1. Nga cáo buộc pháo binh Ukraine và đặc công tràn qua biên giới tấn công gây tình trạng mất điện và mất nước

Tờ Crisis 24, cho biết truyền thông Nga đã đưa tin rằng các cuộc pháo kích và các cuộc tấn công xuyên biên giới của Ukraine đã gây thêm thiệt hại và gián đoạn ở khu vực Belgorod vào ngày 22 tháng 10. Theo chính quyền địa phương, các cuộc pháo kích của pháo binh tấn công vào thị trấn Shebinko, khiến ít nhất 11 người thương vong. Có những báo cáo chưa được xác nhận về tình trạng mất điện và gián đoạn cung cấp nước. Vào ngày 21 tháng 10, các nhà chức trách đã đổ lỗi cho Ukraine về thiệt hại đối với một trạm biến áp điện và hỏa hoạn tại một đơn vị công nghiệp, cũng ở Shebinko.

Vyacheslav Gladkov, Thống Đốc Belgorod, cáo buộc lực lượng Ukraine đã tấn công các mục tiêu ở miền Belgorod vào ba ngày trong tuần trước. Các hành động quân sự có khả năng tiếp tục diễn ra ở các khu vực giáp biên giới với Ukraine trong những ngày tới.

Thống Đốc Gladkov cho biết các đội khẩn cấp đang ứng phó với các sự việc và các dịch vụ điện có thể sẽ được khôi phục trong vài ngày. Các nhà chức trách có thể triển khai thêm lực lượng an ninh ở các khu vực biên giới. Quân đội có thể thực hiện các biện pháp hạn chế di chuyển trong thời gian ngắn nếu có báo cáo về các cuộc pháo kích và các cuộc tấn công khác của Ukraine.

Ukraine nhiều lần phản bác các tố cáo của Thống Đốc Gladkov về các cuộc tấn công xuyên biên giới, và cho rằng phía Nga đưa ra các câu chuyện hoang đường để biện minh cho các cuộc tấn công vào hạ tầng cơ sở của Ukraine. Thật vậy, trên những máy bay không người lái bị bắn hạ từ ngày 10 tháng 10 cho đến nay, người ta thỉnh thoảng lại thấy những dòng chữ như “dành cho Belgorod”.

Trong khi đó, nhiều blogger quân sự Nga lại cáo buộc Thống Đốc Gladkov giấu diếm các tổn thất do các cuộc tấn công của Ukraine gây ra. Viết dưới bí danh của mình, Igor Ivanovich Strelkov, Girkin đã đăng lên tài khoản Telegram của mình những bình luận về sự phát triển trong cuộc xung đột Ukraine và chỉ trích chiến thuật của quân đội Nga. Anh ta bắt đầu với quan sát rằng Lực lượng vũ trang Ukraine tiếp tục tiến hành các cuộc tấn công bằng pháo vào Belgorod, một khu vực của Nga có đường biên giới với thành phố Kharkiv của Ukraine. Anh ta nói, mặt trận này trong cuộc xung đột, “đã trở nên toàn diện - gần như ở cấp độ Donetsk”.

2. Hàng trăm tân binh Nga ra đầu hàng tại Kherson

Trong bản báo cáo sáng thứ Hai 24 tháng 10, Bộ Tổng Tham Mưu Ukraine cho biết khoảng 400 lính Nga đã bị loại khỏi vòng chiến trong ngày Chúa Nhật 23 tháng 10 trong khi cuộc chiến đang diễn ra ra ác liệt.

Phát ngôn nhân Bộ Quốc phòng Ukraine, Trung Tá Oleksandr Motuzianyk cho biết Putin đã tung 2,000 lính nghĩa vụ mới bị gọi nhập ngũ vào chiến trường Kherson để bọc hậu cho các đơn vị Nga chuyên nghiệp hơn rút lui. Hàng trăm tân binh như thế đã ra đầu hàng vì không có kinh nghiệm chiến đấu, sợ hãi và xuống tinh thần. Cuộc rút lui của quân Nga xem ra đang là một thảm họa. Trong ngày thứ Bẩy, khoảng 340 binh sĩ Nga bị loại khỏi vòng chiến. Con số này tăng lên đến 400 người vào hôm Chúa Nhật.

Trung Tá Motuzianyk cũng cho biết thêm trong đêm thứ Bẩy rạng sáng Chúa Nhật 23 tháng 10, Lực lượng Không quân của Các lực lượng vũ trang Ukraine đã bắn rơi 16 máy bay không người lái Shahed-136 kamikaze.

“Vào đêm 22 rạng sáng 23 tháng 10, quân xâm lược tấn công miền nam đất nước bằng máy bay không người lái chiến đấu kamikaze. 11 máy bay không người lái của đối phương đã bị tiêu diệt bởi lực lượng phòng không của Bộ Tư lệnh Không quân 'miền Nam' trong khu vực Mykolaiv, và 3 máy bay không người lái Shahed-136 khác đã bị bắn hạ bởi các đơn vị bộ binh của Lực lượng Phòng vệ miền Nam”.

Hai máy bay không người lái khác tìm cách xuyên phá từ hướng nam, đã bị phá hủy bởi các khẩu đội phòng không của Bộ Tư lệnh Không quân “Đông” và “Trung tâm” ở phía đông bắc Ukraine.

Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Ukraine Oleksii Reznikov tuyên bố rằng các đơn vị phòng không Ukraine đã bắn hạ khoảng 60% mục tiêu trên không của đối phương và kết quả dự kiến sẽ được cải thiện trong thời gian tới.

Theo Trung Tá Motuzianyk, từ ngày 24 tháng 2 đến ngày 23 tháng 10, Các lực lượng vũ trang Ukraine đã loại khỏi vòng chiến khoảng 67,470 quân xâm lược Nga, trong đó có 400 binh sĩ trong ngày qua.

Hơn nữa, quân phòng thủ Ukraine đã phá hủy 2,584 xe tăng Nga, 5,284 xe thiết giáp, 1,667 hệ thống pháo, 374 hệ thống hỏa tiễn hàng loạt, 189 hệ thống tác chiến phòng không, 270 máy bay, 245 máy bay trực thăng, 1,361 máy bay không người lái tác chiến-chiến thuật, 350 tên lửa hành trình, 16 tàu chiến, 4,039 phương tiện chuyển quân và nhiên liệu, và 148 đơn vị thiết bị đặc biệt

3. Bộ Quốc Phòng Mỹ nói rằng những lo ngại ngụy tạo của Nga về việc Ukraine sử dụng bom bẩn là “sai sự thật một cách tỏ tường”

Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu và Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin đã nói chuyện qua điện thoại vào Chúa Nhật, đây là cuộc nói chuyện qua điện thoại lần thứ hai trong ba ngày giữa hai quan chức quốc phòng hàng đầu.

Bộ Quốc phòng Nga cho biết hai bên đã thảo luận về tình hình Ukraine nhưng không cung cấp thêm thông tin chi tiết. Theo một quan chức cấp cao của chính quyền Hoa Kỳ, chính Shoigu là người khởi xướng cuộc điện thoại cho Austin.

Một quan chức thứ hai quen thuộc với cuộc trò chuyện cho biết Shoigu cáo buộc người Ukraine đang có kế hoạch sử dụng cái gọi là bom bẩn – hay dirty bomb - một loại vũ khí kết hợp giữa các chất nổ thông thường và uranium. Tuyên bố đó, được Điện Cẩm Linh khuếch đại trong những ngày gần đây, đã bị Hoa Kỳ, Ukraine và Vương quốc Anh bác bỏ mạnh mẽ và coi là một hoạt động tuyên truyền xuyên tạc của Nga.

Shoigu cũng đưa ra nhận xét tương tự với những các Bộ trưởng Quốc phòng Pháp và Anh.

Trong một tuyên bố, Ngũ Giác Đài cho biết: “Chúng tôi bác bỏ các báo cáo về những cáo buộc sai sự thật của Bộ trưởng Shoigu rằng Ukraine đang chuẩn bị sử dụng một quả bom bẩn trên lãnh thổ của mình. Thế giới sẽ thấy rõ mọi nỗ lực của Nga nhằm sử dụng cáo buộc này như một cái cớ để leo thang chiến tranh.”

Mỹ cũng đang theo dõi rất chặt chẽ bất kỳ thông tin tình báo nào cho thấy Nga có kế hoạch cụ thể để cho nổ một con đập lớn gần Kherson, nơi Nga đã yêu cầu công dân di tản.

Hôm thứ Sáu, Austin đã gọi cho Shoigu, đó là cuộc gọi đầu tiên giữa hai người sau vài tháng. Trước hôm thứ Sáu, cả hai đã không nói chuyện kể từ tháng Năm.

4. Bom bẩn hay Dirty bomb là gì?

Tờ Newsweek có bài tường trình nhan đề “What Is a Dirty Bomb? Russia Claims Kyiv May Use One in Ukraine”, nghĩa là “Nga cáo buộc Kyiv có thể dùng một quả bom bẩn ở Ukraine. Vậy bom bẩn là gì?” Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Đình Trinh.

Các quan chức Nga tuyên bố rằng Ukraine đang có kế hoạch sử dụng một quả bom bẩn trên lãnh thổ của mình nhằm đổ lỗi cuộc tấn công cho Nga.

Thông tấn nhà nước Nga RIA Novosti đã viết trên Telegram hôm Chúa Nhật rằng “mục đích” của kế hoạch “khiêu khích là cáo buộc Nga sử dụng vũ khí hủy diệt hàng loạt trong các hoạt động của nhà hát Ukraine, và do đó khởi động một chiến dịch chống Nga mạnh mẽ trên thế giới nhằm làm suy giảm lòng tin đối với Mạc Tư Khoa.”

Ngoài ra, một báo cáo của Bộ Ngoại giao Nga cũng cho biết Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu “bày tỏ với người đồng cấp Pháp về mối quan ngại của ông về các hành động khiêu khích có thể xảy ra của Ukraine bằng việc sử dụng 'bom bẩn',” Ukrinform đưa tin.

Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh, gọi tắt là CDC, bom bẩn là một hỗn hợp chất nổ và chất phóng xạ như bột hoặc viên.

“Khi một chất nổ hoặc các chất nổ khác được khởi động, vụ nổ sẽ mang chất phóng xạ vào khu vực xung quanh,” CDC tuyên bố trên trang web của mình.

CDC nói thêm rằng mối nguy hiểm chính gây ra bởi một quả bom bẩn đến từ vụ nổ của nó, lưu ý rằng các chất phóng xạ của nó “có thể sẽ không tạo ra đủ phơi nhiễm bức xạ để gây ra bệnh nghiêm trọng ngay lập tức, ngoại trừ những người ở rất gần khu vực vụ nổ.”

Christopher Fettweis, giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Tulane, nói với Newsweek hôm Chúa Nhật rằng chưa bao giờ có một quả bom bẩn nào được sử dụng trong các cuộc xung đột trên thế giới.

“Chúng mang tính lý thuyết hơn là thực tế,” Fettweis nói, và nhấn mạnh thêm rằng ý tưởng người Ukraine sẽ sử dụng một quả bom bẩn trên lãnh thổ của họ là “điên rồ”.

“Đối với tôi, có vẻ như đây là một trong những hình dung trong trí tưởng tượng của Putin, ông ta thích ném những ý tưởng điên dại của mình ra ngoài và đưa lên mạng RT của Nga”, Fettweis nói, đề cập đến tổ chức truyền thông nhà nước Nga RT. “Sẽ không có ý nghĩa gì nếu người Ukraine làm một điều như vậy. Người Ukraine không cần cố gắng lôi kéo dư luận chống lại người Nga, vì có mấy ai tin vào người Nga đâu?”.

Fettweis nói thêm rằng ông tin rằng đối tượng dự kiến cho các tuyên bố của Nga không phải là cộng đồng quốc tế, mà là người dân Nga. Ông lưu ý rằng “vấn đề lớn nhất của Putin bây giờ đang ở một tầm vóc lớn” không phải là quân đội Ukraine, mà là dư luận Nga. Ông nói, Nga có khả năng sử dụng tuyên bố này để tập hợp người dân chống lại Ukraine.

Fettweis nói: “Nếu mục tiêu ở đây là người dân Nga thì sẽ có ý nghĩa khi cố gắng nhắc nhở họ rằng họ đang thực sự chống lại một kẻ thù hung ác, liều lĩnh được NATO hậu thuẫn và phải bị tiêu diệt”.

Newsweek đã liên hệ với Bộ Ngoại giao Ukraine và Bộ Quốc phòng Ukraine để đưa ra bình luận.

5. Thành phố gần nhà máy điện Zaporizhzhia đang “trên bờ vực của một thảm họa nhân đạo”

Hôm Chúa Nhật, thị trưởng thành phố Enerhodar của Ukraine cho biết thành phố này đang “bên bờ vực của một thảm họa nhân đạo”.

Thị trưởng Dmytro Orlov nói với truyền thông Ukraine rằng các cuộc tấn công liên tục của Nga vào thành phố của ông đã ngăn cản công việc khẩn cấp và khôi phục nhanh chóng.

Orlov nói: “Enerhodar đang đứng trên bờ vực của một thảm họa nhân đạo vì các cuộc pháo kích liên tục của kẻ thù phá hủy cơ sở hạ tầng dân sự và lưới điện. “Thành phố vẫn không có điện và không có nước. Hầu hết các khu vực của thành phố đã không còn khí đốt trong gần sáu tháng qua”.

Thị trưởng cũng cho biết thành phố có “một hệ thống sưởi ấm tập trung đã không hoạt động kể từ mùa xuân.”

Hệ thống sưởi ấm phụ thuộc vào Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia gần đó, “một số tổ máy đang ở chế độ tắt hoàn toàn và một số tổ máy đang được sửa chữa,” Orlov giải thích.

“Hiện tại không có triển vọng nào cho việc bắt đầu một mùa sưởi ấm, thành phố có nguy cơ không bắt đầu mùa sưởi ấm nào cả”

6. Những phụ nữ Ukraine được trả tự do kể lại việc tra tấn và đối xử tàn bạo khác trong các nhà tù ở Nga

Theo các nhóm nhân quyền, hàng trăm thường dân Ukraine đã bị giam cầm bất hợp pháp ở Nga kể từ khi chiến tranh bắt đầu.

Những người may mắn cuối cùng được sử dụng làm con bài mặc cả trong các vụ hoán đổi tù nhân. Hôm thứ Hai, 108 phụ nữ, trong đó có 12 thường dân, đã được thả ra khỏi nơi bị giam cầm ở Nga như một phần của một cuộc hoán đổi như vậy.

Một số phụ nữ Ukraine đã cáo buộc người Nga ngược đãi tàn bạo họ - bao gồm cả tra tấn bằng điện giật và làm bỏng da. Hãng thông tấn nhà nước Ukraine Ukrinform đã phỏng vấn một người trong số họ - chỉ đặt tên cô ấy là Hanna. Cô ấy 26 tuổi, Ukrinform nói, và đã từng phục vụ trong Lữ đoàn 36 Thủy quân lục chiến.

Hanna từng ở nhà máy thép Azovstal ở Mariupol nhưng đã di tản khi quân Nga bắt đầu bắn phá nhà máy này. Cô đã trải qua hơn sáu tháng bị giam cầm. “Họ đối xử với chúng tôi như những con vật,” cô nói với Ukrinform.

“Họ đã đánh đập các cô gái, họ tra tấn các cô gái bằng dòng điện, đánh họ bằng búa, đó là điều nhẹ nhàng nhất. Chúng đã treo họ lên”.

“Đối với những người có hình xăm… họ muốn chặt tay chúng tôi, cắt hình xăm, dội nước sôi lên chúng tôi chỉ vì bạn ở đó, vì bạn ở cùng Thủy Quân Lục Chiến, vì bạn nói tiếng Ukraine,” cô nói.

Luật pháp quốc tế rõ ràng rằng thường dân phải được đối xử như những người được bảo vệ và không thể bị giam giữ như những tù nhân chiến tranh. Hành động cưỡng bức chuyển giao thường dân Ukraine sang một quốc gia khác là một tội ác chiến tranh.

Theo một Báo cáo của Tổ chức Theo dõi Nhân quyền vào tháng Bảy, “Luật nhân đạo quốc tế cũng nghiêm cấm việc bắt con tin. Việc giam giữ thường dân với mục đích sử dụng họ trong các cuộc trao đổi tù binh trong tương lai sẽ cấu thành tội ác chiến tranh là tội bắt làm con tin.”

7. Ukraine và Anh bác bỏ tuyên bố của Nga rằng Kyiv và phương Tây có kế hoạch leo thang xung đột

Bộ trưởng Quốc phòng Anh Ben Wallace hôm Chúa Nhật bác bỏ tuyên bố của Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu rằng Ukraine đang có kế hoạch leo thang xung đột với sự giúp đỡ từ các nước phương Tây.

Shoigu đưa ra cáo buộc trong một cuộc gọi cho Wallace, mà Bộ Quốc phòng Anh cho biết là được tổ chức theo yêu cầu của Bộ Quốc phòng Nga. Wallace cảnh báo Shoigu rằng “những cáo buộc như vậy không nên được sử dụng như một cái cớ để leo thang thêm”, theo một tuyên bố từ Bộ Quốc Phòng Anh. Wallace “nhận thấy rằng cả hai Bộ trưởng đều chuyên nghiệp và tôn trọng trong cuộc gọi,” tuyên bố cho biết thêm.

Theo một tuyên bố của Bộ Quốc phòng Nga Shoigu đã cảnh báo Wallace về những lo ngại của ông rằng Ukraine sẽ sử dụng một “quả bom bẩn” chống lại Nga.

Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Ukraine Dmytro Kuleba đã kịch liệt bác bỏ ý tưởng cho rằng nước ông sẽ sử dụng một loại bom như vậy – là một loại vũ khí kết hợp chất phóng xạ với chất nổ thông thường.

“Những lời nói dối của Nga về việc Ukraine được cho là có kế hoạch sử dụng 'bom bẩn' là vô lý vì chúng rất nguy hiểm. Thứ nhất, Ukraine là thành viên của hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân, và đã cam kết: chúng tôi không có bất kỳ 'quả bom bẩn' nào, cũng như không có kế hoạch mua bất kỳ quả bom nào. Thứ hai, người Nga thường buộc tội người khác về những gì chính họ sắp thực hiện” Kuleba tuyên bố như trên hôm Chúa Nhật.

8. Bộ trưởng Quốc phòng Pháp nói với Nga leo thang ở Ukraine là không thể chấp nhận được

Bộ trưởng Quốc phòng Pháp Sébastien Lecornu nói với người đồng cấp Nga Sergei Shoigu rằng Paris “từ chối mọi hình thức leo thang, đặc biệt là hạt nhân” trong cuộc điện đàm hôm Chúa Nhật.

“Pháp kêu gọi Nga chấm dứt cuộc chiến tranh xâm lược Ukraine và làm mọi thứ có thể để góp phần giảm leo thang,” Lecornu cho biết, theo bản tin liên quan đến cuộc trò chuyện do Bộ Lực lượng Vũ trang Pháp chia sẻ.

Tuyên bố nói thêm rằng chính phủ của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron “quyết tâm đóng góp vào một giải pháp hòa bình xung đột” và các bộ trưởng quốc phòng Pháp và Nga sẽ giữ liên lạc.

Lecornu sẽ gặp người đồng cấp Ukraine “trong thời gian ngắn”, tuyên bố kết luận.

9. Quân xâm lược Nga bỏ chạy khỏi Kherson nhưng muốn thành phố không có liên lạc, TV và radio

Trong bản báo cáo sáng thứ Hai 24 tháng 10, Bộ Tổng Tham Mưu Ukraine cho biết những kẻ xâm lược Nga muốn làm cho cư dân Kherson không có liên lạc, đài phát thanh và truyền hình để ngăn họ loan truyền thông tin cho Lực lượng vũ trang Ukraine.

“Theo quân du kích Kherson, người Nga đang tháo dỡ thiết bị viễn thông khỏi một trung tâm truyền hình. Đặc biệt, nhà cung cấp Internet Miranda của Nga đã tháo dỡ nút trung tâm khỏi trung tâm truyền hình và radio. Người Nga có kế hoạch bỏ chạy khỏi thành phố sau khi phá hủy để hoàn toàn không có thông tin liên lạc, truyền hình và phát thanh”

Cần lưu ý rằng bằng cách này, người Nga đang cố gắng cô lập Kherson về mặt thông tin để ngăn quân du kích và dân chúng loan truyền thông tin cho Lực lượng vũ trang Ukraine trong các hành động phản công.

Như đã đưa tin, người Nga đã di tản các cơ quan chiếm đóng từ Kherson và Beryslav đến tả ngạn sông Dnipro, lo sợ về một cuộc tấn công của Lực lượng vũ trang Ukraine.