc hàng đầu mới được tiếp cận họ, đặc biệt là những người ở những lĩnh vực nhạy cảm nhất,” Sawers nói. “Hoa Kỳ là cộng đồng tình báo hùng mạnh nhất thế giới, và một trong những thách thức lớn nhất của họ là Nga, và một trong những thách thức lớn nhất khác là Trung Quốc.”
Ông nói thêm: “Có một người là giám đốc tình báo quốc gia về cơ bản có đường lối rất thân Nga, thì tôi thấy điều đó rất khó khăn, và nó cũng gây khó khăn cho các đối tác của Hoa Kỳ. Làm thế nào để bạn đối phó với một cộng đồng tình báo mà nhân vật cao cấp nhất trong đó, thành viên Nội các trong đó, về cơ bản lại thông cảm với đối phương lớn nhất của chúng ta?”
Đề cử của Gabbard đang bị đe dọa do sự phản đối của các Thượng nghị sĩ Cộng hòa Mitch McConnell của Kentucky, Susan Collins của Maine và Lisa Murkowski của Alaska vì họ đều nói rằng họ sẽ không ủng hộ việc xác nhận bà. Tuy nhiên, điều đó sẽ khiến Gabbard ở vị trí tương tự như Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth, người đã thông qua việc xác nhận nhờ một cuộc bỏ phiếu phá vỡ thế bế tắc từ Phó Tổng thống JD Vance.
Sawers hướng sự quan tâm của mình vào toàn bộ chính sách đối ngoại của chính quyền Tổng thống Donald Trump, mà ông gọi là một “đường lối” hơn là bất kỳ kế hoạch quan trọng nào.
“ Tôi không nghĩ đó là học thuyết của Tổng thống Donald Trump,” Sawers nói. “Tôi nghĩ những gì chúng ta có là đường lối với phần còn lại của thế giới.”
Ông tiếp tục: “Rõ ràng là Nước Mỹ trên hết là điểm khởi đầu của điều đó. Tôi nghĩ ông ấy cũng có một loại niềm tin vào phạm vi ảnh hưởng. Ông ấy thích và ngưỡng mộ, ở một mức độ nào đó, những nhà lãnh đạo quyền lực khác, và tôi nghĩ một số điều này, mà chúng ta đã ngạc nhiên về, có lẽ là về Greenland và Panama, v.v., là về việc củng cố phạm vi ảnh hưởng của Hoa Kỳ trên Tây bán cầu, và chúng ta sẽ xem đường lối sẽ như thế nào đối với Âu Châu, Ukraine, Trung Đông và Trung Quốc.”
“Nó được thực hiện từng bước một. Ở giai đoạn này, tôi không nghĩ là có một kế hoạch toàn cầu tổng thể nào cả”, Sawers cho biết.
Brian Krassenstein, một doanh nhân chỉ trích Tổng thống Donald Trump, đã viết trên X, : “Hiện tại, có vẻ như các Thượng nghị sĩ Collins, Murkowski và McConnell có khả năng bỏ phiếu 'không' cho đề cử Tulsi Gabbard cho vị trí Giám đốc Tình báo Quốc gia. Điều này có nghĩa là bà ấy sẽ không được xác nhận. Tôi ủng hộ các thượng nghị sĩ này. Bà ấy hoàn toàn không đủ tiêu chuẩn cho vị trí này.”
Ông nói thêm rằng một đảng viên Cộng hòa khác sẽ phải quay lưng lại với đảng để tránh việc Gabbard vượt qua sự xác nhận với kết quả hòa.
Meghan McCain, nhà bình luận chính trị và là con gái của cố Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa John McCain của Arizona, đã viết trên X: “Những lời chỉ trích [Tulsi Gabbard] từ [Thượng nghị sĩ Mark Kelly] và [Thượng nghị sĩ Mitch McConnell] luôn vô căn cứ, thiếu tôn trọng - và giờ đây ngày càng mang tính phân biệt giới tính đối với một người phụ nữ đang tại ngũ thành đạt, một người thực sự lập dị và là một người Mỹ yêu nước có trái tim dũng cảm. Tôi mong được gặp cả hai vị vào tuần tới, các Thượng nghị sĩ - và đứng cùng Tulsi tại phiên điều trần xác nhận của bà. Cha tôi chưa bao giờ đặt câu hỏi về sự phục vụ của người khác, và những người tuyên bố di sản của ông nên biết rõ hơn là không nên đặt câu hỏi về di sản của bà ấy.”
Ủy ban Tình báo Thượng viện sẽ tổ chức phiên điều trần về đề cử Gabbard vào ngày 30 tháng Giêng, với ít nhất hai thành viên đảng Cộng hòa của ủy ban, Murkowski và Collins, nêu lên mối lo ngại về việc bổ nhiệm bà
[Newsweek: Ex-British Spy Chief Raises Critical Question About Tulsi Gabbard]
8. Vụ tai tiếng vali: Chính trị gia cực hữu Bồ Đào Nha đối mặt với cáo buộc trộm cắp hành lý
Chính trị gia người Bồ Đào Nha Miguel Arruda đã rời khỏi đảng cực hữu Chega sau khi bị buộc tội ăn cắp vali từ băng chuyền hành lý ở phi trường trong một vụ án kỳ lạ bao gồm các đoạn phim được phát sóng rộng rãi và cáo buộc thao túng bằng Trí Tuệ Nhân Tạo.
Arruda cho biết ông quyết định ở lại quốc hội với tư cách là một nghị sĩ độc lập, rời khỏi Chega, một đảng dân túy, cực hữu đã phát triển thành lực lượng chính trị lớn thứ ba của Bồ Đào Nha.
Hôm thứ Ba, cảnh sát đã buộc tội Arruda về tội trộm hành lý sau khi những chiếc vali mất tích được cho là đã được tìm thấy tại nhà anh ta, một số hãng tin Bồ Đào Nha đưa tin. Một hãng tin, Expresso, cho biết cảnh sát đã tìm thấy 17 chiếc vali trong nhà anh ta.
Arruda phủ nhận mọi hành vi sai trái, tuyên bố rằng đoạn phim giám sát cho thấy cảnh anh ta lấy vali của người khác có thể được tạo ra bằng trí tuệ nhân tạo, theo truyền thông địa phương.
“Tôi đang bị đóng đinh trên quảng trường công cộng… nhưng cho đến khi có bằng chứng chứng minh điều ngược lại, tôi vẫn vô tội,” ông nói với đài truyền hình TVI của Bồ Đào Nha.
Nghị sĩ này đã tuyên bố rằng ông có ý định nghỉ phép vì lý do y tế, trong các tuyên bố với kênh tin tức Bồ Đào Nha SIC Notícias. Luật sư của ông nói với hãng tin Observador rằng Arruda sẽ đệ đơn khiếu nại hình sự về “vi phạm bí mật tư pháp” trong vụ án.
[Politico: Suitcase scandal: Far-right Portugal politician faces luggage-theft charges]
9. CIA hiện cho biết cúm Tầu có nhiều khả năng bắt nguồn từ rò rỉ trong phòng thí nghiệm
Cơ quan Tình báo Trung ương cho biết hôm thứ Bảy rằng có nhiều khả năng một vụ rò rỉ trong phòng thí nghiệm đã gây ra đại dịch Covid-19 hơn là một loài động vật bị nhiễm bệnh đã lây lan vi-rút cho con người, thay đổi lập trường nhiều năm qua của cơ quan này rằng họ không thể kết luận chắc chắn về nơi đại dịch bắt đầu.
Cơ quan này công bố đánh giá mới của mình hai ngày sau khi cựu nhà lập pháp đảng Cộng hòa John Ratcliffe tuyên thệ nhậm chức lãnh đạo mới của cơ quan.
“Chúng tôi không mấy tin tưởng vào phán đoán này và sẽ tiếp tục đánh giá bất kỳ báo cáo tình báo mới đáng tin cậy nào hoặc thông tin nguồn mở có thể thay đổi đánh giá của CIA”, một phát ngôn viên giấu tên của CIA viết trong email gửi cho các phóng viên hôm thứ Bảy.
Tuyên bố không bao gồm bất kỳ thông tin chi tiết bổ sung nào về lý do khiến cơ quan này thay đổi đánh giá và liệu họ có thông tin tình báo nào giúp củng cố thêm cho giả thuyết rằng loại virus này đã rò rỉ từ một phòng thí nghiệm nghiên cứu ở Vũ Hán, Trung Quốc hay không.
Tuyên bố cho biết: “CIA tiếp tục đánh giá rằng cả hai kịch bản liên quan đến nghiên cứu và nguồn gốc tự nhiên của đại dịch Covid-19 vẫn có khả năng xảy ra”.
Một quan chức Hoa Kỳ giấu tên để chia sẻ thông tin chi tiết riêng tư về đánh giá cho biết cựu giám đốc CIA William Burns đã nói với các nhà phân tích rằng họ cần phải có lập trường về nguồn gốc của đại dịch Covid-19, nhưng ông không đưa ra bất kỳ lý thuyết tiềm tàng nào.
Một phân tích mới của CIA về thông tin tình báo mà họ có về nguồn gốc của loại virus này đã được hoàn thành và công bố nội bộ trước khi Ratcliffe đến, một quan chức Hoa Kỳ cho biết. Ratcliffe đã cho phép công bố công khai, vị quan chức này nói thêm.
Đảng Cộng hòa tại Quốc hội đã chấp nhận thuyết rò rỉ phòng thí nghiệm chưa được chứng minh, chỉ ra rằng các trường hợp đầu tiên của Covid-19 được báo cáo ở Vũ Hán, nơi một phòng thí nghiệm virus học đang nghiên cứu về vi-rút corona vào thời điểm đó.
Tuy nhiên, nhiều nhà virus học đã công bố các nghiên cứu ủng hộ khả năng virus có nguồn gốc tự nhiên, cho rằng loại virus này có thể đã lây lan giữa những người tiếp xúc với động vật bị nhiễm virus được bán tại một khu chợ ẩm ướt trong thành phố.
Theo một đánh giá chưa được phân loại của Văn phòng Giám đốc Tình báo Quốc gia được công bố năm 2023, cộng đồng tình báo đã chia rẽ về nguyên nhân gây ra đại dịch. Vào thời điểm đó, nhiều cơ quan có xu hướng nghiêng về nguồn gốc tự nhiên của đại dịch.
Cục Điều tra Liên bang đã ủng hộ giả thuyết rò rỉ trong phòng thí nghiệm với mức độ tin cậy vừa phải, trong khi Bộ Năng lượng bày tỏ mức độ tin tưởng thấp vào giả thuyết này.
Ratcliffe, giám đốc tình báo quốc gia trong nhiệm kỳ đầu tiên của Tổng thống Donald Trump, đã phát biểu tại một sự kiện của Heritage Foundation vào mùa hè năm ngoái rằng việc CIA không đưa ra kết luận về nguồn gốc tiềm ẩn của đại dịch phản ánh “những cân nhắc về chính trị và tài chính” chứ không phải do cơ quan này không có khả năng làm như vậy.
Ratcliffe cho biết tại cùng sự kiện rằng khi ông trở thành giám đốc tình báo quốc gia vào năm 2020 - thời điểm đại dịch Covid-19 lên đến đỉnh điểm - ông đã yêu cầu xem bằng chứng khiến cộng đồng tình báo kết luận vài ngày trước đó rằng loại virus này có nguồn gốc tự nhiên.
Ratcliffe phát biểu tại sự kiện rằng: “Phần lớn thông tin đều nói lên điều ngược lại, nói lên chính xác những gì chúng tôi đã kết luận, đó là rất có thể, tất cả thông tin tình báo mà chúng tôi có được - dù là tình huống cụ thể - đều chỉ ra rằng đây là một sự việc liên quan đến nghiên cứu, không phải xảy ra tự nhiên”.
Trong một cuộc phỏng vấn hôm thứ Năm, Ratcliffe nói với Breibert rằng “lý do tại sao Cơ quan Tình báo Trung ương đứng ngoài cuộc trong năm năm mà không đưa ra đánh giá về nguồn gốc của Covid” là ưu tiên hàng đầu của ông.
Chính phủ Trung Quốc đã phủ nhận rằng đại dịch bắt đầu từ một vụ rò rỉ ở phòng thí nghiệm Vũ Hán.
Thượng nghị sĩ Tom Cotton (Đảng Cộng hòa-Ark.), chủ tịch Ủy ban Tình báo Thượng viện, cho biết: “Bây giờ, điều quan trọng nhất là bắt Trung Quốc phải trả giá vì đã gây ra bệnh dịch trên thế giới”.
[Politico: CIA now says Covid-19 is more likely to have originated from a lab leak]
10. Thổ Nhĩ Kỳ thúc đẩy giúp Liên Hiệp Âu Châu thay thế quá cảnh khí đốt của Ukraine
Thổ Nhĩ Kỳ đang khởi động nỗ lực ngoại giao để khởi động lại các cuộc đàm phán năng lượng với Liên minh Âu Châu, hướng đến triển vọng trở thành nhà cung cấp khí đốt tự nhiên lớn, sau khi các cuộc thảo luận trước đó bị đình trệ do căng thẳng với Síp.
Trong bình luận với tờ POLITICO hôm Chúa Nhật, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdoğan cho biết hợp tác năng lượng sẽ được đặt lên hàng đầu trong chương trình nghị sự của nước này, như một phần của kế hoạch tan băng quan hệ, bao gồm các cuộc đàm phán thương mại và hợp tác chính trị về các cuộc chiến ở Đông Âu và Trung Đông.
Động thái này diễn ra trong bối cảnh các nước thành viên Liên Hiệp Âu Châu như Hung Gia Lợi và Slovakia đang tìm kiếm nguồn khí đốt thay thế cho khí đốt của Nga sau khi thỏa thuận trung chuyển cho phép họ nhập khẩu khí đốt qua Ukraine đã kết thúc vào đầu năm.
“Chúng tôi có Hành lang Khí đốt phía Nam,” Erdoğan cho biết. “Chúng tôi có 18 tỷ mét khối khí đốt, chủ yếu đến từ Azerbaijan — và chúng tôi có thể dễ dàng mở rộng điều này, kết nối nó với khí đốt Địa Trung Hải. Vai trò của chúng tôi ở đó, tiềm năng của chúng tôi ở đó.”
Tuy nhiên, các cuộc đàm phán cao cấp về thương mại năng lượng giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Liên Hiệp Âu Châu đã bị đình chỉ vào năm 2019, khi các nhà lãnh đạo khối này tuyên bố sẽ không có cuộc họp nào được tổ chức “trong thời điểm hiện tại” về tranh chấp giữa Ankara và quốc gia thành viên Síp về quyền khoan khí đốt ở Địa Trung Hải.
Theo tuyên bố của Hội đồng Âu Châu, các công ty Thổ Nhĩ Kỳ đang tìm cách khai thác nhiên liệu hóa thạch “trong vùng biển lãnh thổ của Síp”. Síp và Hy Lạp cũng hy vọng khai thác các nguồn tài nguyên thiên nhiên béo bở này, nhưng đã phải đối mặt với sự phản đối từ Thổ Nhĩ Kỳ.
“Mặc dù có tiềm năng này, đối thoại năng lượng Liên Hiệp Âu Châu-Thổ Nhĩ Kỳ vẫn bị chặn vì các quyết định được đưa ra vào năm 2019. Chúng tôi coi đây là tình huống đôi bên cùng thua”, Erdoğan cho biết. “Thổ Nhĩ Kỳ là một trong ba hoặc bốn động mạch năng lượng chính — việc có sử dụng hay không tùy thuộc vào Liên Hiệp Âu Châu”.
Theo ông, hiện chỉ có Síp vẫn phản đối việc tái khởi động đối thoại về vấn đề này. “Họ có thể không cần nhiều năng lượng ở Địa Trung Hải đầy nắng,” đại sứ cho biết, “nhưng hầu hết các quốc gia thành viên đều nói rằng họ cần nhiều năng lượng hơn, đa dạng hóa hơn. Vì vậy, nó sẽ chỉ tiếp tục.”
Ngoài việc vận chuyển khí đốt của Azerbaijan và xuất khẩu dự trữ trong nước, Thổ Nhĩ Kỳ còn nhập khẩu nhiên liệu từ Nga qua đường ống TurkStream dưới Hắc Hải. Sau khi thỏa thuận của Điện Cẩm Linh với Ukraine kết thúc vào ngày 1 tháng Giêng, tuyến đường ống dưới nước là tuyến đường duy nhất còn lại để Mạc Tư Khoa vận chuyển hàng tiếp tế đến Âu Châu.
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdoğan từ lâu đã có tham vọng biến đất nước mình thành một “trung tâm” khí đốt của khu vực, tích hợp nguồn nhập khẩu từ các nước láng giềng và đẩy mạnh khai thác ở vùng biển ven bờ.
“Với thỏa thuận Ukraine-Nga sắp kết thúc vào đầu năm, TurkStream đang trở nên quan trọng hơn nhiều”, Kadri Tastan, một nhà phân tích năng lượng của German Marshall Fund tại Brussels cho biết. “Giá khí đốt vẫn là vấn đề đối với Liên Hiệp Âu Châu và do đó, vị thế của Thổ Nhĩ Kỳ đang trở nên mạnh mẽ hơn nhiều”.
Hung Gia Lợi và Slovakia khẳng định rằng họ sẽ chịu thiệt hại khi Nga ngừng cung cấp khí đốt qua Ukraine, mặc dù Ủy ban Âu Châu đánh giá rằng điều này không gây ra vấn đề gì về nguồn cung.
Hôm thứ sáu, Thủ tướng Hung Gia Lợi Viktor Orbán đã đe dọa sẽ chặn việc gia hạn toàn bộ khuôn khổ trừng phạt Nga của Liên Hiệp Âu Châu nếu Kyiv không đồng ý khởi động lại tuyến đường này.
“Chúng tôi sẽ không kéo dài quá trình vận chuyển khí đốt của Nga”, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy cho biết vào tháng 12. “Chúng tôi sẽ không để họ kiếm thêm hàng tỷ đô la từ máu của chúng tôi”. Tuy nhiên, ông tuyên bố vào thứ Bảy, Kyiv sẵn sàng cho triển vọng vận chuyển khí đốt của Azerbaijan qua đường ống của mình miễn là Mạc Tư Khoa không hưởng lợi từ việc này.
[Politico: Turkey pushing to help EU replace Ukraine gas transit]
11. Lukashenko tuyên bố mình là ‘người chiến thắng’ trong cuộc bỏ phiếu bầu tổng thống Belarus bị chỉ trích là gian lận
Nhà độc tài Belarus Alexander Lukashenko đã tuyên bố mình là tổng thống nhiệm kỳ thứ bảy liên tiếp trong cuộc bầu cử vào ngày 26 Tháng Giêng được quốc tế coi là không tự do và công bằng.
Ủy ban bầu cử Belarus tuyên bố rằng Lukashenko “chiến thắng” 86,82% số phiếu bầu, tiếp theo là các ứng cử viên được chế độ chấp thuận và ít được biết đến như Sergey Syrankov với 3,21% hoặc Oleg Gaidukevich với 2,02%. Khoảng 3,6% số phiếu bầu “chống lại tất cả”.
“Bạn có thể chúc mừng Cộng hòa Belarus, chúng ta đã bầu được một tổng thống”, Igor Karpenko, nhà lãnh đạo ủy ban bầu cử, cho biết vào đầu ngày 27 tháng Giêng. Ủy ban tuyên bố tỷ lệ cử tri đi bỏ phiếu là 85,7%.
Lukashenko, nhà lãnh đạo đất nước kể từ năm 1994 và là đồng minh thân cận nhất của Putin, từ lâu đã bị cáo buộc dàn dựng các cuộc bầu cử gian lận ở Belarus.
Năm 2020, trong cuộc bầu cử tổng thống gần đây nhất, Lukashenko vẫn nắm quyền mặc dù nhà lãnh đạo đối lập nổi tiếng nhất của đất nước, Sviatlana Tsikhanouskaya, nhận được sự ủng hộ của người dân. Nhà lãnh đạo đối lập hiện đang lưu vong này cho biết bà đã giành chiến thắng với 60% số phiếu bầu.
Sau kết quả gian lận năm 2020, cuộc biểu tình rầm rộ đã nổ ra ở Minsk nhưng cuối cùng đã được dập tắt với sự hỗ trợ của Nga. Theo nhóm nhân quyền Belarus Viasna, hơn 60.000 công dân đã bị giam giữ vì lý do chính trị kể từ cuộc bầu cử năm 2020.
Tsikhanouskaya đã phản hồi kết quả bầu cử ngày 26 Tháng Giêng bằng cách lên án tính hợp pháp của cuộc bỏ phiếu và bác bỏ Lukashenko làm tổng thống.
“Đây không phải là cuộc bầu cử mà là một 'hoạt động đặc biệt' để bám víu quyền lực một cách bất hợp pháp. Lukashenko, được Putin chống lưng, bắt 9 triệu người Belarus làm con tin, kéo chúng ta vào chiến tranh và phản bội chủ quyền của chúng ta”, bà viết trên X.
“Ông ta không đại diện cho Belarus. Chế độ này phải chấm dứt đàn áp, thả tù nhân chính trị và phải chịu trách nhiệm về tội ác của mình. Người Belarus sẽ chiến thắng!”
Kaja Kallas, nhà ngoại giao hàng đầu của Liên Hiệp Âu Châu, cũng bày tỏ quan điểm tương tự trên X vào ngày 25 tháng Giêng.
“Lukashenko đã bám víu quyền lực trong 30 năm. Ngày mai, ông ta sẽ tái bổ nhiệm mình trong một cuộc bầu cử giả mạo khác. Đây là một sự xúc phạm trắng trợn đối với nền dân chủ. Lukashenko không có bất kỳ tính hợp pháp nào”, bà nói.
Đáng chú ý, Lukashenko đã từ chối mời một phái đoàn từ Tổ chức An ninh và Hợp tác Âu Châu, gọi tắt là OSCE đến quan sát cuộc bầu cử tổng thống của nước này.
Vào ngày 22 tháng 11, hãng tin nhà nước Belta đưa tin rằng Lukashenko có thể sẽ đóng cửa hoàn toàn internet trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2025 nếu các cuộc biểu tình tương tự như năm 2020 xảy ra.
“Nếu điều này (các cuộc biểu tình) xảy ra một lần nữa, chúng tôi sẽ đóng cửa hoàn toàn internet”, Lukashenko nói, thừa nhận rằng việc đóng cửa internet trong các cuộc biểu tình năm 2020 đã được thực hiện với sự chấp thuận của ông.
Mặc dù Belarus không trực tiếp tham gia vào cuộc chiến chống lại Ukraine, nhưng nước này đã cho phép Điện Cẩm Linh sử dụng lãnh thổ của mình làm nơi dàn dựng cho các hoạt động của mình. Nước này cũng được cho là đang lưu trữ vũ khí hạt nhân chiến thuật của Nga trên lãnh thổ của mình.
[Kyiv Independent: Lukashenko declares himself 'winner' of Belarus’s presidential vote blasted as sham]