1. Thủ tướng Slovakia Robert Fico đấu tranh giành sự sống sau vụ ám sát
Thông tấn xã BBC cho biết như trên trong bài tường trình nhan đề “Slovak PM Robert Fico fights for life after assassination attempt.” Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Kim Thúy.
Thủ tướng Slovakia Robert Fico đang phải đấu tranh giành lấy sự sống trong bệnh viện sau khi bị bắn tại một thị trấn nhỏ phía đông bắc Bratislava.
Vào tối thứ Tư theo giờ địa phương, Bộ trưởng Quốc phòng Robert Kalinak cho biết ông Fico đã trải qua ca phẫu thuật hơn ba giờ và tình hình rất “tệ”.
Các chính trị gia Slovakia bao gồm cả tổng thống đã gọi vụ xả súng là một “cuộc tấn công vào nền dân chủ”.
Kẻ tấn công bị cáo buộc đã bị giam giữ tại hiện trường nhưng vẫn chưa được chính quyền xác định danh tính chính thức.
Vụ tấn công xảy ra vào khoảng 14h30 tại Handlova tức là 19h30 cùng ngày theo giờ Việt Nam, cách thủ đô Bratislava khoảng 180km, khi ông Fico chào người dân trước một trung tâm văn hóa cộng đồng nơi diễn ra cuộc họp chính phủ.
Đoạn phim cho thấy một người đàn ông giơ súng và bắn năm phát vào thủ tướng trước khi bị các vệ sĩ khuất phục trong khi các thành viên khác trong đội an ninh của ông Fico đưa thủ tướng vào xe của ông.
Ông được trực thăng đưa đến bệnh viện gần đó trước khi được đưa đến một bệnh viện khác ở Banska Bystrica, phía đông Handlova.
Cuối ngày thứ Tư, Phó Thủ tướng Slovakia Tomas Taraba nói với chương trình Newshour của BBC rằng ông tin rằng ca phẫu thuật tại bệnh viện của ông Fico đã diễn ra tốt đẹp.
“Tôi đoán cuối cùng anh ta sẽ sống sót,” ông Taraba nói và nói thêm: “Anh ta không ở trong tình trạng nguy hiểm đến tính mạng vào lúc này.”
Tại cuộc họp báo hôm thứ Tư, Bộ trưởng Nội vụ Matus Sutaj Estok cho biết ông Fico đã bị bắn vào bụng.
Ông nói thêm: “Thông tin ban đầu rõ ràng chỉ ra động cơ chính trị”.
Các phương tiện truyền thông địa phương chưa được xác nhận cho biết nghi phạm là một nhà văn và nhà hoạt động chính trị phò Nga 71 tuổi.
Một đoạn video được lan truyền rộng rãi trên các phương tiện truyền thông Slovakia có mục đích giới thiệu nghi phạm.
Trong đoạn phim, người đàn ông nói rằng anh ta không đồng tình với chính sách của chính phủ và lập trường của chính phủ đối với truyền thông nhà nước. BBC không biết liệu người trong video có phải là thủ phạm bị giam giữ tại hiện trường hay không cũng như hoàn cảnh quay video.
Ông Fico đang đi thăm thị trấn Handlova thì bị tấn công
Tổng thống sắp mãn nhiệm của Slovakia Zuzana Caputova cho biết có điều gì đó “nghiêm trọng đã xảy ra đến mức chúng tôi thậm chí còn chưa thể nhận ra”.
Cô nói thêm: “Những lời lẽ đầy hận thù mà chúng ta chứng kiến trong xã hội sẽ dẫn đến những hành động đáng hận thù”.
Ông Kalinak và ông Estok đổ lỗi cho việc lan truyền ngôn từ kích động thù địch trên mạng xã hội là nguyên nhân gây ra vụ nổ súng và kêu gọi người dân không “trả thù bằng hận thù”.
Ông Estok cáo buộc giới truyền thông đã góp phần tạo ra bầu không khí dẫn đến vụ nổ súng nhắm vào ông Fico, đồng thời phát biểu trong một cuộc họp báo: “Nhiều người trong số các bạn là những người đã gieo rắc sự thù hận này”.
Ông nói thêm rằng sự bảo vệ sẽ được cung cấp cho các quan chức hiến pháp cũng như các nhóm khác có thể bị tấn công tương tự, bao gồm các nhà báo và nhân vật của công chúng.
Ông Fico, 59 tuổi, trở lại nắm quyền ở Slovakia sau cuộc bầu cử vào tháng 9 năm ngoái, với tư cách là nhà lãnh đạo liên minh dân túy-dân tộc chủ nghĩa.
Những tháng đầu tiên ông làm thủ tướng đã tỏ ra có nhiều tranh cãi về mặt chính trị. Vào tháng Giêng, ông đã dừng viện trợ quân sự cho Ukraine và tháng trước đã thông qua kế hoạch bãi bỏ đài truyền hình công cộng RTVS.
Hàng ngàn người Slovakia đã phản đối đề xuất cải cách đài truyền hình công cộng trong những tuần gần đây. Tuy nhiên, một cuộc biểu tình do phe đối lập tổ chức đã bị hủy bỏ hôm thứ Tư khi có tin tức về vụ nổ súng.
Quốc hội đang họp vào thời điểm xảy ra vụ tấn công và truyền thông Slovakia đưa tin rằng một đồng nghiệp trong đảng của ông Fico đã hét vào mặt các nghị sĩ đối lập, cáo buộc họ đã châm ngòi cho vụ tấn công.
Tổng thống đắc cử Peter Pellegrini, một đồng minh chính trị của ông Fico, cho biết ông rất kinh hoàng khi biết tin về vụ tấn công và cũng đổ lỗi vụ nổ súng là do sự chia rẽ chính trị gần đây.
Mô tả cuộc tấn công là một “mối đe dọa chưa từng có đối với nền dân chủ Slovakia”, ông nói rằng mọi người không nhất thiết phải đồng ý về mọi thứ, nhưng có nhiều cách để bày tỏ sự bất đồng một cách dân chủ và hợp pháp.
Các nhà lãnh đạo thế giới cũng đã lên án vụ tấn công ông Fico. Tổng thống Mỹ Joe Biden lên án “hành động bạo lực khủng khiếp” và cho biết đại sứ quán Mỹ đang “liên lạc chặt chẽ” với chính phủ Slovakia và “sẵn sàng hỗ trợ”.
Putin cho rằng “không thể có lời biện minh nào cho tội ác khủng khiếp này”. Chủ tịch Hội đồng Âu Châu Charles Michel cho biết “không gì có thể biện minh cho bạo lực hoặc các cuộc tấn công như vậy”
2. Quan chức Nga cho biết máy bay không người lái đã tấn công nhà máy lọc dầu ở tỉnh Rostov
Tờ Kyiv Independent cho biết như trên trong bài tường trình nhan đề “Russian official: Drones strike oil depot in Rostov “. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Lan Vy.
Sáng Thứ Tư, 15 Tháng Năm, Vasily Golubev, Thống đốc khu vực Rostov của Nga, cho biết hai máy bay không người lái đã tấn công một nhà máy lọc dầu ở tỉnh Rostov của Nga vào sáng 15 Tháng Năm, gây ra các vụ nổ kinh hoàng tại cơ sở này.
Golubev cho biết hai máy bay không người lái đã tấn công một nhà máy lọc dầu ở quận Proletarsky của Rostov, gây ra các vụ nổ phá hoại nghiêm trọng cơ sở vật chất của nhà máy lọc dầu.
Tuy nhiên, Golubev nhấn mạnh rằng điều đáng mừng là vụ tấn công không gây ra hỏa hoạn tại cơ sở và không có thương vong.
Lực lượng Ukraine đã tiến hành một loạt cuộc tấn công bằng máy bay không người lái nhằm gây thiệt hại cho ngành công nghiệp dầu mỏ của Nga vào mùa xuân này. Các quan chức Kyiv cho biết những cuộc tấn công này được thực hiện nhằm làm suy yếu các hoạt động quân sự của Nga và trả đũa các cuộc tấn công của Mạc Tư Khoa vào cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine.
Tỉnh Rostov giáp Ukraine ở phía đông nam. Một cuộc tấn công trước đó vào nhà máy lọc dầu Novoshakhtinsk trong khu vực hồi tháng 3 đã khiến nhà máy này phải ngừng hoạt động một phần.
Các cuộc tấn công nhằm vào các mục tiêu năng lượng của Nga đã khiến các quan chức Mỹ chỉ trích, những người đã nói rõ rằng Washington không ủng hộ các cuộc tấn công của Ukraine vào các nhà máy lọc dầu, với lý do lo ngại rằng nó có thể đe dọa thị trường năng lượng toàn cầu.
Đáp lại, Tổng thống Volodymyr Zelenskiy cho rằng Kyiv có quyền sử dụng vũ khí của mình để tấn công vào sâu bên trong nước Nga.
3. FSB vũ trang hùng hậu đã lôi Tướng Nga Yury Kuznetsov ra khỏi giường vào lúc 5 giờ sáng. Các quan chức cao cấp Bộ Quốc Phòng Nga lũ lượt từ chức.
Tờ The Sun có trụ sở ở London có bài tường trình nhan đề “PUTIN'S PURGE. Russian general Yuri Kuznetsov dragged out bed at 5am by cops as three more defence chiefs resign after Shoigu sacked”, nghĩa là “CUỘC THANH TRỪNG CỦA PUTIN. Tướng Nga Yury Kuznetsov bị cảnh sát lôi ra khỏi giường lúc 5 giờ sáng khi có thêm ba nhà lãnh đạo quốc phòng từ chức sau khi Shoigu bị sa thải”.
Trung tướng Yury Kuznetsov bị bắt “vì nghi ngờ hoạt động tội phạm” ngay sau khi Putin cách chức Bộ trưởng Quốc phòng Sergei Shoigu
Viên tướng Nga này đã bị lôi ra khỏi giường lúc 5 giờ sáng để bị tạm giam, và đối mặt với “các cáo buộc hình sự về bí mật nhà nước” trong cuộc thanh trừng mới nhất của Vladimir Putin.
Trung tướng Yuri Kuznetsov, 55 tuổi, đã bị bắt bởi cảnh sát có vũ trang hạng nặng trùm kín mặt, những người đã dùng xà beng xông vào nhà ông.
Quan chức cao cấp của Bộ Quốc phòng được cho là đã bị “lôi ra khỏi giường và đưa đi thẩm vấn”.
Vụ bắt giữ tư lệnh quân đội diễn ra một ngày sau khi Vladimir Putin đưa ra những thay đổi lớn trong nền quốc phòng Nga, bao gồm cả việc sa thải Bộ trưởng Quốc phòng lâu năm Sergei Shoigu.
Trong khi đó, ba thứ trưởng quốc phòng khác bất ngờ nộp đơn xin từ chức, bao gồm thứ trưởng Sergei Tsalikov, 67 tuổi, thứ trưởng Alexey Kryvoruchko, 48 tuổi, và nữ thứ trưởng quốc phòng Tatiana Shevtsova, 54 tuổi.
Là đồng minh thân cận của Shoigu, Kuznetsov phụ trách bộ phận nhân sự chính của Bộ Quốc Phòng nhưng việc giam giữ ông được coi là có liên quan đến vai trò trước đây của ông là bảo vệ bí mật quân sự quốc gia.
Các nhà điều tra cho biết, trong quá trình khám xét nhà của ông ta, họ đã tìm thấy số tiền mặt lên tới 875.000 bảng Anh hay 1 triệu mốt Mỹ Kim dưới dạng rúp và ngoại tệ cũng như “đồng xu vàng, đồng hồ sưu tập và các mặt hàng xa xỉ”.
Kênh Telegram VChK-OGPU của Nga có thông tin nội bộ từ FSB đưa tin: “Kuznetsov bị còn tay trên chính giường của ông ta”.
“Các sĩ quan phản gián đến tìm vị tướng được trang bị vũ khí hùng hậu và cố tình hành động một cách thô bạo.”
“Vào khoảng 5 giờ sáng ngày 13 tháng 5, lực lượng an ninh mặc áo vest chống đạn, trùm kín mặt, đã dùng xà beng để phá cổng và cửa sổ dinh thự của ông ta ở quận Istra.”
Người ta cáo buộc rằng ông “đã nhận hối lộ từ đại diện của các cơ cấu thương mại vì một số hành động có lợi cho họ” trong giai đoạn 2021-2023, khi ông phụ trách bảo vệ bí mật nhà nước của Nga.
Một nguồn tin an ninh nói với Tass: “Cuộc điều tra vụ án đang được tiến hành bởi cơ quan điều tra quân sự chính của Ủy ban Điều tra Nga.
“Điều tra viên đã tiếp cận tòa án để lựa chọn các điều kiện ngăn chặn đối với vị tướng này dưới hình thức giữ nguyên việc giam giữ ông ta.”
Một nguồn tin nói với kênh này rằng vợ anh ta cũng bị đưa đến thẩm vấn.
“Được biết, một trong những người thân của Yury Kuznetsov đã cần hỗ trợ y tế,” kênh này cho biết, ám chỉ cú sốc trước cuộc đột kích và bắt giữ.
“Vợ anh ta vẫn còn ở trong Ủy ban điều tra.”
Trước đây bà từng làm việc trong Ủy ban Hợp tác Kỹ thuật Quân sự với Nước ngoài, Học viện Lực lượng Hỏa tiễn Chiến lược và các cơ quan quân sự khác.
Các nhà điều tra quân sự cho biết Kuznetsov là “nghi phạm trong một vụ án hình sự”.
Kênh quân sự Rybar cho biết: “Các cuộc thanh trừng đã bắt đầu trong Bộ Quốc phòng, bao gồm cả những người liên quan đến những người đã bị vấy bẩn trong những giai đoạn khó khăn”.
Kênh này cho biết công việc của ông là lãnh đạo cơ quan bảo vệ bí mật nhà nước là nguyên nhân khiến ông bị giam giữ.
Thứ trưởng quốc phòng Timur Ivanov đã bị bắt vào tháng trước vì tội tham nhũng trong bối cảnh có nghi ngờ ông sẽ phải đối mặt với cáo buộc phản quốc.
Trong khi đó, có suy đoán về một vụ án hình sự sắp xảy ra chống lại Kryvoruchko, cựu giám đốc doanh nghiệp sản xuất súng Kalashnikov, về áo giáp phẩm chất thấp.
Thứ trưởng Bộ Quốc Phòng Nga, Tatiana Shevtsova, người phụ trách dòng tài chính trong Bộ Quốc phòng, cũng từ chức hôm thứ Tư 15 Tháng Năm, sau khi tân Bộ trưởng Quốc phòng của Putin, Andrey Belousov, 65 tuổi - lên nắm quyền.
Bà được coi là thân thiết với Bộ trưởng Quốc phòng sắp mãn nhiệm Sergei Shoigu.
4. Ngoại trưởng Blinken nhấn mạnh cam kết an ninh lâu dài của Mỹ với Ukraine trong chuyến thăm Kyiv
Tờ Kyiv Independent cho biết như trên trong bài tường trình nhan đề “Blinken emphasizes long-term US security commitment to Ukraine in visit to Kyiv”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Lan Vy.
Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken nhấn mạnh cam kết lâu dài của Mỹ đối với an ninh Ukraine trong chuyến thăm Kyiv ngày 14 Tháng Năm.
Bình luận của Blinken, được ghi lại tại một cuộc họp báo mà Kyiv Independent tham dự, không đưa ra các chi tiết cụ thể nhưng nhấn mạnh rằng “Ukraine có thể tin tưởng vào các đối tác của mình sẽ nhận được hỗ trợ lâu dài và bền vững”.
Ngoại trưởng đã đến Kyiv trong một chuyến thăm bất ngờ vào sáng sớm ngày 14 tháng 5 trong một chuyến đi được cho là nhằm “gửi một tín hiệu trấn an mạnh mẽ đến người Ukraine rõ ràng đang ở trong thời điểm rất khó khăn”.
Cho đến nay, hơn 30 quốc gia đã tham gia Tuyên bố chung về hỗ trợ Ukraine của Nhóm G7. Anh, Đức, Pháp, Đan Mạch, Ý, Canada, Hà Lan, Phần Lan và Latvia đã ký các thỏa thuận song phương với Kyiv.
Nhà lãnh đạo Văn phòng Tổng thống Andriy Yermak cho biết Ukraine dự định hoàn tất một thỏa thuận an ninh song phương tương tự với Mỹ vào tháng 5.
“Theo thỏa thuận 10 năm của chúng tôi, Hoa Kỳ sẽ hỗ trợ quốc phòng và an ninh của Ukraine trên một loạt các khả năng thiết yếu: từ lực lượng không quân đến phòng không, từ máy bay không người lái đến rà phá bom mìn”, Ngoại trưởng Blinken nói tại Kyiv hôm 14 Tháng Năm.
Ngoại trưởng Hoa Kỳ nói thêm: “Nếu Nga hoặc bất kỳ ai khác tấn công Ukraine, chúng tôi sẽ làm việc với Ukraine ngay lập tức ở cao cấp nhất để phối hợp tìm cách giúp các bạn đánh bại mối đe dọa”.
Blinken cũng bình luận về mối quan hệ của Ukraine với NATO, một liên minh mà nước này đang tìm cách gia nhập.
“ Bạn có rất nhiều điều để dạy cho liên minh. NATO sẽ an toàn hơn khi có quân đội của các bạn ở bên cạnh chúng tôi.”
Mặc dù Blinken cũng không đưa ra mốc thời gian cụ thể về việc Ukraine gia nhập NATO, nhưng ông nói rằng “chúng tôi sẽ thực hiện các bước cụ thể để tăng cường vai trò của NATO trong việc xây dựng một lực lượng Ukraine kiên cường, có năng lực, hỗ trợ các cải cách đang diễn ra của Ukraine, và hội nhập Ukraine tốt hơn vào liên minh tại hội nghị thượng đỉnh sắp tới vào tháng 7.”
Phản bác lại những tuyên bố thường được đưa ra bởi một số người phản đối viện trợ của Mỹ cho Ukraine, Blinken nói rằng có một “kế hoạch” để Ukraine có thể “tự đứng vững trên đôi chân của mình về mặt quân sự, kinh tế và dân chủ để nhận được sự ủng hộ của Mỹ và có thể chuyển sang mức độ bền vững hơn.”
“Người dân Ukraine cũng mong muốn điều tương tự. Họ không muốn phải dựa vào người khác để bảo đảm an ninh và thịnh vượng cho mình”, ông nói.
Trong khi đó, Mỹ sẽ tiếp tục cung cấp cho Ukraine những vũ khí cần thiết để tự vệ.
“Chúng tôi biết rằng thời gian là điều cốt yếu. Đó là lý do tại sao chỉ một phút sau khi Quốc hội thông qua gói viện trợ khổng lồ của chúng tôi, Tổng thống Joe Biden đã gửi đạn dược, xe vũ trang, hỏa tiễn và hệ thống phòng không tới Ukraine.”
Trong bức tranh lớn hơn, Blinken cho biết, để Ukraine cải thiện khả năng có cơ sở hạ tầng quốc phòng tự cung tự cấp, năng lực sản xuất trong nước sẽ cần phải tăng lên.
Ông nói thêm, một nền kinh tế mạnh mẽ “không chỉ tồn tại mà còn phát triển mạnh” là một phần quan trọng của mục tiêu này.
Tuy nhiên, Ukraine sẽ cần tiếp tục nỗ lực để “xóa bỏ tai họa tham nhũng một lần và mãi mãi”.
“Chiến thắng trên chiến trường sẽ ngăn Ukraine trở thành một phần của Nga”, Blinken nói. “Chiến thắng trong cuộc chiến chống tham nhũng sẽ giúp Ukraine không trở nên giống Nga”.
Ngoại trưởng Blinken kết luận: “Hệ thống phòng thủ chống tham nhũng của Ukraine phải mạnh mẽ như hệ thống phòng thủ quân sự của nước này”. Ông cũng thừa nhận rằng Ukraine đã đạt được tiến bộ đáng kể trong cải cách.
5. Latvia phân bổ thêm 11 triệu Mỹ Kim cho sáng kiến do Tiệp dẫn đầu mua đạn pháo cho Ukraine
Chính phủ Latvia sẽ phân bổ thêm 10 triệu euro tức là khoảng 11 triệu Mỹ Kim, cho sáng kiến do Tiệp dẫn đầu nhằm mua đạn pháo cho Ukraine, hãng truyền thông Delfi đưa tin hôm 14 Tháng Năm, dẫn lời các quan chức Latvia.
Tổng thống Tiệp Petr Pavel hồi tháng 2 cho biết Praha đã xác định được 500.000 quả đạn pháo 155 ly và 300.000 quả đạn pháo 122 ly bên ngoài Âu Châu có thể được mua và gửi tới Ukraine sau khi số tiền cần thiết được phân bổ cho sáng kiến này.
Nhiều quốc gia, bao gồm Bỉ, Hà Lan, Đức, Thụy Điển, Canada, Ba Lan, Pháp, Đan Mạch và Slovenia, đã đóng góp tài chính cho sáng kiến của Tiệp, có thể dẫn đến việc cung cấp 1,5 triệu viên đạn cho Kyiv.
Lô đạn dược đầu tiên được mua theo sáng kiến này dự kiến sẽ đến Ukraine vào tháng 6, ông Pavel cho biết hôm 9 Tháng Năm.
Sau cuộc họp kín của chính phủ, Thủ tướng Latvia Evika Silinia và Bộ trưởng Quốc phòng Latvia Andris Spruds đã xác nhận việc phân bổ hỗ trợ tài chính bổ sung cho việc mua đạn pháo trong sáng kiến do Tiệp dẫn đầu, Delfi đưa tin.
Spruds cho biết quỹ của Latvia sẽ cho phép đồng minh mua hơn 3.000 viên đạn pháo 155 ly.
Bộ trưởng Quốc phòng cũng nhắc lại những nỗ lực của Latvia trong khuôn khổ liên minh máy bay không người lái, được thành lập với sự hợp tác của Anh vào Tháng Giêng để củng cố kho vũ khí máy bay không người lái (UAV) của Ukraine.
Theo Spruds, Latvia đã cung cấp cho Ukraine gần 100 máy bay không người lái và có kế hoạch vận chuyển khoảng 1.000 máy bay không người lái tấn công với nhiều năng lực khác nhau vào tháng 6.
Bộ trưởng nói thêm rằng liên minh đã thu được hơn 500 triệu euro hay 535 triệu Mỹ Kim để mua máy bay không người lái cho Ukraine.
Vào năm 2024 và 2025, Latvia cũng sẽ cung cấp hỗ trợ quân sự trị giá 0,25% GDP cho Ukraine. Bộ trưởng cho biết năm nay, Kyiv sẽ nhận được 112 triệu euro (khoảng 121 triệu Mỹ Kim).
6. Bản tin tình báo của Cục Tình Báo Bộ Quốc Phòng Vương Quốc Anh
Trong bản tin tình báo ngày 14 Tháng Năm, Cục Tình Báo Bộ Quốc Phòng Vương Quốc Anh đã đưa ra các nhận định liên quan đến cuộc tấn công của Nga vào phía bắc thành phố Kharkiv.
Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Lan Vy.
Nhóm Lực lượng phía Bắc mới thành lập của Nga đã tấn công vào khu vực Kharkiv của Ukraine và nắm quyền kiểm soát một số ngôi làng. Thị trấn biên giới Vovchansk gần như chắc chắn là mục tiêu trước mắt của Nga và hiện đang bị tranh chấp giữa các lực lượng Nga và Ukraine.
Bằng cách mở thêm một trục tấn công, Nga gần như chắc chắn đang cố gắng chuyển nguồn lực của Ukraine ra khỏi các khu vực khác của chiến tuyến và đe dọa Kharkiv, thành phố lớn thứ hai ở Ukraine. Khó có khả năng Nga đã xây dựng đủ sức mạnh chiến đấu để chiếm thành phố mà không chuyển thêm lực lượng vào khu vực.
7. Reuters: Pháp sẽ sớm cung cấp thêm hỏa tiễn phòng không, viện trợ quân sự
Tờ Kyiv Independent cho biết như trên trong bài tường trình nhan đề “Reuters: France to deliver additional air defense missiles, military aid shortly”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Kim Thúy.
Pháp sẽ cung cấp một số lượng hỏa tiễn phòng không chưa xác định cũng như viện trợ quân sự bổ sung trong những ngày và tuần tới, Reuters đưa tin hôm 14 Tháng Năm.
Bộ trưởng Quốc phòng Pháp Sebastien Lecornu hôm thứ Ba cho biết trước Quốc hội rằng nước này sẽ cung cấp thêm một lô hỏa tiễn Aster cho hệ thống phòng không SAMP/T – là hệ thống của Pháp tương đương với Patriot của Mỹ.
Lecornu cho biết: “Tôi vừa ký lô hỏa tiễn Aster thứ hai để cho phép các bệ phóng SAMP/T - mà chúng tôi đã cung cấp cho Ukraine cùng với các đối tác Ý – có đủ các hỏa tiễn để tiếp tục hoạt động”.
Không có thông tin chi tiết nào được cung cấp về số lượng hỏa tiễn sẽ được gửi đi cũng như thời điểm dự kiến chuyển giao vũ khí.
Trước đó vào ngày 14 Tháng Năm, sau cuộc trò chuyện của Tổng thống Pháp Emanuel Macron với Tổng thống Volodymyr Zelenskiy, Điện Elysee cũng xác nhận sẽ cung cấp thêm viện trợ quân sự cho Ukraine. Reuters đưa tin, mặc dù Điện Elysee từ chối nêu chi tiết về khoản viện trợ.
“Tổng thống nước Cộng hòa nhắc lại quyết tâm của Pháp trong việc cung cấp tất cả các hỗ trợ cần thiết. Tổng thống cũng có thể nêu chi tiết việc giao hàng trong những ngày và tuần tới để hỗ trợ nỗ lực quân sự của Ukraine,” Điện Elysee cho biết trong một tuyên bố.
Lecornu ban đầu tuyên bố vào ngày 30 tháng 3 rằng Pháp sẽ giao một lô hàng hỏa tiễn phòng không Aster 30 và hàng trăm xe thiết giáp cho Ukraine như một phần của gói viện trợ quân sự mới. Lecornu cũng cho biết nước này đang “phát triển các loại vũ khí điều khiển từ xa để cung cấp cho người Ukraine vào mùa hè này”.
Kyiv phải đối mặt với tình trạng thiếu phòng không ngày càng trở nên cấp bách trong bối cảnh các cuộc tấn công của Nga tăng cường. Lực lượng Nga đã lợi dụng tình trạng thiếu đạn dược của Ukraine, cộng với việc thiếu viện trợ của Mỹ, và tăng cường áp lực dọc mặt trận.
Vào tháng 2, lực lượng Nga đã chiếm được Avdiivka, một thành phố tiền tuyến quan trọng ở tỉnh Donetsk và sau đó chuyển trọng tâm sang thị trấn Chasiv Yar. Gần đây nhất, quân đội Mạc Tư Khoa đã phát động các chiến dịch tấn công mới ở phía bắc tỉnh Kharkiv, kèm theo các cuộc pháo kích và không kích dữ dội.
8. Bộ Ngoại giao Mỹ không nghĩ rằng Nga có thể có bước đột phá đối với Kharkiv
Tờ Kyiv Independent cho biết như trên trong bài tường trình nhan đề “US State Department does not anticipate Russian breakthrough toward Kharkiv”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Kim Thúy.
Phó phát ngôn viên Vedant Patel cho biết trong cuộc họp báo ngày 13 Tháng Năm rằng Bộ Ngoại giao Mỹ “không lường trước được bất kỳ bước đột phá lớn nào” của Nga đối với Kharkiv, nhưng Nga có thể “có những tiến bộ hơn nữa trong những tuần tới”.
Quân đội Nga phát động làn sóng tấn công mới vào ngày 10 Tháng Năm, chủ yếu tập trung vào các khu định cư biên giới ở tỉnh Kharkiv.
Bộ Tổng tham mưu các lực lượng vũ trang Ukraine sáng sớm ngày 13 Tháng Năm cho biết Nga đã “thành công về mặt chiến thuật” trong trận đánh chiếm Vovchansk, một thị trấn nằm cách biên giới Nga 5 km và cách thành phố Kharkiv khoảng 50 km về phía đông bắc.
Thống đốc tỉnh Kharkiv Oleh Syniehubov cho biết sau đó vào ngày 13 Tháng Năm rằng việc di tản dân thường trong khu vực vẫn tiếp tục khi quân đội Nga tiếp tục “tiến theo các hướng nhất định”.
Patel nói với báo chí rằng Bộ Ngoại giao dự đoán “Nga cũng sẽ cố gắng tiến sâu hơn về phía thành phố Kharkiv”.
“Có thể Nga sẽ đạt được những tiến bộ hơn nữa trong những tuần tới,” Patel nói, nhưng nói thêm rằng chúng tôi không nghĩ rằng Nga có thể đạt được bất kỳ bước đột phá lớn nào.
“Theo thời gian, sự hỗ trợ bổ sung của Mỹ và sự hỗ trợ liên tục từ các đối tác sẽ giúp Ukraine tiếp tục chống chọi được với kiểu xâm lược này.”
Tổng thống Mỹ Joe Biden đã phê chuẩn gói viện trợ quân sự trị giá 400 triệu Mỹ Kim cho Ukraine vào ngày 10 Tháng Năm, sau khi Quốc hội thông qua dự luật chi tiêu 61 tỷ Mỹ Kim được chờ đợi từ lâu cho Kyiv vào tháng 4.
Gói viện trợ quốc phòng trị giá 400 triệu Mỹ Kim bao gồm đạn dược cho lực lượng phòng không Patriot và NASAMS, hỏa tiễn phòng không Stinger, hệ thống và đạn dược HIMARS, đạn pháo 155 ly và 105 ly cũng như thiết bị tích hợp bệ phóng, hỏa tiễn và radar của phương Tây với các hệ thống của Ukraine.
Patel nói: “Ukraine vẫn giữ được những lợi thế quan trọng trong cuộc chiến này và quân đội của họ vẫn là một lực lượng chiến đấu dũng cảm và hiệu quả, đang khiến quân đội Nga phải trả giá đắt”.
9. Ukraine đối mặt trận chiến quyết định khi quân Nga tăng cường
Tờ Politico có trụ sở ở Washington DC cho biết như trên trong bài tường trình nhan đề “Ukraine faces decisive battle as Russian forces surge”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Kim Thúy.
Thành phố thứ hai của Ukraine Kharkiv và khu vực xung quanh đang phải đối mặt với làn sóng tấn công dữ dội từ quân xâm lược của Vladimir Putin. Dấu hiệu cho thấy sự gia tăng này đánh dấu sự khởi đầu của một trận chiến quyết định sẽ rất quan trọng đối với kết quả của cuộc chiến.
Bị đe dọa không chỉ là quyền kiểm soát một trong những trung tâm dân cư lớn của Ukraine mà là khả năng tiếp tục chiến đấu của đất nước này: Nếu Kharkiv thất thủ, quyết tâm của phương Tây có thể sớm tan rã.
Các lực lượng Nga từ lâu đã được dự đoán sẽ thực hiện một nỗ lực lớn nhằm chọc thủng phòng tuyến của Ukraine vào tháng 5 hoặc tháng 6. Bây giờ có vẻ rõ ràng rằng nỗ lực này đang được tiến hành, với việc Putin rõ ràng muốn tận dụng cơ hội trước khi có thêm đạn dược và vũ khí phương Tây đến để giúp quân đội Ukraine chống trả.
Hôm Chúa Nhật, Nga đã phát động một cuộc tấn công hai mũi nhọn vào rạng sáng trong khu vực và một trận chiến khốc liệt hiện đang diễn ra để giành quyền kiểm soát một nhóm gồm 30 thị trấn và làng mạc trên một vòng cung cách Kharkiv 30 km về phía bắc. Một số quan chức địa phương nói với truyền thông Ukraine hôm thứ Hai rằng các công sự được xây dựng kém cỏi đang cho phép người Nga tiến thêm nhiều bước nữa.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy đã ra lệnh di tản gần 6.000 người khỏi khu vực. Thống đốc Kharkiv cảnh báo việc trì hoãn gửi đạn dược của phương Tây đã mang lại lợi thế cho Nga và làm suy yếu khả năng phòng thủ của Ukraine trong khu vực.
Zelenskiy đã đưa ra một thông điệp thách thức, nói rằng mặc dù cuộc giao tranh diễn ra “dữ dội” nhưng quân tiếp viện đã được gửi đến. “Chúng tôi đang bổ sung thêm lực lượng cho Kharkiv. Cả dọc theo biên giới quốc gia của chúng ta và dọc theo toàn bộ chiến tuyến, chúng ta sẽ luôn tiêu diệt kẻ xâm lược theo cách có thể phá vỡ mọi ý định tấn công của Nga.”
Thống đốc khu vực Kharkiv, Oleh Syniehubov, cho biết mặc dù “tình hình thực sự khá khó khăn” nhưng khu vực này “được quân đội của chúng tôi kiểm soát hoàn toàn”.
Tuy nhiên, Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố lực lượng của họ đã chiếm được 5 thị trấn và gây thương vong cho Ukraine 1.500 người trong cuộc giao tranh gần đây.
Những tuyên bố mà cả hai bên đang đưa ra về những gì có thể sẽ là những trận chiến kéo dài trong những tháng tới không thể được xác minh một cách độc lập.
Một cuộc tấn công mùa xuân của người Nga luôn được mong đợi nhưng một số quan chức Ukraine và các nhà phân tích độc lập cho rằng nó có thể được tiến hành khi Mạc Tư Khoa muốn khai thác lợi thế về vũ khí và binh lính trước khi tiếp tế từ Hoa Kỳ đến nơi.
Những khoản bổ sung đó đang bắt đầu đến Ukraine sau khi Quốc hội Hoa Kỳ cuối cùng đã thông qua gói viện trợ trị giá hàng tỷ đô la đã bị trì hoãn ở Đồi Capitol. Sự chậm trễ giúp Nga giành lại thế chủ động.
Nhà lãnh đạo lực lượng Lục Quân Ukraine, Tướng Oleksandr Pavliuk vẫn tự tin rằng Ukraine có thể giữ vững phòng tuyến, nói rằng Nga đang nỗ lực hết sức có thể vào cuộc tấn công ở phía đông bắc và ở Donetsk. “Nga biết rằng nếu chúng tôi nhận đủ vũ khí trong vòng một hoặc hai tháng, tình hình có thể bất lợi cho họ”.
Nhưng Pavliuk dường như đã sẵn sàng cho thất bại của thành phố Chasiv Yar, ông nói rằng nó không có tầm quan trọng về mặt chiến lược và mô tả đây là một “khu định cư đô thị bình thường”.
Và hôm thứ Hai, Zelenskiy đã thay thế chỉ huy Ukraine ở phía đông bắc mà không có lời giải thích, trong bối cảnh ngày càng có nhiều chỉ trích rằng các tuyến phòng thủ và công sự được xây dựng vội vàng ở phía bắc Kharkiv trong vài tuần qua là không đạt tiêu chuẩn, có quá nhiều khoảng trống.
Một số sĩ quan quân đội cao cấp của Ukraine không chắc Ukraine có thể ngăn chặn Nga đạt được những lợi ích lãnh thổ đáng kể hay không. Một bước đột phá quan trọng của Nga có thể gây ra áp lực mới từ một số khu vực Âu Châu để buộc Kyiv phải tham gia các cuộc đàm phán hòa bình.
Tháng trước, một số quan chức cao cấp đã nói chuyện với POLITICO về một dự báo nghiệt ngã về việc tiền tuyến có khả năng sụp đổ khi Nga, với quân số đông hơn và sẵn sàng chấp nhận thương vong lớn, tiến hành cuộc tấn công như dự kiến.
Có lẽ tệ hơn, họ bày tỏ lo ngại riêng tư rằng quyết tâm của Ukraine có thể bị suy yếu, với tinh thần trong lực lượng vũ trang bị suy giảm. Người ta lo ngại rằng tính toàn của Putin đang mang lại kết quả trong việc nghiền nát sự phản kháng của Ukraine và làm cạn kiệt sự ủng hộ của phương Tây dành cho Kyiv.
Các chỉ huy Nga đã chuẩn bị cuộc tấn công trong nhiều tháng và đã làm dịu Ukraine trong nhiều tuần. Ở xa tiền tuyến, Nga đã liên tục duy trì các cuộc tấn công bằng hỏa tiễn và máy bay không người lái nhằm vào cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine.
Lực lượng của Putin đã tấn công 106 cơ sở hạ tầng ở 9 khu vực ở Ukraine vào ngày 11 Tháng Năm, theo Trung tâm Truyền thông Quân sự của Bộ Quốc phòng, khiến hàng ngàn gia cư không có điện. Các quan chức Ukraine nói rằng người Nga có thể có hai mục tiêu khi thực hiện các cuộc tấn công: làm suy yếu tinh thần của người Ukraine và làm gián đoạn hoạt động sản xuất vũ khí.
Ở tiền tuyến, vẫn chưa rõ người Nga sẽ tập trung vào đâu. Pavliuk cho biết: “Nga đang kiểm tra sự ổn định của các tuyến của chúng tôi trước khi chọn hướng đi phù hợp nhất”.
Nhóm của Zelenskiy từ lâu đã mong đợi một cú tấn công lớn của Nga đối với Kharkiv. “Nó mang tính biểu tượng vì người ta nói rằng Kharkiv là thủ đô đầu tiên của Ukraine. Đó là một mục tiêu lớn,” Zelenskiy nói trong một cuộc phỏng vấn gần đây với công ty truyền thông Axel Springer, công ty mẹ của POLITICO.
Viện Nghiên cứu Chiến tranh, một tổ chức tư vấn có trụ sở tại Hoa Kỳ, lập luận rằng các lực lượng Nga đã được lệnh hình thành vùng đệm dọc biên giới và tiến về phía Kharkiv.
Viện nghiên cứu cho biết: “Hỏa lực gián tiếp thường xuyên, kết hợp với các cuộc tấn công liên tục bằng bom lượn và hỏa tiễn, có thể nhằm tạo điều kiện cho một nỗ lực tấn công lớn hơn nhằm vào thành phố Kharkiv sau này”. Nhưng Nga không cần phải cố gắng chiếm thành phố để kiểm soát nó.
ISW cảnh báo thành phố 1,8 triệu dân này sẽ nằm trong tầm bắn của pháo binh nếu lực lượng Nga có thể tiến thêm hàng chục km nữa từ vị trí hiện tại của họ. Nhưng cố gắng chiếm thành phố sẽ là một nhiệm vụ to lớn đối với người Nga - chưa nói đến việc duy trì sự xâm lược.
Ngoài Kharkiv, một nguy cơ mà Ukraine đang phải đối mặt là Putin thực hiện một nỗ lực khác nhằm chiếm khu vực xung quanh thủ đô. Để đề phòng, các quan chức Ukraine đang lên kế hoạch củng cố Kyiv.
Năm trong số 10 lữ đoàn mới sẽ được huy động trong những tuần tới sẽ được triển khai để bảo vệ thủ đô. Nhưng điều đó vấp phải một trong những lời chỉ trích chính đối với Zelenskiy và chính phủ của ông gần đây - cụ thể là việc chuẩn bị chậm cho cuộc tấn công của Nga và chỉ chấp nhận một cách muộn màng rằng việc tăng thêm quân là rất quan trọng.
Với tiếng súng của tháng Năm đang bùng nổ, thái độ đó đã thay đổi. Một luật mới, có hiệu lực trong tuần này, trao quyền lớn hơn cho các sĩ quan nhập ngũ và sẽ khiến cuộc sống của những người trốn quân dịch trở nên khó khăn hơn, với các hình phạt bao gồm đóng băng tài khoản ngân hàng của họ.
“ Tình trạng này, khi một số người đang chiến đấu ở tiền tuyến trong khi những người khác đang sống cuộc sống bình lặng, rõ ràng sắp kết thúc”. Ông nói: “Với một đối phương như Nga, cả nước cần phải được huy động.