1. Nổ lớn thâu đêm đến sáng ở thị trấn Dzhankoy rung chuyển phía bắc bán đảo Crimea

Tối 3 tháng Giêng, các vụ nổ đã làm rung chuyển thị trấn Dzhankoy nằm ở phía bắc bán đảo Crimea bị quân Nga tạm chiếm. Thống Đốc Crimea do Nga dựng nên là Sergey Aksyonov xác nhận có các vụ nổ nhưng không cho biết thêm chi tiết, và cũng không lặp lại điệp khúc thường thấy rằng “các hệ thống phòng không đã được kích hoạt,” Trung tâm Tài nguyên Tatar cho biết như trên.

Trung tâm này nhấn mạnh rằng trong bối cảnh có những tiếng nổ quá lớn, những kẻ xâm lược đã không báo cáo liệu các hệ thống có hoạt động hiệu quả hay không.

Tối 2 tháng Giêng, một tiếng nổ lớn cũng đã vang lên ở thành phố Sevastopol.

Bối cảnh và tầm quan trọng của cuộc tấn công vào Dzhankoy.

Dzhankoy, một trung tâm đường sắt và đường bộ ở phía bắc Crimea, cách lục địa Ukraine 50 dặm về phía nam, là một nút quan trọng trong mạng lưới cung cấp của Nga trước tháng 9, khi các lực lượng Ukraine tiến hành một cuộc phản công mà cuối cùng đã giải phóng phần lớn miền nam Ukraine do Nga chiếm đóng.

Giờ đây, khi quân đội Nga trên chiến trường tái định vị ở tả ngạn sông Dnipro, ngay phía nam thành phố cảng Kherson mới được giải phóng, Dzhankoy thậm chí còn quan trọng hơn đối với nỗ lực chiến tranh của Nga. Điện Cẩm Linh đang tổ chức lại mạng lưới tiếp tế cho mặt trận phía nam. Dzhankoy là trung tâm của mạng lưới mới.

Bộ Tổng Tham Mưu Ukraine biết điều này. Vì vậy, không có gì ngạc nhiên khi Dzhankoy hiện là mục tiêu hàng đầu trong chiến dịch phản công kéo dài của Ukraine.

Với dân số trước chiến tranh chỉ 39,000 người, Dzhankoy không phải là một thị trấn lớn. Nhưng nó nằm trên tuyến đường sắt chính chạy từ miền nam nước Nga, băng qua cây cầu bắc qua eo biển Kerch và vào miền bắc Crimea và miền nam Kherson trên bờ phiá Đông của sông Dnipro. Các đường E105 và E97 cũng giao nhau ở Dzhankoy.

Con kênh dẫn nước ngọt từ Dnipro vào Crimea chạy qua thị trấn này. Ngoài ra còn có một sân bay ở Dzhankoy.

Dzhankoy rõ ràng là một địa bàn hoạt động cho rất nhiều tiểu đoàn Nga tập hợp tại Crimea cho cuộc tấn công rộng lớn hơn vào miền nam Ukraine bắt đầu vào cuối tháng Hai. Người Nga nhanh chóng chiếm được phần lớn miền nam Ukraine, đưa Dzhankoy vượt ra ngoài tầm bắn của hầu hết các loại vũ khí của Ukraine.

Điều đó bắt đầu thay đổi vào tháng 5, khi các lực lượng Ukraine tái trang bị Hệ thống hỏa tiễn pháo binh cơ động cao do Mỹ sản xuất và các loại pháo mới nhất của Âu Châu—và bắt đầu bắn phá các tuyến tiếp tế của Nga. Chiến dịch phản công lên đến đỉnh điểm vào ngày 8 tháng 10, khi đặc công Ukraine kích hoạt một quả bom xe tải làm hư hỏng nặng cầu Kerch.

Nơi mà trước đây cây cầu có hai tuyến đường sắt công suất lớn, giờ đây nó chỉ còn một tuyến—và sức chứa của nó có thể thấp hơn. Việc sửa chữa sẽ không kết thúc cho đến tận năm 2023. Để bù đắp, người Nga đã vận chuyển thêm hàng tiếp tế đến Crimea và miền nam Ukraine bằng tàu.

Khi đã đến Crimea, những nguồn cung cấp đó vẫn được vận chuyển bằng đường sắt và đường bộ—và đi qua Dzhankoy. Khi chiến dịch phản công của Ukraine leo thang vào tháng 8, các lực lượng Ukraine trang bị HIMARS hoạt động ở rìa phạm vi tấn công của HIMARS đã tấn công sân bay ở Dzhankoy, gây ra các vụ nổ phá hủy các bãi chứa đạn dược dọc theo các con đường gần đó. Người Ukraine lại tấn công Dzhankoy vào ngày 16 tháng 11.

Bẵng đi một thời gian quân Nga thấy êm lên lại sử dụng Dzhankoy như một nút hậu cần. Đó là bối cảnh của cuộc tấn công chiều thứ Ba 3 tháng Giêng.

2. Giao tranh ác liệt tại thành phố Bakhmut, quân Nga chiếm được hai làng ở phía Bắc và phía Nam thành phố.

Trong cuộc họp báo tại trung tâm báo chí Kyiv sáng thứ Tư mùng 4 tháng Giêng, phát ngôn nhân Bộ Quốc phòng Ukraine, Chuẩn tướng Oleksii Hromov cho biết giao tranh dữ dội đã diễn ra tại thành phố Bakhmut trong 24 giờ qua.

Trong bản tin chiều thứ Ba, Phát ngôn nhân Bộ Quốc phòng Nga, Trung tướng Igor Konashenkov cho biết Trung Đoàn Xe Tăng Cận Vệ số 59, và Tiểu Đoàn 148 Trinh Sát, cả hai cùng thuộc Sư Đoàn 144 súng trường cơ giới của Nga đã chiếm được Yakovlivka ở phía Bắc thành phố Bakhmut. Ông cũng nói rằng quân Wagner đã chiếm được Kurdyumivka, một ngôi làng ở phía Nam thành phố Bakhmut.

Khi được hỏi về các báo cáo này của phía Nga, Chuẩn tướng Oleksii Hromov nhìn nhận quân Nga quả có chiếm được hai khu vực này. Tuy nhiên, thương vong của quân Nga hết sức nặng nề. Pháo binh đã can thiệp bắn cháy 3 xe tăng và 3 xe thiết giáp để quân Ukraine rút lui. Chuẩn tướng Oleksii Hromov cho biết quân Ukraine đang tái tổ chức và nỗ lực tái chiếm những lãnh thổ bị mất trong ngày 3 tháng Giêng. Tình hình chung quanh thành phố Bakhmut là khó khăn nhưng ông nhấn mạnh rằng đã bớt khó khăn hơn rất nhiều so với trung tuần tháng 12. Giải thích lý do, ông cho biết ngày nay quân Nga chỉ có thể mở các cuộc tấn công cấp trung đội là cùng. Các cuộc tấn công chỉ đáng ngại khi nó được các chiến xa yểm trợ. Quân Nga hiện không còn nhiều chiến xa quanh thành phố Bakhmut.

Mặt trận quân Nga chết nhiều nhất là dọc theo xa lộ P66 từ Svatove đến Kreminna. Một đại đội trinh sát của Lữ đoàn cơ giới biệt động số 92, còn được gọi là Lữ đoàn Ivan Sirko đã phá hủy kho đạn dược của quân chiếm đóng Nga ở Svatove, vùng Luhansk.

Theo báo cáo, kho đạn này nằm ở ngoại ô Svatove. Đại đội trinh sát của Lữ đoàn 92 đã sử dụng máy bay không người lái để tấn công. Họ biết đây là kho đạn và đã kiên nhẫn chờ đợi trong 2 tuần lễ liên tiếp để người Nga tiếp tục chở các khí tài chiến tranh đến kho này.

Về phía Nam của xa lộ P66, quân Nga lại một lần nữa mở cuộc tấn công vào Karmazynivka và Bilohorivka để giảm áp lực cho thành phố Kreminna. Họ lại một lần nữa bị đánh bại, rút lui, bỏ lại xác đồng đội.

Theo Chuẩn tướng Oleksii Hromov, quân Nga dường như đang cố gắng thay đổi cục diện của cuộc chiến bằng các cuộc tấn công rất dữ dội ở vùng Donbas.

Trong khi đó, ở hướng Zaporizhzhia và Kherson, quân xâm lược chủ yếu dùng pháo binh bắn phá vào các cơ sở hạ tầng dân sự và các khu dân cư.

Trong cuộc họp báo, Chuẩn tướng Oleksii Hromov cũng thừa nhận một báo cáo của các bloggers quân sự Nga cho rằng trong Đêm Giao Thừa, quân Ukraine đã dùng HIMARS tấn công vào các đơn vị của Sư Đoàn 42 Súng Trường Cơ Giới Nga đang tập trung tại Chulakivka để chờ di chuyển sang vùng Zaporizhzhia. Khoảng 500 binh sĩ Nga, trong đó có 350 người chết ngay tại chỗ và 150 người khác bị thương. Đó là con số do các bloggers quân sự Nga đưa ra. Bác bỏ ý kiến của một ký giả cho rằng Bộ Tổng Tham Mưu Ukraine đã cố ý không đưa ra báo cáo vì cuộc tấn công này là một cuộc thảm sát quá kinh hoàng khi cả trăm người Nga chết ngay tại chỗ. Theo Chuẩn tướng Oleksii Hromov, nếu người Nga rút quân về nước thì những chuyện bất hạnh như thế không xảy ra. Ông nói thêm rằng cuộc tấn công này chưa được đề cập đến trong các báo cáo vì lực lượng liên hợp phía Nam của quân Ukraine chưa có điều kiện kiểm đếm. Con số thực sự có thể nhiều hơn, có thể ít hơn. Quân Ukraine chưa có điều kiện để đưa ra một con số sát với thực tế.

Lý do không đưa ra báo cáo của Chuẩn tướng Oleksii Hromov là điều dễ hiểu và có thể là sự thật. Tuy nhiên, các quan sát viên cũng nhận thấy rằng trong những trường hợp kinh hoàng như vậy, Bộ Tổng Tham Mưu Ukraine thường miễn cưỡng báo cáo để tránh kích động thù hận nơi người Nga, gây thêm bất lợi. Cách hành động này xem ra nhân bản và khôn ngoan; và trái ngược hoàn toàn với cách hành xử của người Nga.

Nhiều quan sát viên cũng lưu ý rằng các bloggers quân sự Nga có xu hướng hạ thấp con số thương vong. Tuy nhiên, cũng có trường hợp các bloggers Nga, cố nhiên ủng hộ cuộc xâm lược của Putin, nhưng họ bất mãn với cách thức tiến hành cuộc chiến của phe Prigozhin–Surovikin hay phe Shoigu-Gerasimov; và trong trường hợp đó họ có thể phóng đại con số thương vong cho phù hợp chương trình nghị sự của họ.

Trong 24 giờ qua, quân Ukraine loại khỏi vòng chiến 750 binh sĩ Nga, cùng với 5 xe tăng, 7 xe thiết giáp, 6 hệ thống pháo, 1 hệ thống hỏa tiễn phóng hàng loạt, một hệ thống phòng không, và 10 xe chuyển quân và nhiên liệu.

Tính chung từ ngày 24 tháng 12 đến ngày 3 tháng Giêng, Lực lượng Vũ trang Ukraine đã loại khỏi vòng chiến khoảng 108.190 binh sĩ Nga. Tổng thiệt hại chiến đấu của quân xâm lược còn bao gồm 3.036 xe tăng, 6.100 xe thiết giáp, 2.033 hệ thống pháo, 424 hệ thống hỏa tiễn phóng hàng loạt, 214 hệ thống phòng không, 283 máy bay chiến đấu, 270 máy bay trực thăng, 1.839 máy bay không người lái, 723 hỏa tiễn hành trình, 16 tàu chiến, 4.735 xe chuyển quân và nhiên liệu, và 181 đơn vị thiết bị đặc biệt.

3. Bản tin tình báo của Cục Tình Báo Bộ Quốc Phòng Anh

Trong bản tin tình báo mới nhất, Cục Tình Báo Bộ Quốc Phòng Anh cho biết như sau:

Vào giữa tháng 12, quân đội Nga và các lực lượng ủy nhiệm của Wagner có thể đã tăng tần suất các cuộc tấn công bằng bộ binh của họ xung quanh thị trấn Bakhmut của tỉnh Donetsk. Tuy nhiên, nhiều hoạt động trong số này được hỗ trợ kém.

Trong 10 ngày qua, Ukraine đã tăng cường lực lượng đáng kể để bảo vệ khu vực này và tần suất các cuộc tấn công của Nga có thể đã giảm so với mức cao nhất vào giữa tháng 12. Cả hai bên đều có thương vong cao.

Các hoạt động tấn công của Nga trong khu vực hiện có thể chỉ được tiến hành ở cấp trung đội hoặc tiểu đội. Không có khả năng Nga sẽ đạt được một bước đột phá đáng kể gần Bakhmut trong những tuần tới.

4. Ukraine tuyên bố đã bắn hạ gần 500 máy bay không người lái của đối phương kể từ tháng 9

Trong cuộc họp báo tại trung tâm báo chí Kyiv sáng thứ Tư mùng 4 tháng Giêng, Phát ngôn nhân của lực lượng không quân Ukraine, Đại Tá Yurii Ihnat cho biết gần 500 máy bay không người lái của Nga đã bị bắn hạ kể từ tháng 9.

“Chúng ta đã chuẩn bị sẵn sàng. Chúng ta bắn hạ máy bay không người lái. Như các bạn có thể thấy, 84 máy bay không người lái đã bị bắn hạ trong hai ngày – vào đêm giao thừa và ngày Tết. 100% bị lực lượng phòng không bắn rơi. Kết quả như vậy chưa bao giờ đạt được trước đây. Số lượng máy bay không người lái đã lên tới 500 kể từ ngày 11 tháng 9. Tức là 500 máy bay không người lái đã bị bắn hạ.”

5. Lực lượng Vũ trang Ukraine tiếp tục phản công theo hướng Donetsk – Zaluzhnyi

Tổng tư lệnh Lực lượng Vũ trang Ukraine Valerii Zaluzhnyi và Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Hoa Kỳ, Tướng Mark Milley đã thảo luận về nhu cầu của Lực lượng Phòng vệ Ukraine trong việc tiếp tục cuộc chiến chống lại kẻ thù.

Zaluzhnyi cho biết trong cuộc nói chuyện qua điện thoại với Milley, ông đã kể về những thay đổi trong tình hình hoạt động và chiến lược ở Ukraine.

Ông lưu ý rằng các trận chiến khốc liệt đang diễn ra ở biên giới Svatove-Kreminna, cũng như theo hướng Lysychansk.

“Tình hình khó khăn nhất vẫn ở khu vực Soledar-Bakhmut-Mayorsk. Ở đó, kẻ thù đang cố gắng tiến về phía trước trên xác chết của chúng, nhưng các đơn vị Lực lượng Phòng vệ đã ngăn chặn cuộc tấn công của kẻ thù với cái giá phải trả là nỗ lực nhiều hơn. Ở hướng Donetsk, chúng tôi đã giữ được các vị trí xung quanh Avdiivka và tiếp tục các hoạt động phản công. Chúng tôi chắc chắn giữ vững các tuyến phòng thủ theo hướng Zaporizhzhia và nỗ lực bảo vệ Kherson khỏi các cuộc pháo kích của kẻ thù, chủ yếu là dân thường và các cơ sở hạ tầng quan trọng của thành phố. Ông cho biết tình hình ở biên giới với Cộng hòa Belarus đã được kiểm soát hoàn toàn.

Theo Zaluzhnyi, từ ngày 31 tháng 12 đến sáng nay, kẻ thù đã phóng 14 hỏa tiễn hành trình và sử dụng 94 máy bay không người lái cảm tử Shahed-136.

Ngoài ra, Zaluzhnyi cảm ơn Tướng Milley vì các hệ thống hỏa tiễn phòng không được cung cấp đã cứu sống thường dân Ukraine.

“Chúng tôi cũng đã thảo luận về nhu cầu của Lực lượng Phòng vệ để tiếp tục cuộc chiến chống lại kẻ xâm lược. Tôi đánh giá cao vai trò lãnh đạo của Tướng Milley trong việc cung cấp viện trợ quân sự cho Ukraine. Sự tin tưởng lẫn nhau và tầm nhìn chung giúp tăng cường khả năng của quân đội Ukraine trong việc bảo vệ các thành phố và làng mạc yên bình của đất nước chúng ta, đó là sự bảo đảm an ninh cho toàn Âu Châu”, Tướng Zaluzhnyi nói.

6. Nga thừa nhận 89 binh sĩ thiệt mạng trong cuộc tấn công ở Makiivka

Bộ Quốc phòng Nga cho biết 89 quân nhân đã thiệt mạng trong cuộc tấn công ở miền đông Ukraine xảy ra vào ngày đầu năm mới.

Cuộc tấn công rõ ràng của Ukraine diễn ra ngay sau nửa đêm Chúa Nhật rạng sáng thứ Hai tại một trường dạy nghề ở Makiivka thuộc vùng Donetsk, là nơi bị trưng dụng làm trại lính cho các tân binh Nga.

Hôm thứ Hai, trong một lần thừa nhận hiếm hoi, Bộ Quốc phòng Nga cho biết 63 quân nhân đã thiệt mạng ở Makiivka khi Ukraine sử dụng hỏa tiễn HIMARS để tấn công một tòa nhà nơi các binh sĩ Nga đang đóng quân.

Quân đội Ukraine tuyên bố có khoảng 400 binh sĩ Nga thiệt mạng và hơn 300 người khác bị thương, đồng thời cho biết con số chính xác “đang được làm rõ”.

Chiều ngày thứ Ba, mùng 3 tháng Giêng, Phát ngôn nhân Bộ Quốc phòng Nga, Trung tướng Igor Konashenkov, nhìn nhận con số binh sĩ Nga tử trận trong vụ này là 89 người. Con số này bị chính các bloggers quân sự Nga và đại diện của cái gọi là Cộng hòa Nhân Dân Donetsk bác bỏ.

Dù ở con số 89, nó cũng tiêu biểu cho một trường hợp thương vong quá sức kinh hoàng.