Lòng thương xót của Thiên Chúa...

Cũng gần đến Tết. xin kính chúc cha được Chúa cho gặp thầy gặp thuốc để sức khỏe sớm được phục hồi.

Mừng Tết Năm Nhâm Dần
Bầu khí ngát hương xuân
Chúc bình an Năm Mới
Ơn thánh tựa mưa tuôn

Lòng Thương Xót của Thiên Chúa

Lòng Thương xót được hiểu theo hai nghĩa : lòng thương xót của Thiên Chúa đối với con người và lòng thương xót của con người đối với nhau.

Lòng thương xót là cụm từ rút ra từ Tông Huấn Misericordiae vultus, ban hành ngày 11.4.2015 và ấn định ngày 8.12.2015 làm ngày khai mạc Năm Thánh Ngoại Thường cho toàn Giáo Hội. Giáo Hội được kêu mời học hỏi, suy nghĩ, cầu nguyện để cảm nhận lòng thương xót của Thiên Chúa và thực thi lòng thương xót đó đối với anh em đồng loại.

Phần chúng ta, chúng ta phải hiểu và sống lòng thương xót đó như thế nào. Điều này thiết tưởng không khó khăn lắm, vì ở đời ai cũng hiểu thương xót là gì rồi, bây giờ chỉ cần đem sự hiểu biết ấy áp dụng vào Thiên Chúa ở mức độ cao nhất thôi..

Thương và thương xót khác nhau. Thương là thích ai và yêu nguòi đó như thương cha mẹ, thương con cái. Còn thương xót có nghĩa là vừa thương vừa xót. Thương gắn liền với trái tim, còn xót gắn liền với lòng dạ hay ruột gan. Ta thương ai là vì thấy người ấy dễ thương, ngoại hình hấp dẫn, có tài, có tiền v.v… nên trái tim ta xúc động. Còn thương xót ai là vì người ấy đáng thương, bởi nghèo đói hay ốm đau bệnh tật, hoặc gặp tai ương hoạn nạn, buồn phiền, đau khổ. Đưa hai mặt vấn đề này áp dụng vào Thiên Chúa, chúng ta có thể hiểu ngay được thế nào là lòng thương xót của Người.

Con người là kẻ tội lỗi đã bất trung với lời cam kết khi chịu phép Rửa Tội, đã xúc phạm đến Chúa khi không tuân giữ các diều răn của Người, khi ngã thua các cơn cám dỗ và khi không quyết liệt chống trả và để cho mình sống trong cảnh tối tăm mù mit về đường đao nghĩa. Đó là tình trạng đáng thương của con người chúng ta.

Chúng ta mang gánh nặng nề vì những thói hư tật xấu, vì không làm những điều muốn làm, không có khả năng vươn lên khi thấy mình yếu đuối. khi thất vọng không thể sống trong đường ngay nẻo chính, hay khi thấy mình trì trệ, không tiến bộ gì trên đường đạo đức v.v… Dù vậy, Chúa vẫn yêu thương chúng ta. Biểu hiện rõ rệt nhất là Người đã cho chúng ta được làm con cái của Người trong Giáo Hội.

Ơn phúc này, nhiều người có đạo ít nghĩ tới hay không nhận ra. Nhưng đó chính là dấu chỉ, chứng tỏ tình thương của Chúa. Biết bao người sống vật vờ, vô vọng, không có một niềm tin nào hết, trong khi người “có đạo”, được đón nhận đức tin, biết tại sao mình sống, chết rồi đi về đâu. Nhờ đức tin, tín hữu có thể đương đầu được với nhiều nỗi đau khổ, bất công, tàn ác là điều làm cho nhiều kẻ chán đời không muốn sống. Nhưng người có đạo như chúng ta thì vẫn còn niềm tin vào Chúa là Đấng Chí Công, thưởng người lành, phạt kẻ dữ vào thời Người ấn định. Tại sao chúng ta là người mà lại là người có đạo để đón nhận được sức mạnh của đức tin, hầu chịu đựng đươc các nghịch cảnh và cuối cùng nhờ ơn Chúa, vượt qua được tất cả, nếu không phải là được Chúa thương. Ngoài ra, chúng ta lại còn có niềm hy vọng lớn lao được sống muôn đời

Sự sống muôn đời trên thiên quốc là mục đích tối hậu của mọi người tin Chúa. Chúng ta đi đạo, giữ các điều răn của Chúa, sống một cuộc đời không giống những người không có đức tin, để được sống muôn đời trong Nước Thiên Chúa. Đó là một biểu hiện mãnh liệt về lòng thương xót của Chúa. Chúa có thương mới dành cho chúng ta một hạnh phúc muôn đời như thế.

Cuối cùng là các ơn lành Chúa ban. Ai trong chúng ta cũng nhận được những ơn lành của Chúa dưới nhiều hình thức khác nhau về tinh thần cũng như vật chất. Bằng chứng là những lễ tạ ơn, Người ta xin dâng để tạ ơn Chúa, vì những ơn lành đã nhận được. Trong các thánh vịnh, có một câu chứng tỏ điều này, đó là :

Hãy tạ ơn Chúa vì Chúa nhân từ

Muôn ngàn đời Chúa vẫn trọn tình thương (Tv 105, 1)

Nhưng bên cạnh những biểu hiện về tình thương lại có những sự dữ. Sự lành và sự giữ giao nhau. Tình thương của Chúa thi dã rõ như nói trên, còn sự dữ thì sao? Tình thương và sự dữ có đi đôi được vói nhau không? Chắc là không rồi.

Vây phải hiểu thế nào về sự dữ bên cạnh sự lành. Chúa giầu tình thương mà sao lại để cho sự dữ hoành hành ghê gớm như thế? Liệu có thể giải quyết được sự trái ngược này hay không? Làm sao sự lành và sự dữ hòa hợp với nhau được? Tình thương là sự lành, còn tai ương, hoan nạn, nghèo khổ, bệnh tật là sự dữ. Hai thứ đó không thể đi đôi với nhau, huống hồ là tương nhượng. Có cái này thì không thể có cái kia, hay có chăng là có cả hai cùng một lúc nơi một người, như nghèo khổ nhưngkhỏe mạnh, giầu có nhưng bệnh tật. Có cả hai cùng một lúc, nhưng vẫn thấy bất an. Nỗi bất an làm cho người ta buồn sầu và lo sợ, và như vậy, không thể nói là có đươc sự lành hoàn toàn. Do đó vẫn khổ. Và nỗi khổ bị coi là sự dữ.

Đó là điều hiển nhiên theo sự cảm nhận của con người. Từ bao đời nay, loài ngưòi vẫn tìm cách tránh khổ và diệt khổ. Đức Phật dạy nếu diệt dục thì khỏi khổ. Còn giáo lý Công Giáo thì dạy rằng sự dữ là bởi tội mà ra. Có tội nên mới có sự dữ. Nay muốn tránh sự dữ thì phải triệt tội. Nhưng có những trường hợp triệt tội rồi mà sự dữ vẫn còn nơi những nguòi nhân đức ăn ngay ở lành, như ông Gióp trong Cưu Ước hay rõ rệt và hùng hồn hơn cả nơi chính Đức Giê-su Ki-tô, Con Thiên Chúa. Người không có tội mà lại phải mang án phạt của tội là những sự đau khổ trong Cuộc Thương Khó và cuối cùng là cái chết thảm nhục trên thập giá. Thế nghĩa là thế nào? Thưa chính là vì sự dữ sinh ra đau khổ.. Mà đau khổ là một mầu nhiệm.

Đã là mầu nhiệm thì bản chất là khó hiểu hay không hiểu được. Chúng ta biết có sự dữ là đau khổ và nó hoành hành khắp nơi. Ta muốn tránh xa và loại trừ nó, nhưng không được. Vậy phải làm sao?

Chúng ta chỉ giải quyết được sự dữ một phần nào nhờ dựa vào đức tin. Chúng ta tin rằng vì tội mà có sự dữ. Trước khi bất tuân lệnh Chúa, ông bà nguyên tổ được sống trong Vườn Địa Đàng, nơi không có sự dữ mà chỉ có sự lành. Chỉ khi bất tuân lệnh rồi, ông bà mới phải lãnh án phạt và truyền lại cho con cháu đến ngày nay. Chính Dức Ki-tô Giê-su đã xuống trần tình nguyện chịu cực khổ, để gánh tội cho thiên hạ và nhờ đó, cứu chuộc loài người. Đấng vô tội đã phải chịu tội do ý nhiệm mầu của Thiên Chúa Cha, để dạy cho loài người một bài học về giá trị thanh luyện và đền tội của những sự đau khổ, nếu người ta vui lòng chấp nhận để đền tội mình và tội những người khác, vì tội cũng như phúc có một chiều kích xã hội trong mầu nhiệm các thánh cùng thông công, nghĩa là tội của người này gây họa cho người kia và phúc của người này cũng mang lại điều tốt lành cho người kia.

Tại sao Đức Giê-su lại tự nguyện chọn cho mình những sự đau khổ và cái chết thảm thương như thế? Đó là vì loài người và để cúu rỗi chúng ta. Ở đời không có sự cao cả nào mà không phải hy sinh. Mà hy sinh thì phải trả giá. Tất cả những sự hy sinh của Đức Ki-tô là cái giá mà Người đã bỏ ra để cứu chuộc chúng ta.

Dù làm người mà phải cực phải khổ như nhiều người trong chúng ta, nhưng lại có niềm hy vọng lớn lao là được ở trong Nước Thiên Chúa khi nhắm mắt lìa đời, thì còn hơn là cỏ cây gỗ đá, tuy không phải khổ, nhưng không có được cuộc đời mai hậu tràn trề hạnh phúc như chúng ta. Ở đây chúng ta nên nhớ lại chuyện ông nhà giàu và người nghèo khổ La-gia-rô. Ở đời thì La-gia-rô khốn khổ, nhưng sau khi chết rồi thì số phận đôi bên hoàn hoàn toàn đảo ngược : “ Con ơi ! Hãy nhớ lại suốt đời con, con đã nhận phần phước của con rồi; còn La-gia-rô suốt một đời chịu toàn những bất hạnh. Bây giờ La-gia-rọ được an ủi nơi đây, còn con thì phải chịu khốn khổ.” Lc 16, 25).

Có những người vấn nạn rằng Thiên Chúa là Đấng giầu tình thương và đầy lòng trắc ản mà sao lại để cho xảy ra tai ương hoạn nạn như cháy rừng, động đất. lụt lội, sóng thần. dịch hach, hạn hán, nghèo khổ v.v… Thưa Thiện Chúa không để cho xảy ra, hay có chăng là để trừng phạt như đã trừng phạt loài người trong cơn lụt Đại Hồng Thủy, nhưng sau đó, Người đã dựng cây cầu vồng lên và hứa sẽ không trừng phạt như thế nữa. Tuy vậy, vẫn xẩy ra tai ương hoạn nạn, nhưng đó một phần là do sự vận hành của các yếu tố thiên nhiên, một phần do hành dộng của con người. Thiên Chúa tôn trọng trật tự thiên nhiên do Người đã đựng nên, còn loài người lại hành động xâm phạm đến sự hài hòa của mội trường tự nhiên, như phá rừng, làm nhiễm bầu khí quyển bằng các chất thải của các nhà máy, khiến cho khí hậu thay đổi. Nếu phá rừng thì lụt lội xẩy ra. Nếu không hạn chế khí thải thì khí hậu biến đổi, bầu khí quyển nóng lên, mực nước biển dâng cao.

Vì vậy, không đổ lỗi cho Thiên Chúa được vì ban đầu Người dựng nên, mọi sự đều tốt đẹp : “Thiên Chúa thấy mọi sự Người đã làm ra là rất tốt đẹp ! * (St 2, 31).

Tóm lại, sự dữ là có thật và lan tràn trên mặt đất. Không thể dựa vào lý luận thông thường của loài người mà giải quyết được, nhưng phải căn cứ vào những lý lẽ siêu nhiên. Lý lẽ này chỉ có nơi những người tin. Người tin thì mới cảm nghiệm được lòng thương xót của Chúa một cách vững vàng và xác tín.

Vậy về Lòng Thương Xót nơi Thiên Chúa, chúng ta có thể dưa vào câu : “Thiên Chúa ta đầy lòng trắc ẩn” trong Tin Mừng theo Thánh Lu-ca chương 1, câu 78 và toàn chương 1, qua hai bài thánh ca hết sức đặc biệt vẫn đươc đọc hàng ngày trong giờ Kinh Sáng và Kinh Chiều. Hai bài thánh ca đó thu tóm tất cả lòng thương xót của Chúa đối với Đức Mẹ Ma-ri-a và dân của Người là chúng ta. Ngoài ra là các lời Kinh Thánh rải rác ở nhiều nơi và đặc biệt trong các thánh vịnh.

Muốn thấm nhuần và xác tín về lòng thương xót nơi Thiên Chúa, chúng ta nên năng đọc và suy gẫm những lời trong hai bài thánh ca và những câu thánh vịnh như “Muôn ngàn đời, Chúa vẫn trọn tình thương” (Tv 83,6) hay “Người nổi giận, giận trong giây lát, nhưng yêu thương, thương cả ngàn đời” (Tv 29,5). Đây là những lời trong Kinh Thánh. Mà sách thánh là lời mặc khải, có giá trị đích thật và bền vững làm nền tảng cho lòng tin của chúng ta.

Vậy, chúng ta hãy tin vào lòng thương xót của Chúa và sẵn sàng đón nhận lòng thương xót ấy qua mọi cảnh huống của cuộc đời. Tin tưởng ở lòng thương xót, nhưng cũng phải bày tỏ ra bằng lòng yêu mến Chúa và thương xót đối với tha nhân cho xứng với danh hiệu là con cái Thiên Chúa.

Lm. An-rê Đỗ xuân Quế o.p.