1. Ukraine tái chiếm một đảo quan trọng ở miền Nam, quân Nga tháo chạy, 18.000 lính Putin đào ngũ

Tờ Newsweek cho biết như trên trong bài tường trình nhan đề “Russia Loses Control of Key Island”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Kim Thúy.

Trong cuộc họp báo tại trung tâm báo chí Kyiv chiều Thứ Hai, 19 Tháng Tư, Ukraine tuyên bố đã giành lại quyền kiểm soát đảo Nestryha có tầm quan trọng về mặt chiến thuật từ lực lượng Nga.

Thuyền trưởng Trung Tá Dmytro Pletenchuk, phát ngôn nhân Hải Quân, vừa được chỉ định làm phát ngôn nhân của Bộ chỉ huy tác chiến phía Nam của Lực lượng vũ trang Ukraine, nói rằng việc kiểm soát hòn đảo trên sông Dnipro ở khu vực Kherson sẽ làm tăng đáng kể các biện pháp chống phá hoại của Kyiv.

Sau khi Putin phát động cuộc xâm lược Ukraine vào tháng 2 năm 2022, lực lượng của ông ta đã nhanh chóng xâm lược phần lớn Kherson. Tuy nhiên, Ukraine đã tiến hành một cuộc phản công trong khu vực vào cuối năm đó, chứng kiến quân đội của họ giải phóng miền bắc Kherson trên hữu ngạn Dnipro. Kể từ thời điểm đó, lực lượng Ukraine thường xuyên tiến hành các cuộc tấn công qua sông, bao gồm cả việc thiết lập nhiều đầu cầu ở bờ đông sông Dnipro vào mùa thu năm 2023.

Trung Tá Pletenchuk cho biết đảo Nestryha, cách thành phố Kherson khoảng 12 dặm về phía tây nam, có “ý nghĩa chiến thuật”. Ông nói thêm rằng “bất kỳ vị trí nào ngăn cản đối phương tiếp cận vị trí của chúng ta đều quan trọng”.

Pletenchuk nói: “Xét rằng đối phương thường sử dụng các địa điểm tương tự - thực tế có nhiều hòn đảo như vậy trên sông Dnipro - để tiếp cận gần hơn và lắp đặt súng cối, thì điều này chủ yếu quan trọng đối với phẩm chất của các biện pháp chống phá hoại”. “Đúng vậy, vị trí này đã được giải phóng khỏi sự hiện diện của đối phương.”

Diễn biến này xảy ra trong bối cảnh có những đồn đoán cho rằng Thượng Tướng Mikhail Teplinsky, Tư Lệnh Binh Chủng Nhảy Dù, có thể bị thay thế vì đã để xảy ra các trường hợp đào ngũ hàng loạt. Ít nhất 18.000 lính Nga dưới quyền của ông đã đào ngũ, vì thế quân Nga không có khả năng bảo vệ đảo Nestryha.

Thượng Tướng Mikhail Teplinsky tỏ ra bất cần sau khi ông bị điều động làm Tư Lệnh nhóm quân sự Dnipro vào đầu tháng 11 năm ngoái. Chỉ vài ngày sau khi nhậm chức, quân Ukraine đã phóng ATACMS vào đại bản doanh của ông vào ngày 8 tháng 11, 2023 giết chết 3 sĩ quan cấp tá, là những người đi cùng ông từ Bộ Tư lệnh Lực lượng Nhảy Dù. Đó là Đại tá Vadim Dobrikov, chỉ huy phó trung tâm chỉ huy; Đại tá Alexey Koblov, trưởng phòng tác chiến; và Đại tá Alexander Galkin, chỉ huy phó trung tâm hành quân. Theo các blogger quân sự Nga, Mikhail Teplinsky bị thương trong vụ tấn công nhưng đã bình phục.

Mô tả tầm quan trọng chiến lược của hòn đảo, tờ Kyiv Post cho biết Nestryha “là chìa khóa cho các hoạt động trên bộ của Ukraine trong tương lai nhằm giải phóng Crimea bị tạm chiếm”.

“Vì quân đội Ukraine và Nga phải dựa vào thuyền để tiếp tế trong khu vực, địa lý địa phương đã giúp cả hai bên có được một số tuyến đường hạn chế - việc chiếm được hòn đảo sẽ giúp Ukraine có phạm vi bao phủ khu vực tốt hơn và hạn chế số lượng tuyến đường có sẵn để tiếp tế. Quân đội Mạc Tư Khoa”, tờ Post cho biết.

Tờ báo nói thêm rằng hòn đảo này “cũng sẽ cung cấp cho Ukraine nhiều lựa chọn cung cấp hơn”.

Phản ứng trước việc Kyiv nắm quyền kiểm soát đảo Nestryha, Tướng Oleksandr Syrskyi - tổng tư lệnh các lực lượng vũ trang Ukraine chào mừng chiến thắng này cho biết quân đội của ông cũng đã tiến gần làng Veletenske ở miền nam Kherson.

Ông lưu ý rằng “tình hình vẫn còn căng thẳng” ở khu vực Kherson và Zaporizhzhia, khi quân đội của Putin đang cố gắng tiến lên trên nhiều khu vực. Nhìn chung, Syrskyi, các điều kiện ở tiền tuyến đang “xấu đi” do “lợi thế đáng kể về lực lượng và phương tiện” của Nga.

Hiện tại, các vị trí “khó khăn nhất”, theo Syrskyi, là ở vùng Kharkiv và quận Pokrovsk của vùng Donetsk. Tuy nhiên, ông nói rằng “tại những khu vực bị đe dọa nhất, quân đội của chúng ta đang được tăng cường bởi các đơn vị pháo binh và xe tăng”.

“Chúng tôi cũng đang làm việc với các đối tác để có được vũ khí và thiết bị quân sự càng sớm càng tốt”.

2. Tổng thư ký NATO Stoltenberg tới Kyiv trong chuyến thăm bất ngờ

Tờ Kyiv Independent cho biết như trên trong bài tường trình nhan đề “NATO Secretary-General Stoltenberg arrives in Kyiv in surprise visit”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Kim Thúy.

Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg đã đến Kyiv vào ngày 29 tháng 4 trong chuyến thăm không báo trước.

Chuyến thăm thứ ba của Stoltenberg tới Ukraine kể từ khi bắt đầu cuộc xâm lược toàn diện của Nga diễn ra trong bối cảnh tình hình chiến trường đang xấu đi.

Tổng thư ký NATO trước đó cho biết việc Mỹ trì hoãn hỗ trợ gần 7 tháng cho Kyiv “đã gây ra hậu quả thực sự”.

Do thiếu đạn pháo và hệ thống phòng không, Ukraine đã mất thành phố tiền tuyến quan trọng Avdiivka vào tháng 2 và rút lui về phía tây khỏi các làng Berdychi, Semenivka và Novomykhailivka ở tỉnh Donetsk vào cuối tháng 4.

Tổng thống Volodymyr Zelenskiy cho biết ông và Tổng Thư Ký Stoltenberg đã thảo luận về sự hợp tác hơn nữa giữa Ukraine và NATO cũng như “sự thống nhất thực sự của các lực lượng của chúng ta”.

Tổng thống nói: “Ukraine và liên minh đã đạt đến mức quan hệ cao nhất kể từ khi chúng ta giành độc lập, nhưng chưa phải là mức cao nhất có thể”.

Trong cuộc họp báo ở Kyiv, Zelenskiy cho biết hai người cũng thảo luận về sáng kiến thành lập một quỹ đặc biệt để hỗ trợ tài chính cho quốc phòng Ukraine trị giá 100 tỷ euro hay 107,1 tỷ Mỹ Kim trong thời hạn 5 năm.

“Các đồng minh có khả năng và cơ hội thực hiện sáng kiến như vậy. Các chi tiết rất quan trọng đối với chúng tôi, điều quan trọng là điều này không gây tổn hại đến khối lượng song phương, được đánh dấu bằng các thỏa thuận của chúng tôi về bảo đảm an ninh”, tổng thống nói thêm.

Kyiv đã không nhận được lời mời như mong muốn cũng như thời hạn chắc chắn để gia nhập liên minh trong hội nghị thượng đỉnh NATO năm 2023 tại Vilnius, mặc dù NATO đã thực hiện các bước thắt chặt hợp tác.

Stoltenberg đã mời Zelenskiy tham gia hội nghị thượng đỉnh tháng 7 của NATO tại Washington, mặc dù Đại sứ Mỹ tại NATO Julianne Smith cho biết vào tháng 2 rằng bà không mong đợi liên minh này sẽ đưa ra lời mời Ukraine làm thành viên trong dịp này.

“Vị trí chính đáng của Ukraine là trong NATO. Ukraine sẽ trở thành thành viên của NATO. Công việc chúng tôi đang thực hiện hiện đang đưa các bạn vào con đường không thể đảo ngược để trở thành thành viên NATO, để khi đến thời điểm thích hợp, Ukraine có thể trở thành thành viên NATO ngay lập tức”, ông Stoltenberg nói trong cuộc họp báo chung với Tổng thống Zelenskiy tại Thủ đô Kyiv hôm Thứ Hai, 29 Tháng Tư.

3. Tình báo quân sự: Hơn 18.000 quân Nga ở Quân khu phía Nam đã đào ngũ

Tờ Kyiv Independent cho biết như trên trong bài tường trình nhan đề “Military intelligence: Over 18,000 Russian troops of Southern Military District have deserted”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Kim Thúy.

Trong cuộc họp báo tại trung tâm báo chí Kyiv hôm Thứ Hai, 29 Tháng Tư, phát ngôn nhân Cục Tình Báo Quân Đội Ukraine, Thượng Úy Andriy Yusov, cho biết, các binh sĩ thuộc Quân khu phía Nam của Nga, được triển khai ở Ukraine, đang đào ngũ với số lượng ngày càng tăng.

Theo nhiều nhà quan sát, tinh thần xuống thấp là vấn đề thường xuyên xảy ra đối với Lực lượng Vũ trang Nga khi chiến đấu ở Ukraine.

Hơn 18.000 binh sĩ của Quân khu phía Nam được cho là đã đào ngũ, trong đó có khoảng 12.000 người thuộc Quân đoàn vũ trang tổng hợp số 8 – là đơn vị thường được triển khai trong chiến sự ở miền Nam và miền Đông Ukraine.

Trong số này, có khoảng 10.000 lính nghĩa vụ bị gọi nhập ngũ và 2.000 lính hợp đồng, cơ quan tình báo quân đội cho biết.

Bộ Quốc phòng Anh hồi đầu tháng 4 cho biết quân đội Nga ở Ukraine chủ yếu là lính hợp đồng và quân dự bị được huy động vào cuối năm 2022, nhưng lính nghĩa vụ thường bị áp lực phải ký hợp đồng.

Theo tuyên bố của Cục Tình Báo Quân Đội Ukraine này, tình hình được kể là nghiêm trọng nhất đối với Quân đoàn vũ trang kết hợp số 58 của Nga, nơi có số binh sĩ đào ngũ khoảng 2.500 quân.

Kyiv đã tích cực khuyến khích quân đội xâm lược Nga đào ngũ hoặc thậm chí chạy sang phía Ukraine. Cơ quan tình báo quân đội Ukraine đã ra mắt đường dây nóng vào tháng 9 năm 2022 để giúp những người lính Nga sẵn sàng đầu hàng.

4. Ngoại trưởng Ba Lan nói: Đừng chỉ giả định rằng cựu Tổng thống Trump sẽ ủng hộ Nga

Tờ Politico có trụ sở ở Washington DC cho biết như trên trong bài tường trình nhan đề “Don’t just assume Trump will back Russia, says Polish foreign minister”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Kim Thúy.

Ngoại trưởng Sikorski nói rằng ông hy vọng cựu Tổng thống Trump nhận ra rằng việc phản đối viện trợ cho Ukraine có thể phương hại nghiêm trọng đến triển vọng giành lại Tòa Bạch Ốc của ông ấy.

Lập trường của ứng cử viên tổng thống đảng Cộng hòa Donald Trump đối với Ukraine “không phải là trắng hay đen như một số người nghĩ,” Ngoại trưởng Ba Lan Radosław Sikorski nhấn mạnh.

Trên bình diện quốc tế, ngày càng có nhiều nghi ngờ rằng cựu Tổng thống Trump đang ủng hộ Putin, người mà ông từng gọi là “thiên tài” và “hiểu biết”. Sự chậm trễ kéo dài trong việc Quốc hội phê duyệt viện trợ cho Kyiv gây ra bởi một số thành viên Quốc Hội của Đảng Cộng Hòa càng làm phức tạp thêm quan điểm đó.

Tuy nhiên, Sikorski cho rằng bức tranh có nhiều sắc thái hơn, trong bối cảnh Ba Lan đang phát động một nỗ lực ngoại giao rộng rãi hơn để cố gắng thuyết phục cựu Tổng thống Trump trước sự nguy hiểm của đối phương truyền kiếp Putin.

“Donald Trump đã đúng khi thúc giục tất cả chúng ta ở Âu Châu chi tiêu nhiều hơn cho quốc phòng,” ông nói, đồng thời nói thêm rằng ông Trump cũng đã gửi hỏa tiễn chống tăng Javelin cho Ukraine “trước chiến tranh khi những người khác không làm như vậy”.

Đối với Ba Lan, những bước tiến của Nga ở Ukraine có nghĩa là sự suy yếu trong cam kết của Mỹ với NATO, và tất cả những vấn đề như thế đều gây ra mối đe dọa sống còn và Warsaw rất muốn vận động hành lang và quyến rũ cựu Tổng thống Trump trước khi ông có khả năng trở lại Tòa Bạch Ốc.

Tuy nhiên, quan điểm của Ba Lan về chi tiêu quân sự lại là điều thích hợp đối với cựu Tổng thống Trump. Warsaw chi khoảng 4% tổng sản phẩm quốc nội cho quốc phòng - gấp đôi mục tiêu của NATO - và đang kêu gọi liên minh nâng mục tiêu lên 3%.

Có những dấu hiệu ban đầu cho thấy nỗ lực của Ba Lan có thể thấm vào suy nghĩ của cựu Tổng thống Trump. Sau cuộc gặp với Tổng thống Andrzej Duda ở New York hồi đầu tháng này, cựu Tổng thống Trump lưu ý rằng cả “sự sống còn và sức mạnh” của Ukraine đều quan trọng đối với Mỹ và rằng ông “ủng hộ Ba Lan về mọi mặt”.

Sikorski cũng nhận xét rằng việc cựu Tổng thống Trump không phản đối gói 61 tỷ Mỹ Kim dành cho Ukraine cho thấy thái độ của cựu tổng thống đối với Ukraine đang thay đổi.

“Tôi không nghe thấy bất kỳ sự phản đối nào. Vì vậy, tôi hy vọng rằng ứng cử viên Donald Trump đã thấy rằng việc phản đối giúp đỡ Ukraine không thực sự được ưa chuộng ở Hoa Kỳ, và điều đó đang làm phương hại đến cơ hội tái đắc cử của ông ấy.”

Ba Lan lọt vào tầm ngắm của Putin

Sikorski không nghi ngờ gì rằng mối đe dọa của Nga đối với Ba Lan - một lần nữa - là rất thực tế và nghiêm trọng.

“Nga đã tấn công Ba Lan nhiều lần trong 500 năm lịch sử của chúng tôi,” Sikorski nói và nói thêm rằng ông “sẽ không ngạc nhiên chút nào” nếu điều đó xảy ra lần nữa.

Mặc dù Sikorski tin rằng Nga sẽ thua trong cuộc chiến với NATO vì ông coi phương Tây “mạnh hơn nhiều so với Nga”, nhưng ông cảnh báo rằng “chúng ta không nên cho rằng mọi thứ sẽ diễn ra theo ý mình”.

Thật vậy, ông lưu ý rằng quân đội Nga sẽ tiến hành các cuộc chinh phục tiếp theo nếu như họ chiếm được Ukraine.

“Chúng ta có một sự lựa chọn: Hoặc là quân đội Nga bị đánh bại bên trong biên giới Ukraine hoặc chúng ta phải đối diện ở biên giới Ba Lan với một quân đội Nga chiến thắng. Và những gì Putin sau đó sẽ làm cũng giống như những gì Hitler đã làm với Tiệp Khắc, ông ta sẽ tịch thu ngành công nghiệp và người dân Ukraine và đẩy họ ra tiền tuyến”, Sikorski nói.

“Bạn biết đấy, một nửa số xe tăng Đức xâm chiếm Ba Lan năm 1939 thực ra là của Tiệp. Vì vậy, nếu Putin chinh phục được Ukraine, ông sẽ mạnh mẽ hơn. Và thách thức đối với chúng tôi sẽ lớn hơn… Tốt hơn hết là nên ngăn chặn Putin ở Ukraine, cách đây 500 đến 700km về phía đông”

Sikorski cũng chỉ trích việc “phi công nghiệp hóa trong lĩnh vực quốc phòng” của Âu Châu và yêu cầu “tái lập lại”.

Sikorski cảnh giác về việc đi quá sâu vào các cuộc tranh luận chính trị ở Đức, nhưng cho biết ông hy vọng Thủ tướng Olaf Scholz sẽ dẫn đầu so với Mỹ - quốc gia hiện đã gửi hỏa tiễn ATACMS tầm xa tới Ukraine. Đức nên gửi hỏa tiễn Taurus tới Kyiv như một phản ứng trước các cuộc tấn công của Nga nhằm vào cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine.

“Tôi hy vọng thủ tướng được khích lệ bởi những sự kiện trong vài ngày qua. Hoa Kỳ đã cung cấp hỏa tiễn tầm xa cho Ukraine: ATACMS nổi tiếng với tầm bắn 300km. Và tôi hy vọng thủ tướng Đức đánh giá cao rằng đó là một phản ứng quyết liệt trước sự leo thang của Nga,” ông nói.

5. Moldova để mắt đến đòn bẩy năng lượng để lật đổ chế độ bù nhìn của Điện Cẩm Linh ở Transnistria

Tờ Politico có trụ sở ở Washington DC cho biết như trên trong bài tường trình nhan đề “Moldova eyes energy lever to topple Kremlin puppet regime in Transnistria”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Cẩm Yến.

Lần đầu tiên sau ba thập niên, Moldova cho rằng cuối cùng họ cũng có đủ đòn bẩy để đuổi Nga ra khỏi đất nước.

Nhưng nó đi kèm với một tình thế khó khăn: làm thế nào để làm điều đó mà không gây ra một cuộc khủng hoảng nhân đạo cho chính người dân của mình.

Kể từ khi giành được độc lập vào những năm 1990, Moldova đã rơi vào cuộc xung đột lạnh giá với Mạc Tư Khoa về Transnistria, một khu vực ly khai được Điện Cẩm Linh hậu thuẫn gần biên giới phía đông của Moldova với khoảng 300.000 dân.

Cuộc đối đầu tuy căng thẳng nhưng được duy trì nhờ mối liên hệ chặt chẽ: Moldova nhận được năng lượng giá rẻ từ Nga thông qua Transnistria, là nơi nhận lại hàng trăm triệu euro mỗi năm. Mối liên kết này cho phép Nga duy trì quyền kiểm soát dải đất chiến lược dọc biên giới Ukraine, nơi quân đội của họ đóng quân bất chấp sự phản đối của Moldova.

Tuy nhiên, động lực đó đang thay đổi. Moldova trong những năm gần đây đã hội nhập với Âu Châu dưới thời Tổng thống thân Liên Hiệp Âu Châu Maia Sandu. Brussels đã đề nghị cung cấp hàng triệu euro và nhiều liên kết hơn nữa cho các nguồn cung cấp năng lượng của mình như một phần của quá trình kéo dài nhiều năm để đưa đất nước, một trong những quốc gia nghèo nhất Âu Châu, sẵn sàng trở thành thành viên Liên Hiệp Âu Châu.

“Moldova không còn phụ thuộc vào Transnistria,” Bộ trưởng Ngoại giao Moldova Mihai Popșoi nói với POLITICO. “Về khí đốt, chúng tôi mua khí đốt trên thị trường quốc tế. Về mặt điện lực, chúng tôi đang xây dựng đường dây điện cao thế để kết nối với Rumani.”

Việc chuyển đổi này là một vấn đề đối với Transnistria cũng như đối với chính phủ Moldova. Việc ngừng thanh toán cho Transnistria sẽ làm sụp đổ ngân sách của quốc gia ly khai và khiến hàng trăm ngàn người ở đó không có thu nhập và các dịch vụ cơ bản - một thách thức mà, đối với một quốc gia có quy mô như Moldova, sẽ giống như việc thống nhất nước Đức sau khi Bức tường Berlin sụp đổ.

Bộ trưởng Năng lượng Moldova Victor Parlicov cho biết trong một cuộc phỏng vấn: “Giới tinh hoa ở Transnistria đã thừa nhận rằng chúng tôi mua điện từ khu vực của họ không phải vì bắt buộc mà vì giải pháp thay thế sẽ đẩy khu vực vào một cuộc khủng hoảng nhân đạo”.

Tuy nhiên, các quan chức vẫn khẳng định rõ ràng: Đã đến lúc chấm dứt tình trạng bế tắc đa thế hệ.

6. Tình báo quân sự: Telegram chặn một số chatbot của chính phủ Ukraine

Tờ Kyiv Independent cho biết như trên trong bài tường trình nhan đề “Military intelligence: Telegram blocks several Ukrainian government chatbots”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Thúy Nga.

Các chatbots của cơ quan tình báo quân sự Ukraine, gọi tắt là HUR, Cơ quan An ninh Ukraine, gọi tắt là SBU, hoặc Bộ Chuyển đổi Kỹ thuật số, chẳng hạn, được sử dụng để thu thập thông tin về quân đội Nga ở các vùng lãnh thổ bị tạm chiếm, đã biến mất khỏi Telegram hay hoàn toàn không thể sử dụng được vào ngày 29 tháng 4.

Telegram, ứng dụng nhắn tin phổ biến nhất ở Ukraine, đã đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì các kênh liên lạc với người dân sống trên các vùng lãnh thổ bị Nga tạm chiếm.

Chatbot Telegram của cơ quan tình báo quân sự Ukraine, được sử dụng để liên lạc với những người sống ở khu vực do Nga tạm chiếm và những người mong muốn tham gia cuộc đấu tranh chống lại lực lượng Nga.

Kênh này cho phép mọi người đăng thông tin về các vị trí quân sự, thiết bị, phòng không, hoạt động di chuyển của quân đội Nga, v.v.

Các chatbot của SBU và Bộ Chuyển đổi Kỹ thuật số phục vụ các mục đích tương tự.

Nhà báo người Ukraine Konstantyn Ryzhenko lần đầu tiên đưa tin về sự biến mất của các chatbot vào ngày 28 tháng 4 và chúng vẫn chưa có mặt trên Telegram tính đến thời điểm xuất bản bài báo này.

Cơ quan tình báo quân sự Ukraine xác nhận rằng bot của họ đã bị chặn.

Cơ quan này cho biết chính thức như sau: “Hôm nay, ban quản lý nền tảng Telegram đã chặn một số bot chính thức phản đối hành động gây hấn quân sự của Nga đối với Ukraine, bao gồm cả 'Bot tình báo chính' một cách vô lý.

Cơ quan này nhấn mạnh rằng tình huống này không ảnh hưởng đến tính bảo mật dữ liệu cá nhân của người dùng nhưng cảnh báo việc Nga tạo ra các bot giả có tên tương tự. Tình báo quân sự cho biết họ đang chuyển bot sang các nền tảng khác và nhắc nhở rằng người dùng vẫn có thể sử dụng email Signal, WhatsApp hoặc Proton để thay thế.

Pavel Durov, người sáng lập Telegram gốc Nga, cho biết tuần trước rằng người dùng Telegram ở Ukraine có thể mong đợi “những thay đổi nhất định” liên quan đến quyền truy cập vào một số kênh mà ông gọi chung là “các kênh tin tức và tuyên truyền”.

Doanh nhân này cho biết vào tháng 2 năm 2022, ông đã đề xuất hạn chế “các kênh Telegram ở Nga và Ukraine vì chúng đang được sử dụng để tuyên truyền quân sự”, nhưng người dùng Nga và Ukraine “phản đối kịch liệt các hạn chế”.

Durov lưu ý rằng Telegram cũng cấm các tài khoản và bot thu thập tọa độ để tấn công mục tiêu hoặc đăng thông tin cá nhân kèm theo lời kêu gọi bạo lực.

Giám đốc tình báo quân sự Ukraine Kyrylo Budanov cho biết vào tháng 3 rằng Telegram gây ra rủi ro vì “bất kỳ ai cũng có thể tạo một kênh và bắt đầu viết bất cứ điều gì mình muốn trên đó”, nhưng nó cũng mang lại những lợi ích nhất định, cụ thể là trong việc liên lạc với những người từ các khu vực bị tạm chiếm.

7. Khả năng tái hòa nhập đất nước một cách hòa bình của Moldova

Popșoi, người được bổ nhiệm làm ngoại trưởng vào tháng Giêng, cho biết: “Hiện có động lực mạnh mẽ để chúng tôi tái hòa nhập đất nước một cách hòa bình”. “Giải quyết xung đột có nghĩa là tái hòa nhập hoàn toàn và Moldova nắm quyền kiểm soát biên giới chủ quyền của mình.”

Từ cây cầu bắc qua sông Dniester, bạn có thể nhìn thấy những người lính Nga. Mặc đồng phục rằn ri, họ cùng nhau trú mưa tại một trạm kiểm soát được trang trí bằng búa liềm của Liên Xô.

Đây chỉ là một số ít trong số 1.500 binh sĩ Nga đang kiểm soát Transnistria, hơn 30 năm sau khi Moldova giành được độc lập từ Liên Xô.

Trong những năm qua, Transnistria đã phát triển lực lượng vũ trang, dịch vụ công cộng và chế độ lương hưu của riêng mình - tất cả đều được tài trợ thông qua việc bán năng lượng giá rẻ của Nga cho Moldova.

Parlicov, bộ trưởng năng lượng, phát biểu từ tòa nhà chính phủ uy nghi ở quảng trường trung tâm Chișinău: “Toàn bộ khu vực phụ thuộc vào khí đốt tự do giống như ma túy”.

Moldova cũng bị thu hút bởi năng lượng giảm giá. Nhà máy điện Cuciurgan thuộc sở hữu của Nga ở Transnistria là nguồn năng lượng lớn nhất của Moldova, cung cấp khoảng 80% lượng điện của đất nước với giá hàng trăm triệu euro mỗi năm. Moldova cũng dựa vào các tuyến cáp điện cao thế chạy qua Transnistria, mang lại cho khu vực - và các đối tác Nga - thậm chí nhiều đòn bẩy hơn.

Parlicov nói: “Điều tuyệt vời đối với người Nga là khi mua điện từ khu vực Transnistrian, về cơ bản chúng tôi đã tài trợ cho chủ nghĩa ly khai ở đất nước mình”.

Liên Hiệp Âu Châu đã thay đổi tính toán đó. Trong những năm gần đây, Brussels đã cấp cho Moldova hàng chục triệu euro để xây dựng cơ sở hạ tầng và củng cố kết nối với mạng lưới năng lượng Âu Châu, bù đắp chi phí mua vật tư từ nơi khác.

Điều đó có nghĩa là Moldova không phải mua khí đốt của Transnistria nữa, điều này có thể gây rắc rối cho quốc gia ly khai này. Transnistria đã tận dụng nguồn thu từ điện và nhiên liệu được chiết khấu của Nga để xây dựng một ngành công nghiệp gần như sẽ sụp đổ chỉ sau một đêm nếu Moldova cắt đứt các hợp đồng.

Tuy nhiên, Moldova nhận thức sâu sắc rằng việc phá hủy động cơ kinh tế của Transnistria cũng đồng nghĩa với việc gây tổn hại cho người dân địa phương - những người mà nước này muốn tái hòa nhập vào xã hội Moldova.

Parlicov nói: “Chúng tôi đang nói về khoảng 300.000 người, hầu hết trong số họ đều là công dân của chúng tôi và họ cần được cung cấp các dịch vụ cơ bản”.

Kể từ khi Sandu lên nắm quyền vào năm 2020, Moldova đã có những bước tiến trong việc giải quyết tham nhũng, cải cách thể chế công và củng cố nền dân chủ. Nhờ những nỗ lực của mình, quốc gia này đã được cấp tư cách ứng cử viên Liên Hiệp Âu Châu vào năm ngoái và các cuộc đàm phán về việc gia nhập khối vẫn đang diễn ra.

Tuy nhiên, vẫn còn tồn tại những câu hỏi về việc liệu Moldova có thể gia nhập Liên Hiệp Âu Châu trong khi nước này đang có xung đột với phe ly khai và quân đội Nga đang đóng quân trên đất nước này hay không.

Các chính trị gia Âu Châu trước đây đã ám chỉ rằng vấn đề Transnistria có thể phải được giải quyết trước khi đơn xin gia nhập Liên Hiệp Âu Châu vượt qua rào cản cuối cùng. Các nhà lãnh đạo Moldova đang phản đối, liên tục kêu gọi Brussels không để Mạc Tư Khoa và các nước ủy quyền quyết định số phận Liên Hiệp Âu Châu của Moldova.

Việc cắt giảm dòng tiền của khu vực ly khai bằng cách chấm dứt sự độc quyền về năng lượng của khu vực này mang đến cơ hội hàn gắn sự chia rẽ của đất nước và gia nhập khối với tư cách là một quốc gia.

8. Latvia tặng thiết bị năng lượng cho Ukraine sau cuộc tấn công của Nga vào cơ sở hạ tầng

Tờ Kyiv Independent cho biết như trên trong bài tường trình nhan đề “Latvia donates energy equipment to Ukraine after Russian attacks on infrastructure”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Thúy Nga.

Công ty nhà nước Latvia Latvenergo đã cung cấp cho Ukraine thiết bị để khôi phục hệ thống năng lượng sau các cuộc tấn công của Nga, hãng truyền thông Delfi đưa tin hôm 28 Tháng Tư.

Mạc Tư Khoa gần đây đã tăng cường các cuộc tấn công bằng hỏa tiễn và máy bay không người lái nhằm vào cơ sở hạ tầng quan trọng của Ukraine, tiến hành các cuộc tấn công quy mô lớn vào các cơ sở năng lượng trên khắp đất nước vào ngày 22 Tháng Ba, 29 Tháng Ba, 11 Tháng Tư và 27 Tháng Tư.

Nga đã tấn công Nhà máy nhiệt điện Trypillia vào ngày 11 tháng 4 tại Kyiv, nhà cung cấp điện chính cho các tỉnh Kyiv, Zhytomyr và Cherkasy.

Centrenergo, công ty năng lượng nhà nước Ukraine, sau đó thông báo rằng cuộc tấn công của Nga nhằm vào nhà máy này đã khiến 100% công suất phát điện của công ty bị phá hủy, vì ngày 22 Tháng Ba, Nga cũng phá hủy Nhà máy nhiệt điện Zmiiv ở tỉnh Kharkiv.

Bên cạnh máy biến áp cao thế trước đây được sử dụng tại Nhà máy thủy điện Riga, Ukraine cũng được cho là đã nhận được 60 tấn dầu máy biến áp và một máy nén khí.

Arnis Kurgs, giám đốc hành chính cho biết: “Với việc cung cấp máy biến áp điện áp cao, dầu và máy nén, người Ukraine sẽ nhận được sự trợ giúp ở cấp gia cư cũng như cung cấp nước và nhiệt cho bệnh viện, trường học và các cơ sở khác”.

Delfi viết: Liên minh Âu Châu đã đài thọ chi phí vận chuyển hàng viện trợ mà Dịch vụ Cứu hỏa và Cấp cứu Bang Latvia đã giúp cung cấp.

Latvia là một trong những nước ủng hộ trung thành nhất của Ukraine kể từ khi cuộc chiến toàn diện của Nga bùng nổ. Thủ tướng nước này, Evika Silina, cho biết viện trợ quân sự của Riga dành cho Kyiv lên tới 392 triệu euro (khoảng 420 triệu Mỹ Kim).

9. Bản tin tình báo của Cục Tình Báo Bộ Quốc Phòng Vương Quốc Anh ngày 29 tháng Tư

Trong bản tin tình báo mới nhất, Cục Tình Báo Bộ Quốc Phòng Vương Quốc Anh đã đưa ra các nhận định liên quan đến con số thương vong của dân thường Ukraine vì các cuộc không kích của quân xâm lược Nga.

Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Thúy Nga.

Theo Phái đoàn Giám sát Nhân quyền của Liên Hiệp Quốc tại Ukraine, 604 thường dân đã thiệt mạng hoặc bị thương trong tháng 3 năm 2024. Con số này tương đương với mức tăng 20% so với tháng trước. Những cái chết này được cho là do các cuộc tấn công bằng hỏa tiễn và đạn dược trên không trên khắp Ukraine cũng như các cuộc bắn phá gia tăng ở tiền tuyến. Báo cáo nhấn mạnh các cuộc tấn công phối hợp ngày càng gia tăng nhằm vào các cơ sở hạ tầng quan trọng của Ukraine với 20 địa điểm bị phá hủy hoặc hư hại.

Có 57 trẻ em được báo cáo đã thiệt mạng, gấp đôi so với tháng trước, và nguyên nhân trực tiếp là do Nga sử dụng bom, đạn trên không. Tổng cộng đã có 31.366 thương vong dân sự ở Ukraine (bao gồm các lãnh thổ do Ukraine kiểm soát và do Nga kiểm soát) kể từ ngày 24 tháng 2 năm 2022: 10.810 người thiệt mạng và 20.556 người bị thương. Những con số này nêu bật cái giá phải trả to lớn về sinh mạng do cuộc xâm lược bất hợp pháp của Nga vào Ukraine gây ra.

10. Khả năng các nhà lãnh đạo Transnistria chấp nhận ra đi

Viola von Cramon-Taubadel, thành viên của Nghị Viện Âu Châu người Đức và là thành viên ủy ban đối ngoại của Nghị viện Âu Châu, cho biết: “Giải quyết vấn đề năng lượng với Transnistria sẽ là một bước tiến lớn”. “Nhưng liệu điều này có đủ để Transnistria hội nhập chậm nhưng chắc vào đất nước này không?”

Các nhà lãnh đạo Transnistria khó có thể ra đi một cách lặng lẽ. Vào tháng 3, các quan chức của nước này đã kêu gọi Điện Cẩm Linh “bảo vệ đất nước trước áp lực của Moldova”, tuyên bố rằng nước này đang tiến hành phong tỏa kinh tế – bất chấp dòng hàng hóa và dịch vụ hàng ngày đi qua các trạm kiểm soát của Nga.

Trong khi đó, Putin và giới thân cận của ông đã tăng cường luận điệu chống lại đất nước này, tấn công giấc mơ Âu Châu của nước này bằng những lời lẽ tương tự như những gì họ đã vận động ở Ukraine.

Tuy nhiên, trên thực tế, khả năng can thiệp của Nga còn hạn chế. Kể từ khi bắt đầu cuộc chiến ở Ukraine, các lực lượng địa phương của Nga đã bị cắt khỏi các tuyến tiếp tế thông thường, không thể đưa quân tiếp viện hoặc trang bị vũ khí hạng nặng. Nhiều người đã không được luân chuyển ra hoặc vào Moldova trong nhiều năm và đã định cư và nuôi sống gia đình tại địa phương. Và trong khi họ nằm trên một trong những kho vũ khí và đạn dược lớn nhất Âu Châu tại kho Cobasna được bảo vệ chặt chẽ, nhiều người tin rằng nó không chứa thứ gì khác ngoài những thiết bị mục nát từ thời Thế chiến thứ hai chưa được người Nga bán đi hoặc tái sử dụng.

Những xung đột đóng băng khác trong không gian hậu Xô Viết đã lên đến đỉnh điểm trong thảm họa. Mới năm ngoái, xung đột giữa Azerbaijan và Armenia đã dẫn đến cuộc di cư hàng loạt của 100.000 người khỏi Nagorno-Karabakh.

Nhưng trong trường hợp của Moldova, không có sự thù địch sắc tộc nào thúc đẩy nỗ lực chấm dứt tình trạng bế tắc. Hầu như tất cả cư dân Transnistria đều có hộ chiếu Moldova và tự do di chuyển qua các trạm kiểm soát do Nga bảo vệ. Cũng giống như những người Moldova sống ở những nơi khác trên đất nước, cư dân Transnistrian sẽ được hưởng lợi từ sự bùng nổ kinh tế khi gia nhập Liên Hiệp Âu Châu - bất kể Putin có thể muốn gì cho họ.

Ngay cả khi Mạc Tư Khoa không thể tập trung can thiệp quân sự, điều này vẫn có thể tạo ra vấn đề cho Moldova. Năm ngoái, cơ quan tình báo Kyiv cảnh báo họ đã chặn được kế hoạch của Mạc Tư Khoa nhằm tiến hành đảo chính và lật đổ Sandu, sử dụng đảng đối lập thân Nga để lật đổ chính phủ. Cuộc bầu cử tổng thống và quốc hội dự kiến diễn ra vào tháng 10 sẽ là thời điểm quan trọng để người dân Moldova quyết định tương lai của mình - và là cơ hội cho các cường quốc bên ngoài như Nga can thiệp.

Đáp lại, Brussels đã triển khai một phái đoàn tới đất nước này để giúp chống lại những thông tin sai lệch nhằm làm suy yếu tham vọng Liên Hiệp Âu Châu của Moldova.

Ivana Stradner, nhà nghiên cứu tại Tổ chức Quốc phòng Dân chủ của Washington, cho biết: “Liên Hiệp Âu Châu cần tiếp tục giúp đỡ Moldova về năng lượng để họ trở nên hoàn toàn độc lập với Nga”. “Và chúng tôi cần bảo đảm rằng nếu mọi thứ leo thang, chúng tôi không sợ những hành động khiêu khích của Putin trong nước - nếu không muốn phương Tây bị coi là hổ giấy, chúng ta cần sẵn sàng giúp đỡ Moldova.”

11. Tajikistan khuyến cáo công dân hạn chế đi du lịch tới Nga

Tình trạng phân biệt chủng tộc, đặc biệt nhắm vào người Trung Á sống ở Nga, đã gia tăng kể từ vụ tấn công khủng bố ngày 22 Tháng Ba tại phòng hòa nhạc ở Mạc Tư Khoa khiến ít nhất 145 người thiệt mạng. Nhà nước Hồi giáo đã nhận trách nhiệm về vụ tấn công.

Đầu tuần này, Nga đã bắt giữ nghi phạm thứ 12 liên quan đến vụ tấn công khủng bố. Tòa án tuyên bố rằng người đàn ông Tajikistan, bị nghi ngờ cung cấp tiền và “phương tiện viễn thông” cho những người khác liên quan đến vụ tấn công và ra phán quyết rằng anh ta phải bị giam giữ cho đến ít nhất là ngày 22 tháng 5.

Hơn một nửa số nghi phạm bị bắt giữ là người Tajikistan, 4 người trong số đó bị cáo buộc đích thân thực hiện vụ tấn công. Họ xuất hiện tại tòa với những dấu hiệu rõ ràng đã bị tra tấn tàn bạo dưới bàn tay của chính quyền Nga.

Hàng loạt các sự việc bài ngoại đã được báo cáo ngay sau vụ tấn công.

Trong vòng một tuần sau vụ nổ súng, chính quyền Turkmenistan bắt đầu nỗ lực hồi hương các sinh viên sống ở Nga vì sợ bị trả thù. Hiện chưa rõ chính xác có bao nhiêu sinh viên Turkmenistan đang theo học tại các trường đại học Nga nhưng số liệu năm 2022 cho thấy con số này là 30.600.

Các nước Trung Á khác cũng khuyến cáo công dân không nên tới Nga sau vụ tấn công khủng bố.

Bộ trưởng Ngoại giao Tajikistan cho biết trong tháng này rằng một “chiến dịch thông tin sai lệch” ở Nga đang tạo ra “nhận thức tiêu cực về người dân Trung Á”.

Theo các nhân chứng tại các cửa khẩu biên giới Nga, hàng loạt công dân từ các quốc gia Trung Á đã bị từ chối nhập cảnh vào Nga, phần lớn bị phân biệt đối xử là các nam thanh niên.

Hàng triệu người Tajikistan và những người Trung Á khác sống lâu dài ở Nga hoặc làm việc theo mùa ở đó. Ngân hàng Thế giới ước tính vào năm 2022 rằng lượng kiều hối gửi về từ người lao động nhập cư chiếm tới 50% tổng thu nhập quốc dân của Tajikistan.