1. Tổng tư lệnh Ukraine Valery Zaluzhny bị cách chức

Tờ Politico có trụ sở ở Washington DC có bài tường trình nhan đề “Zelenskyy fires Ukraine’s commander-in-chief General Zaluzhny”, nghĩa là “Zelenskiy cách chức Tổng tư lệnh Ukraine Zaluzhny”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Kim Thúy.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy hôm thứ Năm đã cách chức tổng tư lệnh quân đội Ukraine Valery Zaluzhny – chấm dứt nhiều tháng căng thẳng giữa hai người.

“Tôi cảm ơn ông ấy vì hai năm bảo vệ Ukraine,” Zelenskiy nói trong diễn từ gởi quốc dân đồng bào tối thứ Năm 8 tháng Hai, và nói thêm: “Chúng tôi cũng đã thảo luận xem ai có thể nằm trong ban lãnh đạo mới của Lực lượng Vũ trang Ukraine.”

Zaluzhny sẽ được thay thế bởi Đại tướng Oleksandr Syrskyi, Tư Lệnh Lục Quân Ukraine, người được coi là thân cận với tổng thống hơn.

“Bắt đầu từ hôm nay, một đội ngũ quản lý mới sẽ tiếp quản quyền lãnh đạo Lực lượng Vũ trang Ukraine. Tôi muốn những người lính của chúng tôi ở Robotyn hoặc Avdiivka, Bộ Tổng tham mưu và Tham mưu trưởng có cùng tầm nhìn về cuộc chiến”, Zelenskiy nói.

Ông nói thêm: “Năm 2024 chỉ có thể thành công đối với Ukraine nếu có những thay đổi hiệu quả về cơ sở phòng thủ của chúng ta”.

Tổng thống nói thêm rằng ông đề xuất Zaluzhny “vẫn là một phần của đội.”

Zaluzhny nói: “Một quyết định đã được đưa ra về sự cần thiết phải thay đổi đường lối và chiến lược”.

Zaluzhny, 50 tuổi, đã nhận được sự tín nhiệm to lớn vì đã dẫn đầu nỗ lực thành công của các lực lượng yếu thế của Ukraine nhằm ngăn chặn và sau đó đảo ngược cuộc tấn công ban đầu của Nga phát động vào ngày 24 tháng 2 năm 2022.

Lực lượng vũ trang Ukraine đã thành công trong việc đẩy lùi những bước tiến ban đầu của Nga gần thủ đô Kyiv, và sau đó dẫn đầu các cuộc phản công thành công vào cuối năm 2022, giải phóng các khu vực ở miền đông và miền nam Ukraine. Cả Zaluzhny và Syrskyi đều đóng vai trò quan trọng trong các chiến dịch đó.

“Lực lượng vũ trang Ukraine dưới sự chỉ huy của Zaluzhny đã sống sót sau cuộc tấn công dữ dội ban đầu của Nga. Riêng đó đã là một thành tựu to lớn - bởi vì hầu hết mọi người, kể cả Putin, đều mong đợi Lực lượng vũ trang Ukraine sẽ rút lui và bỏ chạy,” Tổng thống nói.

Nhưng thành tích của ông đã bị hoen ố do thất bại của cuộc phản công năm ngoái, khi đụng phải hàng phòng ngự được chuẩn bị tốt của quân Nga.

Tổng thống và vị tướng hàng đầu của ông ngày càng khác nhau về chiến lược và cũng xung đột về sự nổi tiếng ngày càng tăng của Zaluzhny, điều này khiến ông trở thành mối đe dọa chính trị tiềm tàng đối với Zelenskiy.

Zaluzhny đã thúc ép ban hành luật tòng quân mới nhằm tăng quy mô của quân đội, nhưng đạo luật này mang tính chính trị cao và Zelenskiy đã có thái độ buông xuôi.

Zaluzhny cũng có quan điểm ngày càng nghiệt ngã về cuộc chiến, điều này mâu thuẫn với nỗ lực của Zelenskiy nhằm chứng tỏ rằng Ukraine đang đạt được tiến bộ tốt như một cách bảo đảm các đồng minh của Kyiv luôn ủng hộ Ukraine.

Trong một bài tiểu luận đăng trên tờ Economist năm ngoái khiến Zelenskiy tức giận, Zaluzhny đã so sánh tình trạng xung đột với tình trạng bế tắc như Thế chiến thứ nhất.

Zaluzhny được bổ nhiệm làm tổng tư lệnh vào tháng 7 năm 2021, chỉ nửa năm trước khi Nga phát động cuộc xâm lược tổng lực.

Ông đã cố gắng phá vỡ truyền thống quân sự Liên Xô của Ukraine và đưa Ukraine phù hợp với các tiêu chuẩn của NATO. Ông cũng kêu gọi Ukraine tận dụng lợi thế của mình trong các lĩnh vực như chiến tranh bằng máy bay không người lái để bù đắp cho sự vượt trội của Nga về quân số và vũ khí.

2. Tướng hàng đầu của Ukraine cùng đường như thế nào ở Kyiv và Washington

Tờ Politico có trụ sở ở Washington DC có bài tường trình nhan đề “How Ukraine’s top general ran out of road both in Kyiv and in Washington”, nghĩa là “ Tướng hàng đầu của Ukraine cùng đường như thế nào ở Kyiv và Washington.” Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Kim Thúy.

Tướng Valery Zaluzhny hôm thứ Năm đã bị Tổng thống Volodymyr Zelenskiy cách chức Tổng tư lệnh quân đội Ukraine, chấm dứt nhiều tháng căng thẳng gia tăng giữa hai nhà lãnh đạo.

Mặc dù vị tướng này là một trong những người được tin cậy nhất ở Ukraine, nhờ vai trò chủ chốt của ông trong việc ngăn chặn cuộc tấn công ban đầu của Nga gần hai năm trước và được coi là đối thủ chính trị tiềm năng của Zelenskiy, nhưng một số thành phần trong quân đội Ukraine đã thiếu kiên nhẫn với Tướng Valery Zaluzhny. Ông cũng có những căng thẳng với Washington, sau khi ông và các nhà lãnh đạo quân sự Hoa Kỳ bất đồng về cách tiến hành cuộc phản công năm ngoái.

Zelenskiy được cho là đã thông báo với Tòa Bạch Ốc rằng ông có ý định loại bỏ Zaluzhny; Mỹ cho biết họ sẽ để quyền quyết định đó cho Kyiv.

“Chúng tôi đã nói rõ rằng chúng tôi sẽ không bị lôi kéo vào quyết định cụ thể đó. Chúng tôi đã trực tiếp chỉ ra điều đó với tổng thống Ukraine”, Cố vấn An ninh Quốc gia Jake Sullivan cho biết trong tuần này.

Trong nhiều tháng trước vụ cách chức hôm thứ Năm, những bất đồng gay gắt về tình hình chiến tranh giữa tổng thống và vị tướng hàng đầu của ông đã tràn ra công chúng, phản ánh tình trạng căng thẳng gia tăng ở Kyiv về tổn thất nhân lực đáng kinh ngạc, sự thất bại của cuộc phản công năm ngoái và nguồn cung cấp vũ khí và đạn dược đang cạn kiệt.

Một sĩ quan quân đội cao cấp của Ukraine, giống như những người khác trong câu chuyện này, được giấu tên để nói chuyện thẳng thắn, cho biết đã có sự thất vọng ngày càng tăng trong các thành phần cao cấp của quân đội khi Zaluzhny dành “rất nhiều thời gian trên Facebook để khoe khoang rằng anh ta đang làm điều gì đó,” trong khi có rất ít thay đổi về mặt chiến thuật hoặc chiến lược dọc chiến tuyến.

Trước thông báo cách chức này, văn phòng của Zaluzhny đã được hỏi liệu Ngũ Giác Đài có bày tỏ sự không hài lòng với cách ông tiến hành cuộc phản công hay không và liệu một số người trong quân đội Ukraine có chia sẻ những lo ngại đó hay không. Phát ngôn nhân của ông trả lời rằng họ không biết về điều đó.

Không thể phủ nhận vai trò quan trọng của Zaluzhny trong những ngày đầu của cuộc chiến. Ông cố gắng di chuyển các đơn vị được trang bị kém xung quanh chiến trường để đẩy lùi cuộc tấn công ồ ạt của Nga về phía Kyiv, đồng thời cầm chân lực lượng Mạc Tư Khoa đủ lâu để phương Tây bắt đầu giúp đỡ. Sau đó, ông đã lãnh đạo các lực lượng Ukraine thực hiện một cuộc phản công gây ấn tượng mạnh vào cuối năm 2022 nhằm chiếm lại những vùng lãnh thổ rộng lớn.

Ông cũng xây dựng mối quan hệ vững chắc với Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin và các tướng lĩnh cao cấp khác của phương Tây, điều này rất quan trọng trong việc củng cố làn sóng hỗ trợ quân sự vào năm 2022 và 2023.

Glen Grant, cựu sĩ quan người Anh và là chuyên gia quân sự của Tổ chức An ninh Baltic có trụ sở tại Riga, cho biết: “Quân đội đã chiến đấu xuất sắc dưới thời Zaluzhny nhưng ông ấy không nhận được sự hỗ trợ tốt từ chính phủ và quốc hội”; đặc biệt Zaluzhny muốn tăng quân số nhưng điều này nguy hiểm về mặt chính trị.

Zaluzhny cũng bị chỉ trích vì không hoàn thành việc chuyển đổi quân đội Ukraine thành lực lượng kiểu phương Tây, không cải thiện hậu cần và không luân chuyển quân ra khỏi tiền tuyến để họ được nghỉ ngơi và hồi phục thay vì để họ trong chiến hào suốt cả cuộc chiến.

Nhà phân tích quân sự người Áo Tom Cooper nói: “Sau hai năm kể từ cuộc xâm lược tổng lực, không có giải pháp nào trong số này hoạt động thực sự tốt và những cải tiến quan sát được cho đến nay vẫn còn tương đối tối thiểu”.

Grant đã chỉ ra một số vấn đề về quản lý, mặc dù không rõ ai phải chịu trách nhiệm.

“Một số tướng yếu nhất đã được giữ lại và những tướng giỏi hơn thì không hoạt động. Không rõ đây là lỗi của ai,” ông nói, nhưng sau đó nói thêm: “Zaluzhny là động lực tốt nhất. Những gì anh ta thiếu về kỹ năng và kiến thức quản lý, anh ta sẽ bù đắp bằng tính cách.”

Nhưng điều đó không đủ để giữ được vị tướng trong sự ân cần tốt đẹp của tổng thống.

Mối quan hệ giữa Zelenskiy và Zaluzhny đã căng thẳng trong nhiều tháng vì cuộc phản công đáng thất vọng năm 2023. Nó được ra mắt vào mùa hè - vài tháng sau khi một số người ở Ngũ Giác Đài và những nơi khác cho rằng lẽ ra nó đã phải bắt đầu trước đó.

Một số cố vấn Mỹ và phương Tây khuyến nghị các cuộc tấn công lớn hơn, có mục tiêu chặt chẽ hơn vào các vị trí cụ thể nhằm đẩy lực lượng đông đảo Ukraine chống lại các khu vực yếu hơn trong phòng tuyến kiên cố của Nga.

Khi cuộc chiến bắt đầu, các đơn vị Ukraine mới, được quân đội phương Tây huấn luyện nhưng không có kinh nghiệm chiến đấu, phải vật lộn trước các cuộc tấn công tàn bạo xuyên thẳng vào hệ thống phòng thủ của Nga. Sau nhiều tháng chiến đấu, Ukraine chỉ giành lại được vài dặm lãnh thổ với cái giá rất lớn về sinh mạng và trang thiết bị.

Điều đó khiến Zaluzhny có nguy cơ bị tấn công.

“Đây không phải là cách để làm điều đó. Điều đó là không thể, nhưng quan điểm của tổng tư lệnh có chút kiêu ngạo: 'Hãy bắt đầu một cuộc ẩu đả, rồi chúng ta sẽ xem'“, ông nói.

Cũng có căng thẳng giữa Zaluzhny và Ngũ Giác Đài về cách tiến hành cuộc phản công.

Ngũ Giác Đài đã thúc đẩy quân đội Ukraine thực hiện một cuộc tấn công lớn tập trung vào một lĩnh vực mà các nhà hoạch định cho rằng có thể tạo ra bước đột phá. Thay vào đó, Kyiv chọn một số cuộc tấn công khắp mặt trận vì tin rằng điều đó sẽ gây khó khăn cho quân Nga trong việc củng cố nhiều điểm cùng một lúc.

Sau nhiều tuần bất đồng, “trong quá trình tấn công, mọi việc trở nên khá rõ ràng rằng người Ukraine không quan tâm đến lời khuyên của Mỹ và họ thường kết luận rằng chúng tôi không có gì để đưa ra lời khuyên khôn ngoan cho họ”, một người đã cố vấn cho Ukraine cho biết.

Cố vấn cho biết, lập luận là Hoa Kỳ không có kinh nghiệm chiến đấu theo kiểu chiến tranh mà người Ukraine đang tham gia, và mặc dù lời khuyên của Hoa Kỳ được hoan nghênh nhưng nó cũng có thể bị lờ đi.

Cố vấn này cho biết, trong khi trách nhiệm về những bất đồng đó đổ dồn lên vai Zaluzhny, ông cũng bị “cản trở bởi Zelenskiy”, người có tiếng nói cuối cùng về các vấn đề quân sự, “và vì vậy, Mỹ đã liên tục la mắng nhầm người”.

Trong những tháng tới, khi Ukraine buộc phải ở thế phòng thủ, “cuộc chiến tiêu hao sinh lực hiện nay là một lựa chọn rất, rất tồi tệ đối với Ukraine”, quan chức Ukraine nói.

Thay vào đó, Ukraine nên áp dụng đường lối “bất cân xứng”, tập trung vào các mục tiêu quốc phòng và công nghiệp bên trong Nga “để phá vỡ chúng, thay vì chiếc máy xay thịt này” – là điều mà về lâu dài có lợi cho Nga vì Nga có dân số đông hơn cùng với kho thiết bị và xe tăng khổng lồ.

Vào tháng 11, Zaluzhny nói với tờ Economist rằng cuộc chiến đã đi vào bế tắc, khiến Zelenskiy và các cố vấn của ông chỉ trích gay gắt.

Bình luận của Zaluzhny buộc Zelenskiy phải cố gắng trấn an các đối tác rằng cuộc chiến chưa đi vào ngõ cụt.

Volodymyr Fesenko, nhà phân tích trưởng của Trung tâm Nghiên cứu Chính trị Penta có trụ sở tại Kyiv, cho biết cũng có sự khó chịu khi “đoàn tùy tùng của Zaluzhny thảo luận một cách cởi mở và công khai về triển vọng tổng thống của Zaluzhny”.

Ông nói thêm: “Đây không phải là một cuộc tranh giành quyền lực”. “Nhưng nếu anh ta không cách chức Zaluzhny, sau một thời gian nhất định, một sức mạnh kép sẽ bắt đầu xuất hiện. Và điều này là không thể chấp nhận được và sẽ là một thách thức đối với Zelenskiy. Có những thách thức đối với anh ta, những rủi ro chính trị”, nhưng xét về rủi ro, cả hai “không thể cùng tồn tại”.

Chỉ vài ngày sau khi có báo cáo trong tháng này rằng vị tướng này được gọi vào văn phòng của Zelenskiy để thông báo rằng ông sẽ bị miễn nhiệm, Zaluzhny đã đăng một bài xã luận với CNN, trong đó ông nói rằng quân đội của ông phải nhận được các hình thức huấn luyện mới và vũ khí mới để đáp ứng nhu cầu của quân đội, tận dụng tối đa lợi thế dẫn đầu của họ trong việc phát triển các khả năng bay không người lái mới, có tính sát thương cao.

Đấu đá chính trị nội bộ ở Kyiv không giúp chấm dứt tình trạng bế tắc chính trị ở Washington, nơi các thành viên Quốc Hội đang chặn gói tài chính với viện trợ quan trọng cho Ukraine khi quân đội của nước này rơi vào tình trạng thiếu đạn dược khiến việc ngăn chặn làn sóng tấn công của Nga trở nên khó khăn.

Diễn biến này đang được ăn mừng ở Mạc Tư Khoa. Phát ngôn nhân Điện Cẩm Linh, Dmitry Peskov lưu ý rằng các báo cáo về việc Zaluzhny bị cách chức cho thấy “mọi thứ không suôn sẻ” ở Kyiv.

Mykola Bielieskov, nhà phân tích quân sự cao cấp của Quỹ bác ái Come Back Alive, chuyên giúp cung cấp thiết bị cho quân đội Ukraine, nói rằng “bất kể các sự kiện diễn ra như thế nào về mặt xáo trộn lãnh đạo cao cấp, thách thức chính đối với Ukraine vẫn không thay đổi - đó là xây dựng và thực hiện chiến lược quân sự phẩm chất cao vào năm 2024.”

Với lợi thế về nhân lực và trang thiết bị hiện tại của Nga và việc tiếp tục thiếu sự hỗ trợ của Mỹ, các quan sát viên cho rằng có nguy cơ thực sự trong năm nay là Nga sẽ tiếp tục các cuộc tấn công không ngừng nghỉ, đè bẹp lực lượng Ukraine cho đến khi Kyiv “buộc phải đàm phán từ một thế trận ngày càng bất lợi”.

3. Tổng thống Ba Lan tin cựu Tổng thống Trump có thể chấm dứt chiến tranh Ukraine trong vòng 24 giờ

Tờ Newsweek có bài tường trình nhan đề “Poland's President Believes Trump Could End Ukraine War in 24 Hours”, nghĩa là “ Tổng thống Ba Lan tin cựu Tổng thống Trump có thể chấm dứt chiến tranh Ukraine sau 24 giờ.” Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Thảo Ly.

Tổng thống Ba Lan Andrzej Duda nói với các phóng viên hôm thứ Tư rằng ông tin rằng cựu Tổng thống Donald Trump sẽ giữ lời hứa chấm dứt chiến tranh ở Ukraine trong vòng 24 giờ.

“Tôi có thể nói từ kinh nghiệm cá nhân của mình với tư cách là tổng thống Cộng hòa Ba Lan… Những gì ông Trump hứa với tôi đã được thực hiện,” Duda nói trong cuộc họp báo trong chuyến đi tới Rwanda hôm thứ Tư.

“Vì vậy, tôi có thể nói rằng Tổng thống Trump giữ lời và nếu ông ấy nói điều gì đó thì ông ấy rất nghiêm chỉnh”, nhà lãnh đạo Ba Lan nói thêm. “Đó là tất cả những gì tôi có thể nói lúc này.”

Duda đang trả lời các câu hỏi về việc liệu ông có nghĩ lời hứa của cựu Tổng thống Trump về việc chấm dứt nhanh chóng cuộc chiến Nga-Ukraine là “thực tế” hay không. Cựu tổng thống đã nhiều lần tuyên bố sẽ chấm dứt chiến tranh trong vòng một ngày nếu tái đắc cử vào tháng 11, mặc dù Ukraine và Nga tỏ ra nghi ngờ về khả năng của ông trong việc làm trung gian cho các cuộc đàm phán hòa bình.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy đã hai lần mời ông Trump tới thăm các quan chức ở Kyiv để thực hiện lời hứa. Cựu tổng thống đã từ chối lời mời từ Tổng thống Zelenskiy vào tháng 11, với lý do rằng điều đó có thể tạo ra “xung đột lợi ích”, do công việc của Tổng thống Joe Biden với Ukraine.

“Chưa nói đến Nga, cựu Tổng thống Trump sẽ tự mình đưa ra quyết định mà không cần cả hai bên, không có chúng tôi,” Zelenskiy nói trong cuộc phỏng vấn vào Tháng Giêng với đài truyền hình Anh Matt Frei sau khi được hỏi liệu ông có “sợ hãi” bởi Cơ hội chiến thắng của cựu Tổng thống Trump trong cuộc bầu cử năm 2024 hay không. Nhà lãnh đạo Ukraine cũng gọi lời hứa của cựu tổng thống là “rất nguy hiểm” trong cuộc trò chuyện với Frei.

Phát ngôn nhân Điện Cẩm Linh Dmitry Peskov đồng ý khi nói chuyện với các phóng viên vào tháng trước rằng Nga “không hiểu làm thế nào” cựu Tổng thống Trump có thể chấm dứt cuộc xung đột kéo dài gần hai năm. Peskov nói thêm rằng Mạc Tư Khoa “không có bất kỳ liên hệ nào” với cựu tổng thống về kế hoạch đàm phán của ông.

Các câu hỏi đã được đặt ra về nhiệm kỳ thứ hai của cựu Tổng thống Trump có ý nghĩa gì đối với cuộc chiến ở Ukraine. Cựu tổng thống dù phải đối mặt với 91 cáo buộc hình sự nhưng vẫn dẫn đầu cuộc đua giành đề cử tổng thống tiếp theo của Đảng Cộng hòa kể từ khi tuyên bố tranh cử năm 2024. Ông cũng tỏ ra thờ ơ với việc Mỹ tiếp tục hỗ trợ quân đội Kyiv và nhiều lần chỉ trích NATO.

“Tùy thuộc vào việc họ có đối xử đúng mực với chúng tôi hay không,” ông Trump nói trong một sự kiện của Fox News vào Tháng Giêng khi được hỏi liệu ông có tiếp tục cam kết với khối phương Tây hay không. “Hãy nhìn xem, NATO đã lợi dụng đất nước chúng ta. Các nước Âu Châu đã tận dụng lợi thế.”

Tuy nhiên, Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg cho biết trong một cuộc phỏng vấn vào tuần trước rằng ông “tin tưởng rằng Hoa Kỳ sẽ vẫn là một đồng minh trung thành” bất kể ai thắng trong cuộc bầu cử tháng 11.

4. Lực lượng Ukraine tiêu diệt 910 lính Nga, phá hủy 31 hỏa tiễn hành trình, trực thăng trong ngày qua

Trong cuộc họp báo tại trung tâm báo chí Kyiv chiều thứ Năm 8 Tháng Hai, phát ngôn nhân Bộ Quốc phòng Ukraine, Chuẩn tướng Oleksii Hromov, cho biết trong 24 giờ qua, các cuộc giao tranh ác liệt đã diễn ra ở thị trấn Avdiivka và khu vực Kupiansk.

Quân phòng thủ Ukraine đã chống trả quyết liệt các cuộc tấn công của quân Nga, loại khỏi vòng chiến 910 quân nhân Nga, 11 xe tăng, 20 xe thiết giáp, 24 hệ thống, một hệ thống phòng không và 27 xe chuyển quân và nhiên liệu. Các lực lượng phòng không Ukraine cũng đã bắn hạ 31 hỏa tiễn hàng trình và 14 máy bay không người lái.

Đặc biệt, quân phòng thủ Ukraine đã bắn rớt một máy bay trực thăng Ka-52 đang yểm trợ cho tàn quân rút lui ở ngoại ô thị trấn Avdiivka.

5. Hezbollah của Iraq đe dọa trả đũa Mỹ và Israel sau khi các quan chức bị tấn công

Tờ Newsweek có bài tường trình nhan đề “Iraq's Hezbollah Issues New Threat to US and Israel After Officials Killed”, nghĩa là “Hezbollah của Iraq đưa ra mối đe dọa mới đối với Mỹ và Israel sau khi các quan chức bị giết.” Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Kim Thúy.

Một đại diện của lực lượng dân quân được Iran hậu thuẫn được vũ trang tốt ở Iraq đã đưa ra cảnh báo mới tới Hoa Kỳ và Israel sau khi ít nhất hai quan chức của lực lượng này được cho là đã thiệt mạng trong một cuộc tấn công của Mỹ ở Baghdad.

Nó diễn ra trong bối cảnh bạo lực ở Trung Đông ngày càng tồi tệ bên lề cuộc chiến đang diễn ra ở Gaza.

Hôm thứ Tư, phát ngôn nhân Ngũ Giác Đài, Thiếu Tướng Pat Ryder, cho biết Hoa Kỳ đã nhận trách nhiệm về cái mà họ gọi là “một cuộc tấn công đơn phương ở Iraq nhằm đáp trả các cuộc tấn công vào các quân nhân Mỹ, giết chết một chỉ huy Kata'ib Hezbollah chịu trách nhiệm trực tiếp lên kế hoạch và tham gia các cuộc tấn công vào lực lượng Mỹ trong khu vực.”

Tướng Ryder cho biết thêm: “Không có dấu hiệu nào về thiệt hại tài sản hoặc thương vong dân sự vào thời điểm này”. “Hoa Kỳ sẽ tiếp tục thực hiện các hành động cần thiết để bảo vệ người dân của chúng tôi. Chúng tôi sẽ không ngần ngại quy trách nhiệm cho tất cả những ai đe dọa đến sự an toàn của lực lượng chúng tôi.”

Các kênh liên kết với Kataib Hezbollah đã xác định được hai trong số những người thiệt mạng là sĩ quan hỗ trợ Abu Baqir al-Saadi và đặc vụ tình báo Arkan al-Aliawi trong một cuộc tấn công rõ ràng bằng máy bay không người lái ở Baghdad. Đáp lại, đại diện của Kataib Hezbollah cảnh báo rằng nhóm này duy trì một kho vũ khí có khả năng tấn công ngoài Iraq, bao gồm các mục tiêu ở nước láng giềng Jordan, xa tới tận bờ biển Địa Trung Hải của Israel và mỏ khí đốt Karesh của nước này.

Đại diện Kataib Hezbollah nói với Newsweek: “Máy bay không người lái và hỏa tiễn của chúng tôi bắt đầu từ Ain Al Asad, đã đến Jordan đến Haifa, tới Karesh và sẽ đến bất cứ nơi nào chúng tôi muốn vào bất kỳ lúc nào chúng tôi muốn”.

6. Đại sứ Nga tuyên bố Mỹ 'có liên quan' đến vụ tấn công tiệm bánh

Tờ Newsweek có bài tường trình nhan đề “Russian Ambassador Claims US Was 'Involved' in Strike on Bakery”, nghĩa là “Đại sứ Nga tuyên bố Mỹ 'có liên quan' đến vụ tấn công tiệm bánh.” Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Thảo Ly.

Đại sứ Nga tại Liên Hiệp Quốc hôm thứ Tư tuyên bố Hoa Kỳ ít nhất phải chịu trách nhiệm một phần về vụ tấn công gần đây vào một tiệm bánh ở thành phố bị Nga tạm chiếm ở Donbas dẫn đến cái chết của hơn hai chục người.

Trong cuộc họp của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc do Nga khởi xướng để giải quyết vụ tấn công, Đại sứ Vassily Nebenzia đã cáo buộc Washington là đồng phạm trong cái mà Mạc Tư Khoa gọi là “hành động khủng bố”.

Nebenzia không đưa ra bất kỳ bằng chứng nào chứng minh cho tuyên bố của mình. Khi được yêu cầu bình luận, một phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ nói với Newsweek: “Chúng tôi hy vọng mọi người hiểu được bản chất của câu chuyện sai lầm này – đó là điều vô nghĩa tiêu chuẩn của Điện Cẩm Linh”.

Theo Bộ Tình trạng khẩn cấp Nga, ít nhất 28 người đã thiệt mạng hôm thứ Bảy khi một tiệm bánh ở thành phố Lysychansk bị Nga tạm chiếm ở vùng Luhansk của Donbas của Ukraine bị pháo kích. Cơ quan truyền thông RTVI của Nga đưa tin rằng cuộc tấn công có thể do Ukraine thực hiện bằng Hệ thống hỏa tiễn pháo binh cơ động cao, gọi tắt là HIMARS, do Mỹ sản xuất. Các quan chức Kyiv chưa nhận trách nhiệm về vụ việc.

Trong số những người thiệt mạng có Alexey Poteleshchenko, người giữ chức Bộ trưởng phụ trách các tình huống khẩn cấp trong khu vực do Điện Cẩm Linh bổ nhiệm. Eduard Sakhnenko, thị trưởng Lysychansk được Điện Cẩm Linh bổ nhiệm, cũng cho biết hai đại biểu thành phố đã thiệt mạng trong vụ tấn công.

Nebenzia nói hôm thứ Ba: “Nếu ai đó cố gắng lập luận rằng các nước phương Tây không liên quan gì đến vụ việc này và rằng Kyiv tự chọn mục tiêu để tấn công, thì họ nên nhớ đến lời thú nhận của Vadym Skibitsky, đại diện cơ quan tình báo quốc phòng của Ukraine,” Nebenzia nói theo hãng truyền thông RT do nhà nước Nga kiểm soát.

Skibitsky là phó giám đốc cơ quan tình báo quốc phòng Ukraine và Nebenzia đang đề cập đến cuộc phỏng vấn vào tháng 8 năm 2022 mà ông thực hiện với tờ Telegraph của Vương quốc Anh. Tờ báo dẫn lời Skibitsky rằng trước khi Ukraine tiến hành một cuộc tấn công, Washington sẽ được thông báo trước và có thể phủ quyết bất kỳ cuộc tấn công tiềm tàng nào.

Đặc phái viên Nga cho biết: “Vì vậy, khá rõ ràng ai đã tham gia vào vụ tấn công Lysychansk”.

Tuy nhiên, đặc phái viên Mỹ tại Liên Hiệp Quốc đã bác bỏ mô tả của Nebenzia về vụ lò bánh mì trong cuộc họp của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc.

Phó đại sứ Mỹ Robert Wood cho biết: “Chúng tôi đã xem tin tức về một cuộc tấn công nhằm vào một tiệm bánh ở miền đông Ukraine bị Nga tạm chiếm khiến ít nhất 28 người thiệt mạng vào ngày 3 Tháng Hai”. “Mặc dù chúng tôi không thể xác minh thông tin đó một cách độc lập, nhưng Hoa Kỳ thương tiếc tất cả thương vong dân sự và bày tỏ lời chia buồn chân thành nhất tới gia đình của bất kỳ thường dân nào thiệt mạng.”

Wood nói thêm: “Nói rõ hơn: Nga là kẻ xâm lược duy nhất trong cuộc chiến này và là kẻ duy nhất có thể kết thúc cuộc chiến này ngày hôm nay”.

7. Lực lượng phòng không Ukraine tiêu diệt 14 trong số 17 máy bay không người lái Shahed tấn công Ukraine đêm thứ Tư

Lực lượng phòng không Ukraine đã bắn hạ 14 máy bay không người lái chiến đấu một chiều Shahed ở các vùng Mykolaiv, Odesa, Vinnytsia và Dnipropetrovsk.

Phát ngôn nhân của lực lượng không quân Ukraine, Đại Tá Yurii Ihnat, đã cho biết như trên.

“Đêm ngày 8/2/2024, địch phóng 17 UAV tấn công Shahed-136 và 131 từ Mũi Chauda ở Crimea”, ông nói.

Các đơn vị hỏa tiễn phòng không và các nhóm hỏa lực cơ động của Không quân Ukraine và Lực lượng Phòng vệ Ukraine đã tham gia đẩy lùi cuộc tấn công trên không.

8. Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế thăm nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia

Các cơ quan thông tấn Nga đưa tin, nhà lãnh đạo cơ quan giám sát hạt nhân của Liên Hiệp Quốc Rafael Grossi đã đến thăm nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia bị Nga tạm chiếm ở Ukraine hôm thứ Tư và cho biết có đủ giếng tại chỗ để cung cấp các bể làm mát.

Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế, gọi tắt là IAEA, cũng luân chuyển đội ngũ quan sát viên thường trú tại Zaporizhzhia

Nga đã giành quyền kiểm soát nhà máy điện hạt nhân lớn nhất Âu Châu sau khi phát động cuộc xâm lược toàn diện vào Ukraine vào tháng 2 năm 2022 và sáu lò phản ứng hạt nhân của nước này hiện không hoạt động.

9. Chỉ huy Wagner tiết lộ vai trò mới của Nhóm lính đánh thuê đối với Nga

Tờ Newsweek có bài tường trình nhan đề “Wagner Commander Reveals Mercenary Group's New Role for Russia”, nghĩa là “Chỉ huy Wagner tiết lộ vai trò mới của Nhóm lính đánh thuê đối với Nga.” Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Kim Thúy.

Bộ Quốc phòng Vương quốc Anh hôm thứ Tư cho biết, chỉ huy mới của Tập đoàn Wagner gần đây đã công bố một video tuyên bố, trong đó ông “ngầm” xác nhận rằng nhóm bán quân sự đã hợp nhất với lực lượng vệ binh quốc gia của Nga.

Trong video công khai đầu tiên được phát hành kể từ cái chết của người sáng lập Wagner Yevgeny Prigozhin, Anton Yelizarov, nhà lãnh đạo mới của tổ chức lính đánh thuê, cũng cho biết một trụ sở mới đang được xây dựng.

Cục Tình Báo Bộ Quốc Phòng Vương Quốc Anh cho biết như sau:

Chỉ huy chiến trường mới của công ty quân sự tư nhân Nga Wagner, Anton “Lotos” Yelizarov, đã đưa ra tuyên bố qua video đầu tiên kể từ cái chết của chủ sở hữu cũ của Wagner là Yevgeny Prigozhin và cựu chỉ huy chiến trường Dmitry “Wagner” Utkin trong một vụ tai nạn máy bay vào tháng 8 năm 2023.

Trong video của mình, Yelizarov đã mô tả chi tiết vị trí trụ sở mới của Wagner tại “Trại Cossack” Kazachi Lageri, gần như chắc chắn ở Rostov, miền nam nước Nga, cùng vị trí với doanh trại của Sư đoàn súng trường cơ giới số 150 của Nga. Yelizarov tuyên bố thêm rằng căn cứ mới của Wagner cũng sẽ là nơi đóng quân của Quân đoàn tình nguyện mới của Lực lượng Vệ binh Quốc gia Nga, gọi tắt là Rosgvardiya, ngầm xác nhận sự phụ thuộc của Wagner đối với Rosgvardiya. Rosgvardiya có thể đang chuẩn bị thành lập Quân đoàn tình nguyện mới gồm những nhân sự giàu kinh nghiệm của Wagner để củng cố nỗ lực chiến tranh của Nga ở Ukraine và mở rộng ảnh hưởng của Nga ở Phi Châu.

Nhà nước Nga rất có thể đã cho phép xây dựng căn cứ mới của Wagner và rất có thể nhận thấy rằng bằng cách giao Wagner phụ thuộc cho Rosgvardiya, Nga đã loại bỏ mọi mối đe dọa tiềm tàng mà Wagner có thể gây ra đối với an ninh của chế độ Nga.

10. Hạm đội bóng tối của Nga sắp hết nơi ẩn náu

Tờ Newsweek có bài tường trình nhan đề “Russia's Shadow Fleet Running Out of Places to Hide”, nghĩa là “Hạm đội bóng tối của Nga sắp hết nơi ẩn náu.” Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Kim Thúy.

Các chủ tàu chở dầu phương Tây đã lo sợ trước các lệnh trừng phạt của Mỹ nhắm vào hoạt động bán dầu của Nga, gây áp lực lên “hạm đội bóng tối” của Mạc Tư Khoa gồm các tàu vận chuyển xuất khẩu năng lượng quan trọng của nước này kể từ khi bắt đầu cuộc xâm lược toàn diện vào Ukraine.

Các biện pháp nhằm bóp nghẹt một trong những nguồn tạo ra doanh thu xuất khẩu chính của Nga tài trợ cho cuộc chiến do Putin phát động bao gồm G7, Liên Hiệp Âu Châu và Australia áp đặt trần giá; nó cấm các công ty bảo hiểm, tài trợ và vận chuyển dầu xuất khẩu bằng đường biển của Nga được bán trên 60 Mỹ Kim một thùng.

Tuy nhiên, Nga đã buôn bán dầu bằng cách sử dụng một đội tàu bí mật trong đó quyền sở hữu các tàu được tổ chức lại, thường thông qua các công ty vỏ bọc ở Trung Đông, nhằm che giấu mối liên hệ của họ với Mạc Tư Khoa. Số lượng tàu bóng tối rời Nga đã tăng từ 13% vào tháng 2 năm 2022 lên 42% vào giữa năm 2023.

Bloomberg đưa tin rằng, vào Tháng Giêng, số lượng tàu mang cờ Gabon đã tăng gấp 5 lần lên 100 chiếc, từ mức chỉ có 20 chiếc vào tháng 2 năm 2023, trích dẫn dữ liệu từ Windward AI.

Công ty tình báo dự đoán lưu ý rằng các lá cờ như Liberia, St. Kitts và Nevis đã bị các cơ quan quản lý nhắm tới nhiều.

Septimus Knox, giám đốc phụ trách tranh chấp và điều tra tại công ty tư vấn rủi ro địa chính trị và mạng S-RM, cho biết: “Việc các nhà khai thác vận chuyển dầu bị trừng phạt chuyển đến Gabon một phần là do chính quyền Mỹ gây áp lực lên cơ quan ghi danh St Kitts và Nevis vào đầu năm ngoái”.

“Gabon đã không hoạt động dưới tầm radar và có khả năng Mỹ sẽ thực hiện các bước tương tự để khuyến khích Gabon gỡ cờ bất kỳ tàu nào bị nghi ngờ chở dầu thô bị trừng phạt của Nga”.

Knox nói rằng một cơ chế có hiệu lực vào ngày 19 tháng 2 sẽ cố gắng ngăn chặn việc phá vỡ giới hạn giá dầu bằng cách tăng chi phí phụ trợ tại các cảng của Nga và cũng sẽ hạn chế các động thái phá bỏ lệnh trừng phạt. Một danh sách chi tiết từng khoản chi phí phụ trợ phải được cung cấp cho Văn phòng Kiểm soát Tài sản Nước ngoài, gọi tắt là OFAC, của Bộ Tài chính Hoa Kỳ, nghĩa là có thể phát hiện bất kỳ lạm phát nào trong số chúng để bù đắp giới hạn giá.

“Mỹ có quyền xử phạt các tàu cụ thể chở dầu bị trừng phạt, về mặt lý thuyết có thể ngăn chặn trò chơi mèo vờn chuột, theo đó các chủ tàu tham gia vi phạm lệnh trừng phạt luôn đi trước chính quyền Mỹ một bước bằng cách gắn cờ cho các tàu ở các khu vực pháp lý ít được giám sát hơn,” ông nói. nói.

Bloomberg cho biết các chủ tàu Hy Lạp đã bỏ chạy khỏi hoạt động buôn bán dầu thô của Nga do các biện pháp cứng rắn của Washington.

Các tàu chở dầu thuộc sở hữu của Hy Lạp vận chuyển dầu thô của Nga đã giảm từ 40 chiếc vào tháng 5 năm 2023 và 20 chiếc trong nửa cuối năm ngoái, xuống chỉ còn 8 chiếc vào Tháng Giêng năm 2024, sau khi Bộ Tài chính Hoa Kỳ yêu cầu họ giải thích cách họ tuân thủ giới hạn giá.

Vào tháng 11, Bộ Tài chính Hoa Kỳ đã áp dụng các biện pháp trừng phạt đối với ba công ty hàng hải ở Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất và ba tàu thuộc sở hữu của các công ty này vì vận chuyển dầu của Nga được bán vượt quá giới hạn. Bloomberg cho biết các thông báo đã được gửi tới các công ty ở hàng chục quốc gia và theo sau là các biện pháp trừng phạt đối với những công ty tiếp tục giao dịch dầu mỏ của Nga.

Trong khi đó, vào tháng 11, tờ Financial Times của Anh đưa tin rằng Liên Hiệp Âu Châu có thể giao nhiệm vụ cho Đan Mạch kiểm tra các tàu chở dầu chở hàng xuất khẩu từ phía đông Baltic và đi qua eo biển Đan Mạch.

Sau khi mất đi các khách hàng Âu Châu, Mạc Tư Khoa đã tăng cường thương mại với Trung Quốc, Ấn Độ và ở mức độ nhỏ hơn là Thổ Nhĩ Kỳ. Nga đã đề nghị giảm giá cho họ, nhưng vấn đề thanh toán đã khiến các tàu chở 10 triệu thùng dầu thô Sokol của Nga mắc kẹt ngoài khơi Nam Hàn.

Ấn Độ thanh toán bằng đồng rupee, loại tiền không được tự do chuyển đổi. Những hạn chế của đất nước đối với dòng vốn có nghĩa là số tiền thu được từ doanh số bán hàng trị giá khoảng 1 tỷ Mỹ Kim mỗi tháng không thể quay trở lại Nga.

Tuy nhiên, hàng triệu thùng nhiên liệu có nguồn gốc từ dầu của Nga vẫn tiếp tục được nhập khẩu vào Anh, do có lỗ hổng cho phép dầu thô của Nga được giải quyết ở các nước như Ấn Độ rồi bán đi, BBC đưa tin. Tờ báo này trích dẫn những phát hiện của Global Witness và Trung tâm Nghiên cứu Năng lượng và Không khí Sạch.

Trung tâm này tiết lộ vào tháng trước rằng, từ tháng 3 năm 2022 đến tháng 11 năm 2023, Vương quốc Anh đã bảo hiểm số dầu mỏ trị giá 120,6 tỷ euro của Nga.

Marcus Fishburn, giám đốc, nhà lãnh đạo bộ phận tranh chấp và điều tra tại S-RM, nói với Newsweek vào tháng trước rằng đây “chỉ là cơ sở cho giá trị thực sự của dầu Nga được vận chuyển trên các tàu được các công ty Anh bảo hiểm”.

Fishburn nói rằng Nga đang trộn dầu thô của Nga với dầu từ những nơi khác, một lần nữa để che giấu nguồn gốc của nó.

Fishburn cho biết thêm: “Điều này đang xảy ra ở Singapore và Thổ Nhĩ Kỳ, cũng như trên biển thông qua việc chuyển tàu này sang tàu khác, điều này rất khó khăn cho cảnh sát”. “Chừng nào Nga còn tiếp tục tìm được người trung gian và người mua để tạo điều kiện thuận lợi cho các giao dịch ngầm của mình thì giá trị thực sự của doanh thu từ dầu mỏ sẽ vẫn khó nắm bắt được”.

Nhóm chiến dịch Global Witness cho biết, năm ngoái, 5,2 triệu thùng sản phẩm dầu mỏ tinh chế sản xuất từ dầu thô của Nga đã được nhập khẩu vào Anh, phần lớn trong số đó là nhiên liệu máy bay, BBC đưa tin.

Knox nói: “Các vùng biển khơi cực kỳ khó kiểm soát và Nga vẫn được khuyến khích đi trước chính quyền Mỹ”.

“Số lượng đa dạng các bên liên quan tham gia vào ngành hàng hải từ cơ quan ghi danh đến chính quyền cảng, chủ tàu cho đến đại lý hải quan có nghĩa là chắc chắn sẽ có những điểm yếu mà Nga có thể khai thác”.

11. Nga sử dụng vàng làm phương tiện trốn tránh các lệnh trừng phạt

Theo báo cáo của Sayari, một công ty tình báo tài chính, một số ngân hàng Nga có thể đang trốn tránh các lệnh trừng phạt đối với ngoại tệ bằng cách mua bán bằng vàng ở Các Tiểu Vương quốc Ả rập thống nhất và Thổ Nhĩ Kỳ.

Các lệnh trừng phạt vận chuyển ngoại tệ sang Nga được áp dụng sau cuộc xâm lược toàn diện vào Ukraine vào năm 2022. Các hạn chế cấm xuất khẩu đô la và euro sang Mạc Tư Khoa.

Nghiên cứu của Sayari cho thấy trong quý đầu tiên của năm 2023, một số ngân hàng Nga đã nhập khẩu hơn 82 triệu Mỹ Kim tiền đô la, euro và dirham của Các Tiểu Vương quốc Ả rập thống nhất. Một trong những tổ chức tài chính là Công ty Cổ phần Ngân hàng Lanta, chủ sở hữu cũng kiểm soát công ty khai thác mỏ GV Gold.

Theo dữ liệu, các đơn vị gửi tiền đến Nga cũng nhận được vàng nhập khẩu từ nước này trong cùng khoảng thời gian.

Vàng là một trong những mặt hàng xuất khẩu có giá trị nhất của Nga, thường đứng thứ hai sau khí đốt và dầu mỏ. Các biện pháp trừng phạt của phương Tây đã hạn chế hoạt động buôn bán vàng của Nga, tạm dừng giao hàng đến các trung tâm ở Luân Đôn và New York và chuyển giao thương mại sang Thổ Nhĩ Kỳ và Các Tiểu Vương quốc Ả rập thống nhất.

Các biện pháp trừng phạt bổ sung đã khiến một phần lớn hàng xuất khẩu chuyển sang Hương Cảng vào năm 2023.

Báo cáo của Sayari cho thấy các ngân hàng Nga tiếp tục giao dịch vàng để đổi lấy ngoại tệ cho đến tháng 7 hoặc tháng 8 năm 2023.

Cơ quan Tội phạm Quốc gia Anh đưa ra cảnh báo vào năm 2023 rằng Nga sử dụng vàng làm phương tiện trốn tránh các lệnh trừng phạt.

Các đợt trừng phạt mới của phương Tây nhằm vào nỗ lực trốn tránh lệnh trừng phạt của Nga. Truyền thông Nga ngày 1/2 đưa tin các ngân hàng Thổ Nhĩ Kỳ đã chấm dứt quan hệ với các doanh nghiệp Nga vì lo ngại kích hoạt lệnh trừng phạt của Mỹ.

12. Bản tin tình báo của Cục Tình Báo Bộ Quốc Phòng Vương Quốc Anh

Trong bản tin tình báo mới nhất, Cục Tình Báo Bộ Quốc Phòng Vương Quốc Anh đã đưa ra các nhận định liên quan đến cuộc chiến tại thị trấn Avdiivka.

Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Thảo Ly.

Avdiivka vẫn là trọng tâm chính trong các hoạt động của Nga. Nga tiếp tục các cuộc tấn công ở biên giới thành phố phía đông nam, với các cuộc giao tranh từ đường phố đến đường phố trong đô thị đang diễn ra.

Trong hai tuần qua, các lực lượng Nga có thể đã luân chuyển lực lượng bổ sung tới khu vực Avdiivka, gia tăng áp lực lên các vị trí của Ukraine xung quanh thành phố. Ukraine tiếp tục tiến hành các cuộc phản công để bảo đảm tuyến đường tiếp tế chính vẫn được sử dụng.

Trong 4 tuần qua, khoảng 600 quả đạn dẫn đường đã được phóng nhằm vào các vị trí của Ukraine ở Avdiivka từ máy bay chiến thuật. Các chuyến xuất kích của Nga đã tăng cường các cuộc tấn công bằng bom dẫn đường trên không từ 30 lên 50 cuộc tấn công mỗi ngày vào ngày 5 tháng 2 năm 2024, tăng 66% trong hai tuần qua. Tuy nhiên, máy bay chiến đấu của Nga buộc phải phóng đạn ở cự ly xa, làm giảm độ chính xác do mối đe dọa liên tục từ phòng không Ukraine.

Nga gần như chắc chắn sẽ tiếp tục gây áp lực tấn công ở khu vực này trong vài tuần tới, tận dụng mạnh mẽ sức mạnh không quân chiến thuật để hỗ trợ nỗ lực của mình.