1. Hình ảnh vệ tinh Crimea cho thấy những mảnh vỡ của radar không gian bị hỏa tiễn tấn công
Tờ Newsweek cho biết như trên trong bài tường trình nhan đề “Crimea Satellite Photos Show Wreckage of Space Radar Hit by Missiles”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Kim Thúy.
Các hình ảnh vệ tinh được công bố sau vụ tấn công hỏa tiễn, được cho là nhằm vào trung tâm mạng không gian sâu của Nga ở Crimea bị sáp nhập, cho thấy sự tàn phá trên quy mô lớn tại cơ sở quân sự này.
Tài khoản tình báo nguồn mở OSINTTechnical cho biết vào ngày 23 Tháng Sáu rằng hệ thống hỏa tiễn chiến thuật lục quân, gọi tắt là ATACMS, do Mỹ sản xuất đã được lực lượng Kyiv sử dụng để tấn công Trung tâm liên lạc không gian tầm xa của Nga đặt ở làng Vitino thuộc vùng Saky.
Ukraine không nhận trách nhiệm về vụ tấn công và các quan chức Nga vẫn chưa bình luận về vụ việc.
Các bức ảnh đề ngày 20 tháng 5 và ngày 24 tháng 6 là của công ty hình ảnh toàn cầu Planet Labs có trụ sở tại California và được phân phối lần đầu tiên bởi Project, một dự án điều tra của Radio Free Europe/Radio Liberty. Một hình ảnh cho thấy sự tàn phá sau vụ tấn công cũng được Planet Labs chia sẻ với Newsweek.
Các hình ảnh cho thấy nhiều vết cháy sém và dấu hiệu hư hỏng. Đề án cho biết dữ liệu có sẵn công khai cho thấy địa điểm này có trung tâm radar không gian của Nga, “một phần quân sự quan trọng của hệ thống định vị vệ tinh và liên lạc không gian của Nga”.
Trung tâm bị tấn công là một trong ba khu phức hợp tạo nên Trung tâm Truyền thông Không gian sâu Yevpatoria của Nga, nơi hỗ trợ các sứ mệnh không gian có người lái và robot. Cơ sở này được cho là trước đó đã bị tấn công vào tháng 12 năm 2023 bằng hỏa tiễn hành trình phóng từ trên không Storm Shadow do Anh cung cấp.
Project dẫn lời chuyên gia quân sự Anatoly Khrapchynskyi nói rằng lực lượng xâm lược của Nga đã bố trí các vệ tinh Lotus và Pion-NKS tại địa điểm này.
Khrapchynskyi nói: “Đặc biệt, 'Pion-NKS' sử dụng radar chủ động để trinh sát hàng hải và thu thập thông tin.”
Ông nói thêm rằng quân đội Nga cũng có thể sử dụng Trung tâm Liên lạc Không gian Tầm xa để kiểm soát các nhóm vệ tinh “được thiết kế để triệt tiêu tín hiệu liên lạc của các vệ tinh đối phương”.
Các video lan truyền trên mạng xã hội sau cuộc tấn công vào Crimea cho thấy các đám cháy lớn ở Vitino và gần trung tâm mạng không gian sâu của Nga.
Kênh Telegram Crimea Wind có trụ sở tại Crimea cho biết vào thời điểm đó: “Vệ tinh ghi nhận hai vụ cháy gần tổ hợp đo lường và chỉ huy biệt lập thứ 40 của Nga, thường được gọi là Trung tâm Truyền thông Không gian Tầm xa, NIP-16, đơn vị quân đội 81415.
Các cuộc tấn công vào Crimea đã gia tăng trong suốt cuộc xâm lược toàn diện vào Ukraine của Putin, bắt đầu vào tháng 2 năm 2022, khi Kyiv tìm cách giành lại bán đảo Hắc Hải. Khu vực này đã bị Mạc Tư Khoa sáp nhập vào năm 2014.
2. Đồng minh của Putin chất vấn học thuyết hạt nhân trên TV
Tờ Newsweek cho biết như trên trong bài tường trình nhan đề “Putin's Nuclear Doctrine Questioned by Ally on TV”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Thụy Khanh.
Người dẫn chương trình truyền hình nhà nước Vladimir Solovyov, một trong những nhân vật nổi bật nhất trong giới truyền thông được Điện Cẩm Linh hậu thuẫn, đã đặt câu hỏi với một chuyên gia trong chương trình truyền hình buổi tối của ông trên kênh nhà nước Russia-1 về lý do tại sao Mạc Tư Khoa không trả đũa các cuộc tấn công của Ukraine trên đất Nga bằng việc sử dụng vũ khí hạt nhân.
Các nhà tuyên truyền của Điện Cẩm Linh thường xuyên cảnh báo rằng một cuộc chiến tranh hạt nhân có thể nổ ra trong bối cảnh xung đột ở Ukraine, cũng như các cuộc tấn công của Nga vào lãnh thổ NATO vì viện trợ và vũ khí do chính quyền Tổng thống Joe Biden và các thành viên của liên minh quân sự cung cấp cho Kyiv.
Solovyov đã nói chuyện rất lâu với Yevgeny Buzhinsky, một trung tướng Nga đã nghỉ hưu, về học thuyết hạt nhân của Nga, trong đó đặt ra các điều kiện để có thể sử dụng những loại vũ khí đó.
Putin cho biết Mạc Tư Khoa có thể biện minh cho việc sử dụng vũ khí hạt nhân nếu một quốc gia khác sử dụng chúng để chống lại Nga hoặc nếu “sự sống còn của nhà nước bị đe dọa”.
“Tổng thống Putin đã nêu rõ quan điểm của chúng ta rằng không có cuộc tấn công mang tính phủ đầu nào cho đến khi điều này là cần thiết. Sẽ cần phải sử dụng nó, nhưng đây là trường hợp có điều gì đó rất bất thường xảy ra đối với sự sống còn của nhà nước chúng ta”, Buzhinsky nói với Solovyov.
Solovyov phản đối quan điểm này, lưu ý rằng đã có các cuộc tấn công do Ukraine thực hiện trên đất Nga trong bối cảnh cuộc xâm lược toàn diện mà Putin phát động vào tháng 2 năm 2022.
“Và làm sao chúng ta biết khi nào có điều gì đó là bất thường xảy ra? Trước đó, điều bất thường sẽ là một cuộc tấn công vào Belgorod, khiến dân thường thiệt mạng. Điều gì là bất thường? Một cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa vào Điện Cẩm Linh, diễn ra tương đối gần đây. Đó không phải là điều bất thường hay sao?” Solovyov hỏi.
Buzhinsky nói với Solovyov rằng ông “đã đề cập đến chuyện này rồi”.
Buzhinsky nói: “Chúng tôi hiểu rõ những nguyên tắc cơ bản trong chính sách của Liên bang Nga trong lĩnh vực răn đe hạt nhân tất cả các trường hợp chúng ta có thể sử dụng vũ khí hạt nhân hoặc phải sử dụng vũ khí hạt nhân”.
Buzhinsky nói thêm: “Một trong những điểm này là tấn công các chính quyền quốc gia và quân sự đến mức ngăn cản hay vô hiệu hóa việc sử dụng các phương tiện của chúng ta trong một cuộc tấn công trả đũa”.
Solovyov xen vào: “Thí dụ như một cuộc tấn công vào nhà máy điện hạt nhân phải không?”
“Đúng, một cuộc tấn công vào nhà máy điện hạt nhân, là một ví dụ” Buzhinsky trả lời.
Cuộc trao đổi của họ diễn ra vài ngày sau khi Putin đe dọa thay đổi học thuyết hạt nhân của Nga vì tuyên bố rằng phương Tây đang “hạ thấp ngưỡng sử dụng vũ khí hạt nhân”.
Putin phát biểu tại cuộc họp báo ngày 20 Tháng Sáu sau chuyến đi tới Bắc Hàn và Việt Nam và đưa ra cảnh báo trong bối cảnh căng thẳng gia tăng giữa Nga và phương Tây về cuộc chiến của Putin ở Ukraine.
Nga nhận thức được rằng một “đối thủ tiềm năng” đang nghiên cứu các yếu tố mới “liên quan đến việc hạ thấp ngưỡng sử dụng vũ khí hạt nhân”, Putin nói.
Viện Nghiên Cứu Chiến Tranh Hoa Kỳ, gọi tắt là ISW, một tổ chức tư vấn có trụ sở tại Mỹ, ngày 20 Tháng Sáu cho biết Putin có thể sẽ phản ứng một phần với nhận xét của Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg vào ngày 17 Tháng Sáu rằng các thành viên của liên minh quân sự đang thảo luận về việc tăng cường năng lực hạt nhân để có thể sẵn sàng trước các mối đe dọa ngày càng tăng từ Nga và Trung Quốc. ISW khẳng định “Stoltenberg không hề thảo luận về việc hạ thấp ngưỡng sử dụng vũ khí hạt nhân”.
ISW đánh giá: Những luận điệu của Putin “cố tình nhằm mục đích thể hiện sự xâm lược của Nga ở Ukraine như một cuộc chiến sống còn vì chủ quyền của Nga”.
3. Không quân cho biết Ukraine bắn rơi 28 trong số 29 mục tiêu trên không của Nga chỉ trong một đêm
Trong cuộc họp báo tại trung tâm báo chí Kyiv hôm Thứ Năm, 27 Tháng Sáu, Phát ngôn nhân Không quân Ukraine Đại Úy Ilya Yevlash cho biết lực lượng phòng không Ukraine đã bắn hạ toàn bộ 23 máy bay điều khiển từ xa tấn công loại Shahed và 5 trong số 6 hỏa tiễn do Nga phóng qua trong đêm 26 rạng sáng 27 Tháng Sáu.
Nga được cho là đã phóng hỏa tiễn và máy bay điều khiển từ xa từ nhiều địa điểm khác nhau trong đêm, bao gồm các vùng Tambov và Kursk của Nga, và từ Hắc Hải và Crimea bị tạm chiếm.
Ngoài số máy bay điều khiển từ xa được phóng, Nga còn phóng một hỏa tiễn đạn đạo Kh-47 Kinzhal, 4 hỏa tiễn hành trình và 1 hỏa tiễn dẫn đường Kh-59.
Suốt đêm, Không quân cảnh báo về các mối đe dọa hỏa tiễn trên toàn quốc. Suspilne đưa tin cảnh báo không kích chấm dứt vào khoảng 3h30 sáng giờ địa phương. Các vụ nổ không gây ra bất kỳ thiệt hại nào cũng không có thương vong nào được báo cáo.
Các cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa xảy ra hàng ngày ở Ukraine, ảnh hưởng đến nhiều khu vực khác nhau trên khắp đất nước. Các nhóm hỏa lực cơ động của Không quân Ukraine đã tham gia đẩy lùi các cuộc không kích.
Trong những tháng gần đây, các cuộc tấn công của Nga vào cơ sở hạ tầng quan trọng đã ngày càng nhắm vào các cơ sở năng lượng của Ukraine.
Chiều Thứ Năm, 27 Tháng Sáu, Phát ngôn nhân Bộ Quốc phòng Nga, Trung tướng Igor Konashenkov, cũng tuyên bố rằng lực lượng phòng không của họ đã bắn hạ 7 máy bay điều khiển từ xa do Ukraine phóng trên các vùng lãnh thổ Mạc Tư Khoa, Tver và Belgorod.
Các phương tiện truyền thông Nga cho biết nhiều vụ nổ đã được nghe thấy tại tỉnh Mạc Tư Khoa trong suốt buổi sáng Thứ Năm, 27 Tháng Sáu. Chưa có các báo cáo về thương vong hay thiệt hại vật chất.
4. Tù binh cho biết ước tính hơn 3.000 người Nepal gia nhập quân đội Nga
Hơn 3.000 người Nepal có thể đã gia nhập quân đội Nga, một tù binh người Nepal bị bắt đã nói với chính quyền Ukraine qua đoạn video do Kyiv Independent độc quyền thu thập.
Chính phủ Nepal trước đây ước tính có tới 200 người Nepal đang chiến đấu cho Nga. Khoảng 100 người Nepal được thông báo mất tích và ít nhất 14 người được xác nhận thiệt mạng khi đang phục vụ trong quân đội Nga.
CNN đưa tin vào tháng 2, trích dẫn nhiều nguồn, rằng 15.000 người Nepal đã đến chiến đấu cho Nga.
“Tôi đoán khoảng 3.000 đến 4.000 người Nepal đã gia nhập quân đội Nga,” Rai Bikash, tù binh bị bắt nói, sau khi ước tính rằng anh ta đã tận mắt nhìn thấy khoảng 200 người Nepal trong thời gian ngắn gia nhập quân đội Nga.
Người tù binh cho biết anh ta gia nhập quân đội Nga do áp lực tài chính vì anh ta mắc khoản nợ hơn 20.000 Mỹ Kim. POW cho biết: “Nếu bạn kiếm được một công việc trong khu vực tư nhân ở Nepal, bạn sẽ nhận được tối đa khoảng 200 Mỹ Kim” mỗi tháng.
“Lý do duy nhất người Nepal gia nhập quân đội Nga là để kiếm tiền…lựa chọn duy nhất là ra nước ngoài và kiếm tiền,” Bikash nói. Người đàn ông bị bắt trong vòng một tháng đầu tiên khi đến chiến đấu tại Ukraine nên không bao giờ được trả tiền.
Người đàn ông nói rằng người Nepal được hứa hẹn một công việc ở xa tiền tuyến và được ký một hợp đồng quy định thời gian đào tạo 105 ngày nhưng anh ta đã không nhận được một ngày đào tạo nào.
Người tù binh nói thêm rằng Nga đang “tuyển mộ tất cả các quốc tịch”.
Nga được biết là đã tấn công vào những người đàn ông từ các quốc gia bao gồm Cuba, Kazakhstan và Somalia để chiến đấu trong quân đội của mình.
Đài Âu Châu Tự do/ban Kyrgyzstan của Radio Liberty đưa tin hôm 24 Tháng Sáu rằng một công dân Kyrgyzstan đã bị kết án 5 năm tù vì chiến đấu cho Nga ở Ukraine, vì luật nước này cấm tham gia xung đột trên lãnh thổ nước ngoài.
Các chiến binh Nepal đã nhận được sự chú ý đáng kể của giới truyền thông trong những tháng gần đây, vì luật pháp Nepal chỉ cho phép công dân của mình phục vụ trong quân đội Anh và Ấn Độ.
Reuters đưa tin vào Tháng Giêng rằng Nepal đã ngừng cấp giấy phép lao động nước ngoài cho công dân của mình làm việc ở Nga cho đến khi có thông báo mới do có báo cáo về việc công dân nước này thiệt mạng khi chiến đấu ở Ukraine.
Reuters dẫn số liệu chính thức cho biết, hơn 800 người đã được cấp giấy phép làm việc dân sự ở Nga trong hai năm qua.
Nepal kêu gọi chính phủ Nga ngừng tuyển dụng công dân Nepal vào quân đội vào tháng 12 sau khi ít nhất sáu công dân nước này được xác nhận thiệt mạng.
Tòa án Hình sự Quốc tế ngày 25 Tháng Sáu thông báo đã phát lệnh bắt giữ Shoigu và Tổng tham mưu trưởng Nga Valery Gerasimov vì tội ác chiến tranh chống Ukraine. Trong bối cảnh đó, các luật gia cho rằng ICC cũng nên truy tố chính quyền các nước dung túng hay khuyến khích công dân tham gia trong quân đội Nga.
5. Bộ Ngoại giao xác nhận cái chết của nhân viên đại sứ quán Mỹ ở Kyiv
Phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller cho biết trong cuộc họp báo ngày 26 Tháng Sáu rằng một nhân viên Đại sứ quán Mỹ tại Ukraine đã qua đời ở Kyiv.
Xác nhận của ông được đưa ra sau khi có thông tin thi thể của nhà ngoại giao Mỹ được tìm thấy tại khách sạn Hilton ở thủ đô Ukraine vào ngày 25 Tháng Sáu.
“Chúng tôi có thể xác nhận cái chết của nhân viên chính phủ Mỹ, nhà lãnh đạo cơ quan đại diện tại đại sứ quán ở Kyiv. Chúng tôi gửi lời chia buồn sâu sắc nhất tới gia đình và những người thân yêu của đồng nghiệp”, Miller nói.
Ukrainska Pravda viết, trích dẫn các nguồn tin giấu tên, rằng không tìm thấy dấu vết bạo lực nào và cái chết của nhà ngoại giao là do nguyên nhân tự nhiên.
Miller xác nhận điều này và nói thêm rằng ông không thể đưa ra bình luận gì thêm về tình hình.
6. Lithuania phân bổ ít nhất 0,25% GDP để hỗ trợ an ninh, quốc phòng Ukraine
Tổng thống Lithuania Gitanas Nauseda hôm 26 Tháng Sáu tuyên bố Lithuania sẽ phân bổ ít nhất 0,25% GDP để hỗ trợ an ninh và quốc phòng Ukraine.
Theo Nauseda, quyết định này đã được thông qua trong cuộc họp của Hội đồng Quốc phòng Nhà nước.
“Lithuania sẽ tiếp tục sát cánh cùng Ukraine cho đến chiến thắng. Chúng tôi sẽ luôn ủng hộ tự do”, tt2 Nausea nói.
Lithuania, một trong những người ủng hộ trung thành của Kyiv, đã tuyên bố thành lập liên minh rà phá bom mìn vào tháng 7 năm 2023.
Nước này cũng tham gia sáng kiến đạn dược do Tiệp dẫn đầu và ủng hộ quyền của Ukraine tấn công các mục tiêu bên trong lãnh thổ Nga bằng vũ khí phương Tây.
Đầu năm nay, Lithuania đã cam kết gói hỗ trợ dài hạn 200 triệu euro, tức là khoảng 215 triệu Mỹ Kim, cho Kyiv
7. Nguồn tin xác nhận tình báo quân sự đứng sau vụ tấn công mạng vào một số nhà cung cấp Internet ở Crimea bị tạm chiếm
Trong cuộc họp báo tại trung tâm báo chí Kyiv hôm Thứ Năm, 27 Tháng Sáu, Phát ngôn nhân Cục Tình Báo Quân Đội Ukraine, Đại Úy Andriy Yusov, cho biết Tổng cục Tình báo Ukraine, gọi tắt là HUR, đã thực hiện một cuộc tấn công mạng vào một số nhà cung cấp Internet lớn nhất của Nga hoạt động tại Crimea bị Nga tạm chiếm. Cuộc tấn công đã xảy ra vào ngày 26 tháng 6, gây ra một sự hoảng loạn tại Crimea.
Trước đó trong ngày, hãng thông tấn TASS do nhà nước Nga kiểm soát, trích dẫn nhà cầm quyền bù nhìn của Nga, đã tuyên bố các cuộc tấn công DdoS /đi-đố/ nhằm vào một số nhà cung cấp ở bán đảo. Người dân Crimea đã được cảnh báo về khả năng truy cập Internet có thể bị gián đoạn.
Nguồn tin chưa tiết lộ thêm chi tiết về vụ tấn công mạng.
HUR được cho là đã thực hiện một số cuộc tấn công mạng trong những tháng gần đây. Vào đầu tháng 6, HUR tuyên bố tấn công vào các trang web của các bộ của Nga, bao gồm cả Bộ Quốc phòng nước này.
Trong khi đó, Mạc Tư Khoa bị cáo buộc thực hiện các cuộc tấn công mạng không chỉ vào Ukraine mà còn vào các quốc gia trên khắp Âu Châu.
Berlin đã tạm thời triệu hồi đại sứ của mình khỏi Mạc Tư Khoa vào ngày 6 tháng 5 sau khi chính quyền Đức cho biết nhóm hacker APT 28, có liên kết với cơ quan tình báo quân sự Nga đã thực hiện các cuộc tấn công mạng nhằm vào các ngành công nghiệp và quốc phòng của Đức cũng như các quan chức của Đảng Dân chủ Xã hội cầm quyền kể từ năm 2022.
8. Tình báo quân sự cho biết vệ tinh của Ukraine được mua từ quỹ cộng đồng đã cung cấp hơn 4.000 hình ảnh về các cơ sở của Nga
Trong cuộc họp báo tại trung tâm báo chí Kyiv hôm Thứ Năm, 27 Tháng Sáu, Phát ngôn nhân Cục Tình Báo Quân Đội Ukraine, Đại Úy Andriy Yusov, cho biết một vệ tinh được mua thông qua chiến dịch gây quỹ cộng đồng của Ukraine đã chụp được 4.173 hình ảnh về các mục tiêu của Nga trong gần hai năm.
Theo Đại Úy Yusov, khoảng 38% tổng số dữ liệu nhận được đã được sử dụng để chuẩn bị cho các cuộc tấn công gây thiệt hại “hàng tỷ Mỹ Kim” cho Nga.
Nhờ vệ tinh ICEYE, Ukraine đã thu được hình ảnh vệ tinh của 370 phi trường Nga, 238 vị trí trinh sát vô tuyến và phòng không, 153 kho dầu và cơ sở lưu trữ nhiên liệu, 147 kho hỏa tiễn, vũ khí máy bay và đạn dược, cùng 17 căn cứ hải quân.
Vệ tinh này cũng có thể theo dõi các điểm triển khai thường trực của quân đội Nga, các trại lính và trung tâm huy động của họ, cũng như giám sát tổ hợp công nghiệp-quân sự và hậu cần của nước này, bao gồm cả cầu Kerch được xây dựng trái phép ở Crimea.
Cơ quan này cho biết: “Điều này giúp có thể theo dõi động thái của các hoạt động của Nga, sĩ quan và binh lính Nga, cũng như tiết lộ các ý định quân sự của quân xâm lược”.
Ngoài ra, ICEYE có thể xác định chính xác loại chiến đấu cơ, tàu và hệ thống phòng không được phát hiện, cũng như ghi lại mức độ thiệt hại đối với các cơ sở bị ảnh hưởng.
Serhiy Prytula, một diễn viên hài, chính trị gia và tình nguyện viên dẫn đầu các chiến dịch gây quỹ cộng đồng để giúp đỡ quân đội Ukraine, đã thông báo vào ngày 18 tháng 8 năm 2023 rằng tổ chức bác ái của ông đã mua một vệ tinh cho quân đội.
Quỹ bác ái Serhiy Prytula đã ký thỏa thuận với công ty ICEYE của Phần Lan sau khi gây quỹ ban đầu 17 triệu Mỹ Kim để mua máy bay điều khiển từ xa tấn công Bayraktar. Nhà sản xuất máy bay điều khiển từ xa của Thổ Nhĩ Kỳ, Baykar, đã từ chối nhận tiền và thay vào đó cung cấp miễn phí ba máy bay điều khiển từ xa cho Ukraine.
Hợp đồng với ICEYE nêu rõ công ty sẽ chuyển giao khả năng của một trong những vệ tinh đã đi vào quỹ đạo cho chính phủ Ukraine.
Cho đến khi mua vệ tinh ICEYE, Ukraine không có vệ tinh riêng trên quỹ đạo và do đó phải dựa vào hình ảnh vệ tinh từ các đồng minh trong sáu tháng đầu tiên của cuộc xâm lược toàn diện của Nga.
9. Nga đối diện với một đòn giáng vào các khoản thanh toán từ một Ngân hàng thuộc loại hàng đầu của Trung Quốc
Tờ Newsweek cho biết như trên trong bài tường trình nhan đề “Russia Dealt Payments Blow by Top China Bank”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Kim Thúy.
Theo truyền thông Nga, một trong những ngân hàng cho vay hàng đầu của Trung Quốc, là ngân hàng ICBC, đã giáng một đòn đáng kể vào nền kinh tế Nga bằng cách đình chỉ các giao dịch với các ngân hàng Nga bị Mỹ trừng phạt vì xâm lược Ukraine.
Nhật báo Kommersant của Nga dẫn các nguồn tin trong ngành tài chính cho biết, bộ phận Ngân hàng Trung Quốc tại Nga, nơi tập trung vào các khoản thanh toán bằng đồng nhân dân tệ, đã ngừng giải quyết các khoản thanh toán bằng đồng tiền Trung Quốc bắt đầu từ Thứ Hai, 24 Tháng Sáu. Bộ Ngoại giao Nga và Trung Quốc đã không trả lời ngay lập tức các yêu cầu bình luận bằng văn bản.
Dù trong bối cảnh ngày càng phụ thuộc vào Trung Quốc để sống còn trước các lệnh trừng phạt của phương Tây, tờ Kommersant cũng không giấu được sự phẫn nộ đối với quyết định mới nhất của ngân hàng Trung Quốc.
ICBC, Ngân hàng CITIC Trung Quốc và hầu hết các ngân hàng Trung Quốc khác đã có những hành động tương tự nhằm đáp trả các lệnh trừng phạt thứ cấp của Mỹ nhằm trừng phạt các thực thể kinh doanh với các công ty Nga trong các lĩnh vực có thể hỗ trợ chuỗi cung ứng quân sự của nước này.
“Đây không phải là tin vui cho thị trường Nga. Sẽ có thêm chi phí cả về thời gian và chi phí giải quyết thanh toán”, một trong những nguồn tin cho biết.
Nguồn tin nói thêm rằng vấn đề quan trọng nhất là nó càng thúc đẩy sự chuyển dịch giữa các lĩnh vực bị trừng phạt của Nga sang các chủ thể phi ngân hàng để giao dịch, nghĩa là nhà nước ít kiểm soát hơn và nguy cơ gian lận cao hơn. Ông nói: “Nếu số tiền bị đóng băng, nó sẽ được trả lại bằng đồng rúp Nga, nhưng tỷ lệ này sẽ được thực hiện ở mức độ nào thì không rõ ràng và cả tỷ giá hối đoái cũng mơ hồ”.
Alexey Fedoryaka, một đối tác tại Sapozhnikov & Partners, nói với Kommersant rằng các biện pháp trừng phạt thứ cấp đối với các công ty con của ngân hàng nước ngoài ở Nga mới là mối đe dọa lớn nhất.
ICBC là ngân hàng lớn thứ tư của Trung Quốc về tài sản toàn cầu và là ngân hàng cho vay lớn thứ hai của Trung Quốc hoạt động tại Nga. Ngân hàng Trung Quốc điều hành hàng trăm chi nhánh ở nước ngoài tại hơn 60 quốc gia, bao gồm cả Hoa Kỳ
Ngân hàng sẽ tiếp tục làm việc với các tổ chức tài chính Nga không bị trừng phạt.
Đầu tháng này, Washington đã mở rộng 300 tổ chức và cá nhân vào danh sách trừng phạt, khoảng 50 trong số đó ở Trung Quốc đại lục hoặc Hương Cảng, vì cáo buộc vai trò của họ trong việc xuất khẩu chip và công nghệ lưỡng dụng khác có thể hỗ trợ cỗ máy chiến tranh của nhà độc tài Vladimir Putin.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc cáo buộc Mỹ đạo đức giả khi tiếp tục cung cấp vũ khí cho Ukraine trong khi “đổ lỗi phá hoại hòa bình” và nhấn mạnh thương mại Trung-Nga “vốn là hợp lý và kiên cường”.
Thương mại của Trung Quốc, bao gồm cả việc mua dầu và khí đốt tự nhiên của Nga, đã giúp vực dậy nền kinh tế bị cô lập của Nga kể từ khi Mạc Tư Khoa bắt đầu xâm lược hơn hai năm trước.
Bị loại khỏi hệ thống tài chính toàn cầu, Nga ngày càng phụ thuộc vào đồng nhân dân tệ của Trung Quốc trong các giao dịch quốc tế với các đối tác thương mại của Bắc Kinh. Các chuyên gia cho rằng thỏa thuận này đã cho phép Trung Quốc thử nghiệm nỗ lực đa dạng hóa khỏi đồng đô la Mỹ trên quy mô lớn hơn.
Tính đến tháng 12 năm 2023, đồng nhân dân tệ chiếm khoảng 1 phần 3 thương mại của Nga.
10. Bản tin tình báo của Cục Tình Báo Bộ Quốc Phòng Vương Quốc Anh
Trong bản tin tình báo được công bố hôm Thứ Tư, 26 Tháng Sáu, Cục Tình Báo Bộ Quốc Phòng Vương Quốc Anh đã đưa ra các nhận định liên quan đến mối âu lo của các Dân biểu Duma quốc gia về việc trả tự do cho các cựu tù hình sự sau khi họ tham gia chiến đấu ở Ukraine.
Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Thu Trinh.
Một số Dân biểu Duma Nga gần đây đã bày tỏ lo ngại về mối đe dọa đối với luật pháp và trật tự gây ra bởi việc trao trả những cựu tù nhân sau khi chiến đấu cho Lực lượng Vũ trang Nga ở Ukraine. Chủ tịch Ủy ban Duma về Bảo vệ Gia đình, Các vấn đề về quan hệ cha con, thai sản và thời thơ ấu, Nina Ostanina nói với tờ Gazeta của Nga rằng sẽ có nhiều tội ác hơn khi những cựu tù nhân này không hòa nhập với xã hội. Cô nói rằng các cựu tù nhân cần được các cơ quan thực thi pháp luật giám sát liên tục và xã hội cần được bảo vệ khỏi những người như vậy.
Cô nói rằng có một nhu cầu cấp thiết về luật pháp. Phó Duma Maksim Ivanov cũng cảnh báo rằng tội phạm có thể gia tăng sau khi những người này trở về sau chiến tranh.
Nga đã tuyển dụng tù nhân để phục vụ trong lực lượng vũ trang của mình ít nhất kể từ tháng 7 năm 2022, một hoạt động do cựu Giám đốc công ty quân sự tư nhân Wagner /wác-nơ/ của Nga, Yevgeny Prigozhin, đi tiên phong. Các bản án tù được giảm để đổi lấy việc tham gia cuộc chiến ở Ukraine. Nhiều người đã thiệt mạng ở tiền tuyến. Phó Chủ tịch thứ nhất Ủy ban Quốc phòng Duma Alexey Zhuravlev lập luận rằng các tù nhân được đưa đi chiến đấu ở Ukraine không được phép trở về Nga cho đến khi giành được chiến thắng trong cuộc chiến với Ukraine.
Tổng Viện Kiểm sát Nga đã ngừng công bố số liệu thống kê tội phạm chính thức kể từ ngày 01 tháng Giêng năm 2023, một phần có thể là do khả năng gia tăng tội phạm bạo lực do các cựu tù nhân trở về sau chiến đấu ở Ukraine thực hiện. Cơ quan truyền thông độc lập của Nga Verstka đưa tin vào tháng 4 năm 2024 rằng ít nhất 107 người Nga đã thiệt mạng và 100 người khác bị thương nặng do các cựu chiến binh trở về sau khi chiến đấu. Việc tuyển dụng tù nhân vào Lực lượng Vũ trang Nga và những tác động đối với cộng đồng người Nga khi họ được thả là một thực hành phổ biến và là rủi ro mà Chính phủ Nga sẵn sàng chấp nhận để duy trì cuộc chiến ở Ukraine.
11. Nhìn lại những lãnh đạo nhà nước trước đây đã phải đối mặt với công lý quốc tế
Tòa án Hình sự Quốc tế, gọi tắt là ICC, hôm 25 Tháng Sáu thông báo đã phát lệnh bắt giữ hai quan chức quốc phòng Nga chỉ đạo nỗ lực chiến tranh của nước này.
Sergei Shoigu, nhà lãnh đạo Hội đồng An ninh Nga và Valery Gerasimov, Tổng Tham mưu trưởng quân đội Nga, bị cáo buộc phạm tội ác chiến tranh, đặc biệt là “chỉ đạo tấn công vào các đối tượng dân sự” và “gây tổn hại ngẫu nhiên quá mức cho dân thường hoặc gây thiệt hại cho các đối tượng dân sự.”
Shoigu và Gerasimov cũng bị buộc tội “tội ác chống lại nhân loại”. ICC cho biết các cáo buộc liên quan đến các cuộc tấn công của Nga vào cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine trong khoảng thời gian từ tháng 10 năm 2022 đến tháng 3 năm 2023.
Thông tấn xã Reuters có bài tường trình nhan đề “A look at past state leaders who faced international justice”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Lan Vy.
Tại các phiên tòa ở Nuremberg năm 1945, được coi là tiền thân của các tòa án tội phạm chiến tranh quốc tế, các nhà lãnh đạo chính trị, quân sự và kinh tế của Đức Quốc xã đã bị truy tố. Trong số đó có Đại đô đốc Karl Doenitz, cựu tổng thống Đức đầu tiên bị đưa ra xét xử. Doenitz, người chỉ giữ chức nguyên thủ quốc gia được vài tháng sau vụ tự sát của nhà lãnh đạo Đức Quốc xã Adolf Hitler, đã bị kết án vào năm 1946 và phải ngồi tù 10 năm trong nhà tù ở Tây Berlin.
SLOBODAN MILOSEVIC của Nam Tư
Cựu tổng thống Nam Tư và Serbia Slobodan Milosevic đã trở thành cựu nguyên thủ quốc gia đầu tiên hầu tòa trước một tòa án quốc tế kể từ Thế chiến thứ hai khi phiên tòa xét xử ông trước Tòa án Hình sự Quốc tế dành cho Nam Tư cũ bắt đầu ở The Hague vào năm 2002.
Milosevic bị buộc tội tội ác chiến tranh, tội ác chống lại loài người và tội diệt chủng vì vai trò lãnh đạo của ông trong các cuộc chiến tranh Balkan những năm 1990 sau sự tan rã của liên bang Nam Tư. Trước khi phán quyết được đưa ra, Milosevic đã chết trong phòng giam ở trung tâm giam giữ La Hay năm 2006.
CHARLES TAYLOR của LIBERIA
Cựu nguyên thủ quốc gia đầu tiên bị tòa án quốc tế cáo buộc phạm tội ác chiến tranh kể từ phiên tòa Nuremberg là cựu tổng thống Liberia Charles Taylor. Phiên tòa xét xử ông ta trước Tòa án đặc biệt dành cho Sierra Leone do Liên Hiệp Quốc hậu thuẫn bắt đầu vào năm 2006. Năm 2012, ông ta bị kết tội hỗ trợ và tiếp tay cho tội ác chiến tranh cũng như tội ác chống lại loài người do lực lượng dân quân khét tiếng tàn bạo mà ông ta hậu thuẫn ở Sierra Leone gần đó thực hiện. Taylor bị kết án 50 năm tù và hiện đang thụ án ở Anh.
UHURU KENYATTA của KENYA
Tòa án Hình sự Quốc tế, gọi tắt là ICC, đã chứng kiến hai nguyên thủ quốc gia xuất hiện trước tòa trong quá trình tố tụng chống lại họ. Vào năm 2014, tổng thống Kenya khi đó là Uhuru Kenyatta đã trở thành nguyên thủ quốc gia đương nhiệm đầu tiên xuất hiện trước ICC trong phiên điều trần trước khi xét xử.
Các cáo buộc chống lại ông liên quan đến cáo buộc gây ra căng thẳng sắc tộc trước cuộc bầu cử tổng thống năm 2007 và được thực hiện trước khi ông trở thành nguyên thủ quốc gia. Cuối năm 2014, cơ quan công tố đã rút lại cáo buộc và đổ lỗi cho quyết định này là do can thiệp chính trị vào các nhân chứng, đặc biệt là sau khi Kenyatta được bầu làm tổng thống. Vào năm 2015, ICC đã hủy bỏ vụ kiện.
LAURENT GBAGBO của Bờ Biển Ngà
Năm 2016, cựu tổng thống Bờ Biển Ngà Laurent Gbagbo trở thành cựu nguyên thủ quốc gia Phi Châu đầu tiên bị đưa ra xét xử trước ICC. Gbagbo phải đối mặt với cáo buộc tội ác chống lại loài người liên quan đến bạo lực sau bầu cử vì ông từ chối chấp nhận thất bại trong các cuộc bầu cử năm 2010 sau một thập niên nắm quyền.
Sau phiên tòa kéo dài ba năm, Gbagbo được tuyên trắng án vào năm 2019. Các thẩm phán phán quyết rằng cáo buộc của cơ quan công tố liên quan đến vụ đổ máu sau bầu cử khiến khoảng 3.000 người thiệt mạng là “đặc biệt yếu”. Gbagbo trở lại Bờ Biển Ngà vào năm 2021 và thề sẽ tiếp tục tham gia chính trị cho đến khi qua đời.
KHIEU SAMPHAN của CAMPUCHIA
Cựu nguyên thủ quốc gia Campuchia thời Khmer Đỏ, Khieu Samphan, phải đối mặt với phiên tòa trong hai vụ án riêng biệt trước Tòa án đặc biệt do Liên Hiệp Quốc hậu thuẫn tại Tòa án Campuchia. Ông ta ra tòa lần đầu tiên vào năm 2011 và bị kết án vào năm 2014 vì tội ác chống lại loài người do những hoạt động tàn bạo dưới chế độ “cánh đồng chết” của Khmer Đỏ và nhận bản án chung thân.
Hầu hết trong số 1,7 triệu nạn nhân ước tính của chế độ Khmer Đỏ cực đoan 1975-1979 đã chết vì đói, tra tấn, kiệt sức hoặc bệnh tật trong các trại lao động, hoặc bị đánh bằng dùi cui đến chết trong các cuộc hành quyết hàng loạt.
Sau phiên tòa thứ hai từ năm 2014 đến năm 2018, Samphan bị kết án thêm tội chống lại loài người và tội diệt chủng đối với người dân Việt Nam.
Diệt chủng là tội ác quốc tế nghiêm trọng nhất và khó chứng minh nhất vì các công tố viên cần chứng minh thủ phạm có ý định đặc biệt muốn tiêu diệt một nhóm quốc gia, tôn giáo, chủng tộc hoặc sắc tộc.
Khiêu đang thụ án chung thân ở Campuchia.
HISSENE HABRE của CHAD
Cựu tổng thống Hissene Habre, người cai trị Tchad bằng bàn tay sắt từ năm 1982 đến năm 1990, đã bị đưa ra xét xử ở Senegal trước toà án đặc biệt của Phi Châu do Liên minh Phi Châu hậu thuẫn vào năm 2015. Phiên tòa xét xử ông ta diễn ra sau chiến dịch kéo dài 17 năm của các nạn nhân và các nhóm nhân quyền nhằm đưa Habre, người sống lưu vong ở Sénégal, ra trước công lý.
Sự cai trị của Habre, bắt đầu bằng một cuộc đảo chính, đã chứng kiến những vụ giết người trên quy mô lớn bởi lực lượng cảnh sát chính trị khét tiếng của ông ta, những người đã vây bắt những kẻ tình nghi và giam giữ họ trong các trung tâm giam giữ bí mật. Trong tám năm, hàng chục ngàn người đã bị hãm hiếp, tra tấn và giết chết.
Năm 2016, ông ta bị kết án về tội ác chiến tranh và tội ác chống lại loài người và bị kết án tù chung thân. Ông ta qua đời vào năm 2021 sau khi mắc bệnh COVID-19 trong tù.
Nga đã rút khỏi ICC vào năm 2016 sau khi tòa án chỉ trích việc Nga sáp nhập Crimea bất hợp pháp. Tuy nhiên, các quan sát viên cho rằng khả năng những nhân vật Nga phải đối diện với công lý là rất cao. Khi còn tại vị SLOBODAN MILOSEVIC của Nam Tư là một còn người đầy quyền lực, ông ta, và nhiều người khác, kể cả những nạn nhân của ông ta, nghĩ rằng có một ngày nào đó, SLOBODAN MILOSEVIC phải đối diện với công lý quốc tế.
Trường hợp của Putin, Valery Gerasimov và Sergei Shoigu còn mong manh hơn MILOSEVIC. Thật vậy, Nga không thành công trên chiến trường. Nếu thành công họ đã chiếm được Ukraine từ lâu với quân số, khí tài chiến tranh đều vượt trội so với Ukraine. Trong cuộc chiến đang diễn ra hiện nay, với mức độ tiêu hao cả ngàn quân mỗi ngày, thật là ngây thơ khi nghĩ rằng chính quyền Putin có thể tồn tại lâu dài và có thể tiếp tục cuộc xâm lược tiêu hao hiện nay trong một khoảng thời gian đáng kể. Viễn tượng rất khả thi là một chính quyền mới của Nga sẽ giao nộp tất cả những con người này ra trước ICC để thoát khỏi các lệnh trừng phạt kinh tế.