1. Truyền thông Nga cho biết Trung Tướng Yury Kuznetsov lãnh đạo nhân sự Bộ Quốc phòng Nga đã bị bắt giữ
Tờ Kyiv Independent cho biết như trên trong bài tường trình nhan đề “Russian media: Russian Defense Ministry personnel chief Kuznetsov detained”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Thụy Khanh.
Hãng thông tấn nhà nước TASS đưa tin, Trung tướng Yury Kuznetsov, nhà lãnh đạo cơ quan nhân sự của Bộ Quốc phòng Nga, đã bị bắt giữ hôm 13 Tháng Năm vì cáo buộc hình sự.
Bản chất chính xác của cáo buộc vẫn chưa được tiết lộ, TASS viết. Cuộc điều tra được cho là đang được thực hiện bởi Cục điều tra quân sự của Ủy ban điều tra Nga.
Tin tức này chỉ là trường hợp mới nhất làm rung chuyển bộ máy quân sự và an ninh của Nga.
Theo nguồn tin của TASS, nhà chức trách Nga đã tiến hành khám xét nơi làm việc và nhà của Kuznetsov.
Từ năm 2010 đến năm 2023, Kuznetsov giữ chức vụ đứng đầu Tổng cục 8 của Bộ Tổng tham mưu quân đội Nga, chịu trách nhiệm bảo vệ bí mật nhà nước.
Viên Trung Tướng đã giữ chức vụ lãnh đạo phòng nhân sự Bộ Quốc phòng từ tháng 5/2023.
Vào tháng 4, cựu Thứ trưởng Quốc phòng Timur Ivanov đã bị bắt giữ vì nghi ngờ hối lộ, và Sergei Shoigu bị cách chức Bộ trưởng Quốc phòng và được bổ nhiệm làm Thư Ký Hội đồng An ninh Quốc gia Nga vào ngày 13 tháng 5, thay thế Nikolai Patrushev.
2. Ukraine bắn hạ máy bay Nga thứ hai trong ngày qua
Trong cuộc họp báo tại trung tâm báo chí Kyiv sáng Thứ Ba, 14 Tháng Năm, phát ngôn nhân Bộ Quốc phòng Ukraine, Chuẩn tướng Oleksii Hromov cho biết Lữ đoàn cơ giới độc lập số 110 của Ukraine đã bắn hạ một chiến đấu cơ Su-25 khác của Nga, vào hôm Thứ Hai, 13 Tháng Năm.
Trong cuộc họp báo trước đó, ông cho biết Lữ đoàn cơ giới 47 đã bắn rơi một trực thăng tấn công Ka-52 Alligator của Nga vào buổi trưa Thứ Hai, 13 Tháng Năm.
Như thế, trong vòng vài tiếng đồng hồ của ngày Thứ Hai, 13 Tháng Năm, 2 chiếc máy bay của Nga đã bị bắn hạ trong khu vực gần thị trấn Avdiivka.
Chuẩn tướng Oleksii Hromov ca ngợi Lữ đoàn cơ giới độc lập số 110 đã bắn rơi ba máy bay Nga trong hai tuần qua, bao gồm 2 chiếc Su-25 khác vào ngày 4 và 11 Tháng Năm, và Su-25 mới nhất vào ngày 13 Tháng Năm.
Su-25 được sử dụng để hỗ trợ trên không cho quân đội Nga trên mặt đất, giúp họ thực hiện các cuộc tấn công dữ dội ở nhiều khu vực của mặt trận phía đông, bao trùm phần lớn tỉnh Donetsk.
Theo Bộ Tổng tham mưu Ukraine, tổng thiệt hại của Nga trong cuộc chiến tổng lực lên tới khoảng 677 máy bay, trong đó có 351 máy bay và 326 trực thăng.
3. Putin thăm Trung Quốc trong hai ngày 16 và 17 Tháng Năm, gặp Tập Cận Bình
Tờ Kyiv Independent cho biết như trên trong bài tường trình nhan đề “Putin to visit China on May 16-17, meet Xi”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Cẩm Yến.
Putin sẽ thăm Trung Quốc trong 2 ngày 16 và 17 Tháng Năm để hội đàm với chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, Phát ngôn nhân Điện Cẩm Linh Dmitry Peskov cho biết như trên.
Đây sẽ là chuyến công du nước ngoài đầu tiên của Putin kể từ khi ông nhậm chức nhiệm kỳ thứ 5 sau cuộc bầu cử tháng 3, vốn bị nhiều người coi là đầy gian lận.
Tuyên bố của Điện Cẩm Linh cho biết Tập và Putin có kế hoạch thảo luận một loạt vấn đề liên quan đến quan hệ đối tác song phương và tương tác chiến lược, đồng thời xác định các lĩnh vực quan trọng để hợp tác trong tương lai.
Hai nhà lãnh đạo dự kiến sẽ ký tuyên bố chung và một số văn kiện song phương.
Putin cũng sẽ gặp Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường và thăm thành phố Cáp Nhĩ Tân để tham dự lễ khai mạc EXPO Nga-Trung lần thứ 8 và Diễn đàn Nga-Trung về hợp tác liên khu vực lần thứ 4.
Putin trước đó đã đến thăm Trung Quốc vào tháng 10 năm ngoái để tham dự Diễn đàn Vành đai và Con đường ở Bắc Kinh.
Trung Quốc chính thức tuyên bố mình là một bên trung lập trong cuộc chiến toàn diện của Nga ở Ukraine, nhưng Washington vẫn tiếp tục gióng lên hồi chuông cảnh báo về sự hỗ trợ của Bắc Kinh đối với ngành công nghiệp quốc phòng của Mạc Tư Khoa.
Bắc Kinh cũng đã trở thành huyết mạch kinh tế của Nga trong bối cảnh phương Tây thắt chặt các lệnh trừng phạt đối với Mạc Tư Khoa nhằm đáp trả việc Ukraine xâm lược.
4. Chiến tranh Ukraine mới nhất: Quân Nga tiến sâu hơn vào tỉnh Kharkiv; Gần 6.000 người di tản khỏi khu vực
Tờ Kyiv Independent cho biết như trên trong bài tường trình nhan đề “Ukraine war latest: Russian troops push further in Kharkiv Oblast; nearly 6,000 people evacuated from region”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Kim Thúy.
Ít nhất 5.900 người đã được di tản khỏi Kharkiv kể từ khi lực lượng Nga tiến hành một cuộc tấn công mới trong khu vực, Thống đốc Oleh Syniehubov cho biết trong cuộc họp báo ở Kharkiv hôm Thứ Ba, 14 Tháng Năm. Quân đội Nga được tin là đã bắn vào các phương tiện di chuyển của người dân Ukraine đang tìm cách thoát khỏi vùng chiến sự.
Quân đội Nga phát động làn sóng tấn công mới vào ngày 10 Tháng Năm, chủ yếu tập trung vào các khu định cư biên giới ở tỉnh Kharkiv.
Syniehubov trước đó đưa tin rằng chính quyền Ukraine đã lên kế hoạch di tản khoảng 1.600 cư dân trong ngày.
Có tới 200 người vẫn còn ở thành phố Vovchansk, nơi đã trở thành mục tiêu chính của quân đội Nga trong những ngày gần đây do nằm gần biên giới chung của hai nước.
Syniehubov cho biết giao tranh đô thị đang diễn ra ở vùng ngoại ô phía bắc Vovchansk, một nhà báo ở Kyiv Independent đưa tin.
Bộ Tổng tham mưu các lực lượng vũ trang Ukraine trước đó cho biết Nga đã “thành công về mặt chiến thuật” trong trận chiến giành thành phố.
Vovchansk, nơi có dân số gần 17.000 người trước cuộc xâm lược toàn diện, đã bị Nga xâm lược vào tháng 2 năm 2022. Thị trấn được giải phóng vào ngày 11 tháng 9 năm 2022, trong cuộc phản công thành công của Ukraine ở tỉnh Kharkiv.
Theo chính quyền, các công sự trong khu vực đã được xây dựng và củng cố sau khi thị trấn được giải phóng, “nhưng tình hình đã và đang vô cùng khó khăn” do Vovchansk nằm gần biên giới Nga và phải hứng chịu các cuộc pháo kích liên tục.
5. Zelenskiy nói với Blinken: Ukraine cần 2 Patriots để bảo vệ Kharkiv
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy đã gặp Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken trong chuyến thăm Kyiv vào ngày 14 Tháng Năm.
Tổng thống cảm ơn Blinken vì “gói viện trợ quan trọng” của Mỹ đã được Quốc hội thông qua vào tháng 4, BBC đưa tin.
Zelenskiy nói: “Người Ukraine đánh giá cao điều này đối với người Mỹ.
Nhà lãnh đạo nhà nước Ukraine nói rằng quân phòng thủ Ukraine đã trải qua một “giai đoạn khó khăn” ở phía đông đất nước.
Tổng thống nhấn mạnh rằng Kyiv hy vọng sẽ thấy sự hỗ trợ của Mỹ đến càng sớm càng tốt, Ukrinform đưa tin.
Zelenskiy cũng nhấn mạnh sự cần thiết của hệ thống phòng không, đồng thời cho rằng cần có hai hệ thống phòng không Patriot để bảo vệ tỉnh Kharkiv và thành phố Kharkiv.
Các lực lượng Nga đã tăng cường các cuộc tấn công trên không nhằm vào khu vực đông bắc và vào ngày 10 tháng 5, họ đã tiến hành các cuộc tấn công mới trên bộ ở phía bắc tỉnh Kharkiv.
6. Scholz kêu gọi Âu Châu tăng cường viện trợ cho Ukraine
Tờ Kyiv Independent cho biết như trên trong bài tường trình nhan đề “Scholz Urges Europe to Boost Aid to Ukraine”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Cẩm Yến.
Hôm thứ Ba, 14 Tháng Năm, Thủ tướng Đức Olaf Scholz kêu gọi Âu Châu tăng cường viện trợ quân sự cho Ukraine, đặc biệt là các hệ thống phòng không, khi Kyiv đang nỗ lực đẩy lùi cuộc tấn công khốc liệt của Nga ở phía đông bắc.
Hôm thứ Hai Nga đã tấn công hơn 30 thị trấn và làng mạc ở khu vực Kharkiv phía đông bắc Ukraine sau khi phát động một cuộc tấn công bất ngờ trên bộ qua biên giới vào tuần trước, khi Kyiv phải vật lộn với sự chậm trễ của viện trợ phương Tây.
Đức tuyên bố sẽ gửi hệ thống phòng không Patriot thứ ba tới Ukraine vào tháng Tư - một quyết định mà Scholz cho là khó khăn vì họ không có nhiều hệ thống.
“Tuy nhiên, điều quan trọng là phải làm được điều đó và chúng tôi hy vọng rằng một số nước Âu Châu khác có thể làm theo”, ông nói trong hội nghị thượng đỉnh về an ninh và cạnh tranh ở Thụy Điển với thủ tướng của 5 quốc gia Bắc Âu.
Ukraine cần “rất nhiều đạn dược, xe tăng pháo và phòng không, đặc biệt là hệ thống Patriot và Iris-T từ Đức, những thứ sẽ hữu ích nhất”, Scholz nói.
“ Chúng tôi sẽ hỗ trợ Ukraine chừng nào còn cần thiết”.
Thủ tướng Đan Mạch Mette Frederiksen, quốc gia cũng là nhà tài trợ lớn cho Ukraine, đã lặp lại lời kêu gọi của Scholz.
“Lý do chính dẫn đến tổn thất ở Ukraine hiện nay là do thiếu hệ thống phòng không và chúng ta có hệ thống phòng không. Vì vậy, nếu chúng ta chỉ có một điều ước... thì đó là cung cấp hệ thống phòng không càng nhanh càng tốt”, cô nói.
“Chúng ta phải tăng tốc, chúng ta phải mở rộng quy mô trong ngắn hạn.”
Ukraine “không thể tự mình giành chiến thắng... họ phải làm điều đó với thiết bị của chúng ta”.
Quân đội Ukraine thừa nhận Nga đã “đạt được thành công về mặt chiến thuật” sau khi phát động cuộc tấn công trên bộ hôm thứ Sáu khiến gần 6.000 người phải di tản.
Các nước Bắc Âu và Đức là một trong những nhà tài trợ lớn nhất cho Ukraine kể từ cuộc xâm lược của Nga vào tháng 2 năm 2022.
Theo Viện Kiel, Berlin là nhà tài trợ lớn thứ hai thế giới cho Ukraine, cho đến nay đã tài trợ 14,5 tỷ euro.
Chính phủ Thụy Điển cho biết, tại bữa tối hôm thứ Hai, Scholz và những người đồng cấp Bắc Âu sẽ thảo luận về việc tiếp tục hỗ trợ cho Ukraine.
Đầu ngày thứ Hai, Scholz và những người đồng cấp Bắc Âu đã đến thăm trụ sở ở Stockholm của gã khổng lồ viễn thông Ericsson, nơi họ thảo luận về các vấn đề chính sách an ninh như các mối đe dọa lai, sự chuẩn bị dân sự và công nghệ mới.
Vào thứ Ba, Thủ tướng Thụy Điển Ulf Kristersson và Scholz dự kiến sẽ tổ chức các cuộc đàm phán song phương và thăm Quỹ Norrsken, tổ chức hỗ trợ các công ty tăng trưởng trẻ đang hoạt động trong quá trình chuyển đổi xanh và kỹ thuật số.
Sau đó, hai nhà lãnh đạo sẽ ký kết “quan hệ đối tác đổi mới chiến lược” giữa Đức và Thụy Điển
7. Video cho thấy Ukraine cho nổ tung 10 xe Nga chỉ trong một cuộc tấn công
Tờ Newsweek cho biết như trên trong bài tường trình nhan đề “Video Shows Ukraine Blow Up 10 Russian Vehicles in Single Strike”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Kim Thúy.
Một đoạn video đăng tải hôm thứ Hai trên mạng xã hội cho thấy quân đội Ukraine phá hủy 10 xe quân sự của Nga chỉ trong một cuộc tấn công.
Đoạn video được Lữ đoàn cơ giới biệt động số 63 đăng tải trên Telegram. Được biết, 5 chiếc xe chiến đấu bộ binh BMP-1 của Nga cùng với 5 xe tăng đã bị đốt cháy trong cuộc tấn công. Lữ đoàn 63 cho biết có ít nhất một phương tiện là xe tăng chiến đấu T-90M của Nga.
Nỗ lực phòng thủ của Ukraine được cho là đã diễn ra gần Terni ở khu vực Donetsk ở miền đông Ukraine. Lữ đoàn 63 cho biết họ đã phá hủy các phương tiện này “với sự hỗ trợ của pháo binh và máy bay không người lái”.
“Lữ đoàn 63 đã phá hủy cùng lúc 10 đơn vị thiết bị của Nga với sự hỗ trợ của các đơn vị trực thuộc và đồng đội từ Lữ đoàn 60”, bài đăng trên Telegram được cơ quan truyền thông Ukraine Ukrainska Pravda dịch. “Kết quả của những cuộc tấn công bằng máy bay không người lái và pháo binh cực kỳ chính xác là 5 xe tăng và 5 xe chiến đấu bộ binh cố gắng tấn công các vị trí của chúng tôi đã bị đốt cháy.”
Hôm thứ Hai, số liệu do quân đội Ukraine công bố cho thấy tỷ lệ thương vong hàng ngày lớn nhất của Nga kể từ khi bắt đầu chiến tranh, ghi nhận hơn 1.740 trường hợp thương vong của lính Nga trong 24 giờ trước đó. Theo thống kê của Kyiv, Nga cũng mất 31 xe tăng và 42 xe thiết giáp trong ngày qua.
Phần lớn nỗ lực của Mạc Tư Khoa trong những tháng gần đây đều tập trung vào phía đông đất nước, nhưng hôm thứ Sáu, Ukraine cho biết Nga đã phát động một chiến dịch mới nhằm vào khu vực Kharkiv phía đông bắc Ukraine.
Kyiv cho biết họ đang gửi thêm nguồn lực tới khu vực biên giới. Hôm thứ Bảy, Bộ Quốc phòng Nga cho biết họ đã chiếm được một loạt thị trấn ở biên giới. Các quan chức Ukraine cho biết, pháo kích của Nga tập trung vào thành phố biên giới Vovchansk và khoảng 6.000 cư dân khu vực Kharkiv đã được di tản.
Biên giới phía bắc của khu vực Kharkiv là khu vực giao tranh “khó khăn nhất”, Thống đốc khu vực Oleh Syniehubov cho biết hôm Chúa Nhật.
8. ISW nhận định rằng cuộc cải tổ của Putin bộc lộ 'mối quan ngại nghiêm trọng' về chi phí chiến tranh ngày càng tăng
Tờ Newsweek cho biết như trên trong bài tường trình nhan đề “Putin's Reshuffle Betrays 'Serious Concerns' over Rising Cost of War: ISW”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Kim Thúy.
Cuộc cải tổ cao cấp mới nhất của Tổng thống Vladimir Putin có thể phản ánh mối lo ngại của Điện Cẩm Linh rằng cuộc chiến toàn diện ở Ukraine đang diễn ra không đúng theo kế hoạch ban đầu, với thương vong và chi phí tăng vọt để đổi lấy những thành công ít ỏi trên chiến trường.
Viện Nghiên Cứu Chiến Tranh Hoa Kỳ, gọi tắt là ISW, hôm Thứ Hai, 13 Tháng Năm, cho biết quyết định của Putin thay thế Bộ trưởng Quốc phòng Sergei Shoigu bằng nhà kinh tế Alexei Belousov cho thấy nhà lãnh đạo Nga “có những lo ngại nghiêm trọng về mức độ tham nhũng và lạm dụng ngân sách trong quân đội Nga. xung đột giữa quân đội và cơ sở công nghiệp quốc phòng Nga, cũng như sự kém hiệu quả của Bộ Quốc phòng Nga nói chung.”
Shoigu—người sắp được chuyển sang làm nhà lãnh đạo hội đồng an ninh quốc gia đầy quyền lực của Nga—đã phải đối mặt với những lời chỉ trích liên tục về những thất bại của quân đội ở Ukraine.
Được bổ nhiệm làm lãnh đạo Bộ vào năm 2012, Shoigu được cho là đã thành công trong việc hiện đại hóa quân đội Nga. Việc nhanh chóng chiếm giữ Crimea từ Ukraine vào năm 2014 dường như đã nhấn mạnh câu chuyện này và thúc đẩy sự nổi tiếng cũng như ảnh hưởng chính trị của Shoigu.
Nhưng cuộc xâm lược Ukraine thảm khốc của Nga nhanh chóng bộc lộ rằng Shoigu đã thất bại trong việc giải quyết tình trạng tham nhũng có hệ thống và sự kém cỏi đã lan rộng từ lâu trong cốt lõi của cơ sở quân sự. Vụ bắt giữ cấp phó Timur Ivanov vào tháng trước vì tội tham nhũng dường như là dấu hiệu cho thấy thời kỳ Shoigu sắp kết thúc.
Cuộc cải tổ của Putin cho thấy ông đang tăng gấp đôi nền kinh tế thời chiến của mình. ISW viết, việc bổ nhiệm Belousov “là một bước phát triển đáng kể trong nỗ lực của Putin nhằm đặt ra các điều kiện kinh tế đầy đủ cho một cuộc chiến kéo dài”.
Phát ngôn nhân Điện Cẩm Linh Dmitry Peskov giải thích việc bổ nhiệm này dưới góc độ kinh tế. Peskov nói: “Ngày nay trên chiến trường, người chiến thắng là người cởi mở hơn với sự đổi mới. Vì vậy, điều tự nhiên là ở giai đoạn hiện tại, tổng thống đã quyết định rằng Bộ Quốc phòng Nga nên do một chính trị gia dân sự lãnh đạo.”
Peskov nói thêm: “Điều rất quan trọng là phải phù hợp với nền kinh tế của khối an ninh với nền kinh tế của đất nước”.
Được tôn trọng như một nhà kinh tế và được biết đến như một chính trị gia thực dụng, Belousov có thể được kỳ vọng sẽ có đường lối “rất chuyên nghiệp” với vai trò mới của mình, Oleg Ignatov - nhà phân tích cao cấp của Crisis Group về Nga - nói với Newsweek. “Ông ta là một chính trị gia và ông ta rất thẳng thắn, không ngại xung đột với nhiều người. Ông ta không thích che giấu sự thật. Ông ta có thể giải quyết vấn đề.”
Ignatov nói: “Theo quan điểm của Putin, đây là một sự bổ nhiệm rất tốt”. Không giống như Shoigu và hầu hết các quan chức hàng đầu khác, Belousov không có cơ sở quyền lực của riêng mình. “Ông ấy độc lập và trung thành hoàn toàn với Putin,” Ignatov nói, và có khả năng sẽ cho phép các tướng Nga tiến hành cuộc chiến thay vì can thiệp từ trên cao như người tiền nhiệm của ông.
“Ông ấy có tầm nhìn riêng của mình,” Ignatov nói thêm, mô tả Belousov là “rất chống phương Tây” và tin tưởng mạnh mẽ “rằng nhà nước nên đóng một vai trò quan trọng trong nền kinh tế Nga”. Ignatov cho biết, được coi là “rất diều hâu” và không tham nhũng, tân bộ trưởng có thể sẽ phát động một chiến dịch chống tham nhũng quy mô lớn.
Belousov dự kiến sẽ cải thiện sự giám sát trong Bộ Quốc phòng đang bị bao vây và hợp tác khéo léo với cơ sở công nghiệp quốc phòng cần thiết để giành chiến thắng trong cuộc chiến.
Nhưng nhà phân tích người Nga và giáo sư kinh tế tại Đại học Chicago, Konstantin Sonin, đã viết rằng cuộc cải tổ cho thấy cuộc chiến “không diễn ra theo kế hoạch của Putin, nhưng ông ấy sẽ không ngừng luân chuyển cùng một nhóm nhỏ những người trung thành”.
9. Bộ Tổng tham mưu: Quân Ukraine 'đổi vị trí' gần làng Lukiantsi ở tỉnh Kharkiv
Quân đội Ukraine “thay đổi vị trí” gần làng Lukiantsi ở tỉnh Kharkiv “để cứu mạng” binh sĩ của mình, Bộ Tổng tham mưu Ukraine đưa tin hôm 14 Tháng Năm.
Bộ Tổng tham mưu cho biết quyết định này được đưa ra do hỏa lực dữ dội của Nga và việc bắn phá các vị trí của Ukraine, đồng thời nói thêm rằng “cuộc giao tranh vẫn đang tiếp diễn”.
Nga đã phát động một cuộc tấn công mới ở Kharkiv vào ngày 10 tháng 5. Lukiantsi nằm cách biên giới quốc gia Ukraine-Nga cũng như thành phố Vovchansk gần 5 km, nơi đã trở thành mục tiêu chính của quân đội Nga trong những ngày gần đây..
Quân đội báo cáo rằng Nga đã “thành công một phần” gần Lukantsi vào ngày 13 tháng 5. Theo dịch vụ giám sát DeepState có nguồn gốc từ cộng đồng chuyên theo dõi những thay đổi trên chiến tuyến, lực lượng Nga đã vào được bên trong thị trấn.
10. Cuộc bầu cử tổng thống Lithuania sắp diễn ra vòng hai, tổng thống đương nhiệm dẫn trước
Tờ Kyiv Independent cho biết như trên trong bài tường trình nhan đề “Lithuanian presidential election to go to runoff, incumbent president ahead”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Thúy Nga.
Cuộc bầu cử tổng thống Lithuania dự kiến sẽ diễn ra vòng hai vào cuối tháng này vì không có ứng cử viên nào giành được đa số phiếu vào ngày 12 tháng 5, trong một cuộc đua tập trung nhiều vào vai trò của nước này là láng giềng NATO của Nga.
Tổng thống đương nhiệm Gitanas Nauseda đứng đầu trong vòng bỏ phiếu đầu tiên với 44,2% phiếu bầu, vượt xa đối thủ cạnh tranh là Thủ tướng đương nhiệm Ingrida Simonyte chỉ được 19,7%.
Trong suốt chiến dịch tranh cử, các ứng cử viên tập trung chủ yếu vào các chính sách an ninh trong tương lai nhằm đối phó với sự xâm lược của Nga trong khu vực. Tất cả các ứng cử viên chính đều đồng thanh rằng NATO và các nước thành viên Liên Hiệp Âu Châu nên tăng cường chi tiêu quốc phòng để hỗ trợ Ukraine.
Nausea, 59 tuổi, tổng thống theo chủ nghĩa dân túy của đất nước đã giữ vai trò hàng đầu kể từ năm 2019. Trong khi Simonyte, 49 tuổi, một người bảo thủ tài chính với quan điểm tự do về các vấn đề xã hội, đã giữ chức thủ tướng từ năm 2020. Hai người trước đây đã đối đầu với nhau trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2019 mà Nausea đã giành chiến thắng.
Lithuania vẫn là một trong những quốc gia ủng hộ Ukraine hàng đầu trên toàn cầu xét về tỷ trọng trong GDP, với viện trợ song phương cho Ukraine đạt 1,5% GDP. Ngoài ra, phần hỗ trợ của Liên Hiệp Âu Châu của Lithuania dành cho Ukraine chiếm thêm 0,5% GDP của đất nước.
Đầu năm nay, Lithuania đã cam kết gói hỗ trợ dài hạn 200 triệu euro (khoảng 215 triệu Mỹ Kim) cho Kyiv.
Nhiều người Lithuania lo ngại rằng nếu Nga thành công ở Ukraine, thì Lithuania - được bao quanh bởi Belarus và vùng ngoại ô Kaliningrad của Nga - có thể trở thành mục tiêu tấn công tiếp theo của Nga. Theo một cuộc thăm dò gần đây, bảy trong số mười người dân Lithuania nói rằng họ tin rằng Nga là mối đe dọa đối với an ninh quốc gia của đất nước họ.
Tổng thống Lithuania đóng vai trò là tư lệnh tối cao của lực lượng vũ trang đất nước, đồng thời giám sát chính sách đối ngoại và an ninh.
Tám ứng cử viên tranh cử tổng thống. Ignas Vegele, một luật sư nổi tiếng và nhà hoạt động cánh hữu, người từng chỉ trích gay gắt chính phủ về cách giải quyết đại dịch COVID-19, đứng thứ ba với 12,3% ủng hộ, tiếp theo là cựu chính trị gia cánh hữu Remigijus Zemaitaitis với 9,2%.
Cuộc bầu cử vòng hai giữa Nausea và Simonyte dự kiến diễn ra vào ngày 26 tháng 5, trong bối cảnh nhiều người tin rằng Tổng thống đương nhiệm sẽ tái đắc cử.
11. Financial Times cho biết Moldova, Liên Hiệp Âu Châu sẽ ký hiệp định an ninh
Tờ Kyiv Independent cho biết như trên trong bài tường trình nhan đề “Financial Times: Moldova, EU to sign security pact”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Thụy Khanh.
Tờ Financial Times ngày 14 Tháng Năm đưa tin Moldova và Liên Hiệp Âu Châu dự định ký một thỏa thuận an ninh trong tuần tới, tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực quốc phòng, chống lại các mối đe dọa mạng và can thiệp của nước ngoài.
Mối quan hệ giữa Chisinau và Mạc Tư Khoa đã trở nên xấu đi kể từ khi Putin bắt đầu cuộc xâm lược toàn diện vào Ukraine, với lo ngại rằng sự xâm lược của Nga có thể tràn qua Transnistria, một lãnh thổ của Moldova, nơi quân đội Nga đã đóng quân từ đầu những năm 1990.
Chisinau cũng đã tiến gần hơn đến Âu Châu trong bối cảnh nhiều lần cảnh báo rằng Điện Cẩm Linh đang cố gắng thực hiện một chiến dịch gây bất ổn.
Moldova và Pháp đã ký một thỏa thuận quốc phòng song phương vào tháng 3, vài ngày sau khi cơ quan tình báo Moldova cảnh báo rằng Nga sẽ tìm cách gây bất ổn cho đất nước khi nước này chuẩn bị cho cuộc bầu cử tổng thống và trưng cầu dân ý về tư cách thành viên Liên Hiệp Âu Châu.
Theo đề xuất của Liên Hiệp Âu Châu mà Financial Times nhìn thấy, “ Moldova sẽ tăng cường chia sẻ thông tin tình báo, thực hiện các cuộc tập trận quân sự chung và được đưa vào chương trình mua sắm vũ khí chung của khối.”
Financial Times cho biết, trong khi hiến pháp của Moldova loại trừ tư cách thành viên NATO do điều khoản trung lập, thì hiệp ước này sẽ “tạo thành bước chính thức sâu sắc nhất để liên kết quốc phòng của nước này với các đối tác phương Tây”.
Theo đề xuất, Moldova cũng sẽ được tích hợp vào các sáng kiến liên quan đến ngành công nghiệp quốc phòng Âu Châu và các sứ mệnh quốc phòng của Liên Hiệp Âu Châu.
Tổng thống đương nhiệm Maia Sandu sẽ tái tranh cử vào tháng 10. Sandu đã đưa đất nước này vào con đường ủng hộ Liên Hiệp Âu Châu một cách dứt khoát, giúp bảo đảm việc Chisinau ứng cử làm thành viên và đàm phán gia nhập.
12. Cựu thư ký Hội đồng An ninh Nga được tái bổ nhiệm làm trợ lý của Putin
Tờ Kyiv Independent cho biết như trên trong bài tường trình nhan đề “Former Russian Security Council secretary reappointed as Putin's aide”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Cẩm Yến.
Điện Cẩm Linh ngày 14 Tháng Năm thông báo cựu Thư ký Hội đồng An ninh Nga Nikolai Patrushev đã được tái bổ nhiệm làm trợ lý cho Putin. Chức vụ trợ lý cho Putin thường để giữ mặt mũi cho người được bổ nhiệm.
Thông báo mới nhất được đưa ra trong bối cảnh có sự cải tổ ở cấp cao nhất trong bộ máy an ninh của Nga trong những ngày gần đây.
Patrushev, người được cho là một trong những người thân tín nhất của Putin và giữ chức thư ký Hội đồng Bảo an từ năm 2008, gần đây đã được thay thế bởi Bộ trưởng Quốc phòng Sergei Shoigu.
Tạp chí Wall Street Journal đưa tin vào tháng 12 năm 2023 rằng Patrushev, cựu giám đốc Cơ quan An ninh Liên bang, chịu trách nhiệm ra lệnh ám sát Yevgeny Prigozhin, nhà lãnh đạo nhóm lính đánh thuê Wagner.
Patrushev được cho là không tán thành lời chỉ trích công khai của Prigozhin đối với các cấp chỉ huy quân sự hàng đầu của Nga và lo ngại rằng Wagner đã giành được quá nhiều quyền lực.
Một tòa án Anh kết luận vào năm 2016 rằng Patrushev, cùng với Putin, có thể đã phê chuẩn vụ ám sát cựu sĩ quan FSB Alexander Litvinenko ở Luân Đôn vào năm 2006.
Shoigu giữ chức Bộ trưởng Quốc phòng Nga từ năm 2012. Putin đề xuất cách chức Shoigu vào ngày 12 tháng 5 và đề cử Andrei Belousov, cựu trợ lý và bộ trưởng kinh tế, làm người thay thế Shoigu.
Điện Cẩm Linh cũng thông báo hôm 14 Tháng Năm rằng Thống đốc tỉnh Tula Alexey Dyumin đã bị cách chức. Ông ta có nhiều khả năng sẽ được bổ nhiệm lại làm trợ lý cho Putin.
Theo truyền thông Nga, Dyumin từng là cựu thứ trưởng quốc phòng và cựu chỉ huy lực lượng đặc biệt. Ông ta đã được Putin nhắm đến trong tư cách là Bộ trưởng Quốc phòng thay cho Shoigu, nhưng ông ta không nhận.