1. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy xác nhận: Nga phát động phản công ở Kursk
Hôm Thứ Sáu, 13 Tháng Chín, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy đã xác nhận rằng lực lượng của Mạc Tư Khoa đã phát động một cuộc phản công ở khu vực Kursk.
Cuộc tấn công bất ngờ qua biên giới của Kyiv vào Kursk đã mang lại một tháng thư giãn tương đối cho quân đội Ukraine mệt mỏi vì chiến đấu ở mặt trận phía nam.
Tuy nhiên, sau cuộc tấn công nhanh chóng trong những tháng đầu tiên, lực lượng Ukraine ở Kursk tuần này đã phải đối mặt với một cuộc tổng phản công của quân đội Nga.
Hôm Thứ Năm, 12 Tháng Chín, Bộ Quốc Phòng Nga cho biết lực lượng của họ đã tấn công Ukraine ở khu vực phía tây bắc của làng Korenevo và tiến vào Snagost.
Viện Nghiên Cứu Chiến Tranh Hoa Kỳ, gọi tắt là ISW, một nhóm chuyên gia tư vấn có trụ sở tại Hoa Kỳ, đã xác nhận bước đột phá này, đồng thời nói thêm rằng lực lượng Nga có thể đã chiếm lại được Snagost.
Thiếu tướng Apti Alaudinov, chỉ huy lực lượng đặc nhiệm Chechnya Akhmat được triển khai tại Kursk, nói với hãng thông tấn nhà nước Nga Tass hôm Thứ Tư, 11 Tháng Chín, rằng tình hình “tốt”, đồng thời nói thêm rằng quân đội Nga đã “chuyển sang thế tấn công” dọc theo “sườn phải” ở Kursk.
Trên kênh Telegram của mình, Alaudinov cho biết, tổng cộng Nga đã giành lại được 10 thị trấn kể từ hôm Thứ Ba, 10 Tháng Chín. Tuy nhiên, Bộ Quốc Phòng Nga chỉ xác nhận có những phát triển tích cực theo hướng Snagost. Ngay cả việc có chiếm được thị trấn Snagost hay chưa, họ vẫn không xác nhận. Thành ra, theo ISW Alaudinov đã cường điệu hóa các thành tích của quân Nga.
ISW cho biết: “Lực lượng Nga có thể có ý định tạm thời chia cắt phần nhô ra của Ukraine ở Tỉnh Kursk trước khi bắt đầu nỗ lực có tổ chức và được trang bị tốt hơn để đẩy lùi lực lượng Ukraine ra khỏi lãnh thổ Nga”.
Nhưng Vadym Mysnyk, phát ngôn viên của bộ tư lệnh quân đội Ukraine Siversk, chịu trách nhiệm về chiến dịch Kursk, đã từ chối xác nhận hoặc phủ nhận một bước đột phá. “Chiến dịch đang diễn ra. Chúng tôi không bình luận về các diễn biến chiến thuật cụ thể, vì nó ảnh hưởng đến tiến trình của chiến dịch”, Mysnyk nói với POLITICO.
Một lữ đoàn quân đội Ukraine cho biết lực lượng của họ đã phát động cuộc phản công vào quân Nga.
“Các đơn vị của chúng tôi ở phía tây của 'lồi' Kursk tại Snagost hiện đang phản công. Các đơn vị tấn công của Nga hiện cũng đang phải nhận một đòn vào sườn phải các đơn vị tấn công của mình,” lữ đoàn cho biết như trên.
“Trong 24 giờ qua, đối phương không thực hiện bất kỳ hành động tấn công nào và buộc phải kiềm chế đòn tấn công từ phía nam quận Glushkovskiy. Chúng tôi đang chờ đợi tin tức tích cực.”
Ông Dmytro Lykhoviy, phát ngôn viên quân đội Ukraine phụ trách mặt trận phía nam tại các khu vực Zaporizhzhia và Kherson, nói với tờ POLITICO rằng cuộc tấn công Kursk đã mang lại sự nhẹ nhõm cho mặt trận phía nam của Ukraine.
Lykhoviy cho biết Nga đã đưa một số lực lượng từ Kherson và một số lữ đoàn từ vùng Zaporizhzhia đến Kursk và những nơi khác.
“Điều này phù hợp với kế hoạch của Ukraine”, Zelenskiy phát biểu khi xác nhận cuộc phản công.
[Politico: Russia launches counterattack in Kursk]
2. Putin đe dọa thế chiến khi các đồng minh phương Tây sắp đạt được thỏa thuận về các cuộc tấn công bằng hỏa tiễn vào Nga
Anh và Hoa Kỳ đang chuẩn bị vượt qua bước ngoặt quan trọng trong cuộc chiến tranh Ukraine vào hôm Thứ Sáu, 13 Tháng Chín, trong hội nghị thượng đỉnh tại Tòa Bạch Ốc, nơi họ sẽ thảo luận về kế hoạch cho phép Kyiv tấn công các mục tiêu bên trong nước Nga bằng hỏa tiễn do phương Tây cung cấp.
Trong nỗ lực cuối cùng nhằm ngăn chặn diễn biến này, Putin đã cảnh báo vào sáng Thứ Sáu, 13 Tháng Chín, trong một cuộc phỏng vấn cấp tốc với thông tấn xã nhà nước TASS rằng ông sẽ coi một thỏa thuận như vậy tương đương với việc NATO trực tiếp tham chiến. “Điều này có nghĩa là các nước NATO, Hoa Kỳ và các nước Âu Châu đang chiến đấu với Nga. Thế chiến thứ ba là không tránh khỏi”, ông nói.
Mối đe dọa này xuất hiện trong khi Thủ tướng Anh Keir Starmer vẫn đang trên đường đến Washington trước cuộc hội đàm vào hôm thứ Sáu với Tổng thống Joe Biden về khả năng Ukraine sử dụng hỏa tiễn hành trình Storm Shadow do Anh sản xuất trên lãnh thổ Nga.
“Nga đã bắt đầu cuộc xung đột này,” Starmer trả lời các nhà báo trên chuyến bay của mình. “Nga đã xâm lược Ukraine một cách bất hợp pháp. Nga có thể chấm dứt cuộc xung đột này ngay lập tức.”
Các chuyên gia quân sự cho rằng bất kỳ hướng dẫn nào được đồng thanh về vũ khí của Anh tại hội nghị thượng đỉnh kéo dài hai giờ ở Washington cũng có thể mở đường cho Ukraine bắn ATACMS do Hoa Kỳ cung cấp vào các phi trường và căn cứ quân sự sâu trong lãnh thổ Nga.
Phát ngôn nhân Điện Cẩm Linh Dmitry Peskov cho rằng cuộc gặp giữa Starmer và Tổng thống Biden chỉ là hình thức và một thỏa thuận đã được thực hiện trước đó, đồng thời cam kết phản ứng của Nga “sẽ là phù hợp”.
Các đồng minh Hoa Kỳ của Ukraine từ lâu đã phản đối việc bật đèn xanh cho Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy sử dụng hỏa tiễn đạn đạo tầm xa của họ chống lại lực lượng của Điện Cẩm Linh bên trong nước Nga, vì lo ngại Mạc Tư Khoa có thể leo thang chiến tranh bằng cách trả đũa vào một mục tiêu bên trong NATO, chẳng hạn như trung tâm cung cấp vũ khí quan trọng tại thành phố Rzeszów của Ba Lan.
Tuy nhiên, tình hình hiện đã thay đổi đáng kể, chủ yếu là nhờ vào lô hàng hỏa tiễn lớn của Iran tới Nga mà chính quyền Anh cho rằng sẽ cung cấp sức mạnh hỏa lực quan trọng cho Putin, ngay khi quân đội của ông ta mở rộng quyền kiểm soát ở miền đông Ukraine bằng những bước tiến vào thành phố chiến lược Pokrovsk.
Trò chơi ngoại giao kết thúc
Hội nghị thượng đỉnh tại Tòa Bạch Ốc vào hôm thứ sáu là đỉnh cao của một tuần ngoại giao căng thẳng giữa các đồng minh phương Tây. Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken đã dành thứ ba và thứ tư để đàm phán với các đối tác Anh và Ukraine.
Một quan chức chính phủ Anh, người được giấu tên để thảo luận về các vấn đề nhạy cảm, cho biết: “Chúng tôi thực sự đang ở giai đoạn cuối của các cuộc đàm phán ngoại giao”.
Bốn quan chức Anh khác cho biết họ không mong đợi bất kỳ thông báo chính thức nào vào cuối tuần này. Một người cho biết họ hy vọng một thỏa thuận sẽ được xác nhận tại Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc vào cuối tháng này, khi các nhà lãnh đạo thế giới bao gồm Tổng thống Biden và Starmer sẽ họp tại New York.
Các quan chức phương Tây cho biết quyết định này, nếu được thông qua, sẽ không tự nó thay đổi tiến trình của cuộc chiến, nhưng ngày càng cởi mở hơn với lời cầu xin của Ukraine rằng quyết định này sẽ giúp họ ngăn chặn dòng chiến thắng của Nga ở mặt trận phía đông trong những tháng gần đây.
Anh đã tiết lộ chính sách của mình dưới thời chính phủ Bảo thủ trước đây khi David Cameron, khi đó là ngoại trưởng, nói rằng Ukraine “có quyền” tấn công các mục tiêu bên trong nước Nga.
Nhưng cho đến nay Washington vẫn tỏ ra kháng cự vì lo ngại nguy cơ leo thang.
Quan chức chính phủ Anh thứ hai được trích dẫn ở trên cho biết những tiết lộ trong tháng này rằng Iran đã bắt đầu cung cấp hỏa tiễn đạn đạo cho Nga, và điều đó đã thay đổi suy nghĩ của phương Tây.
“Mọi thứ đã thay đổi khi Nga nhận được hỏa tiễn đạn đạo từ Iran,” họ nói. “Việc Blinken đến Anh và quyết định đưa ra xác nhận chính thức rằng Iran đang cung cấp cho Nga là một khoảnh khắc quan trọng.”
Các viên chức khác ở Âu Châu cũng đưa ra mối liên hệ tương tự. Một phụ tá quốc phòng cho một thủ tướng ở vùng Baltic cho biết: “Đồng hồ đã thay đổi ở Washington vì hỏa tiễn Iran.”
“Cuộc tranh cãi hiện nay xoay quanh việc Ukraine được phép tấn công vào mục tiêu nào bên trong nước Nga và tấn công sâu đến đâu — và Washington vẫn lo ngại rằng việc lọc ra những mục tiêu có thể và không thể bị nhắm tới sẽ kéo Hoa Kỳ vào cuộc chiến tranh, một việc mà họ muốn tránh bị coi là có liên quan.”
Một quan chức chính quyền Tổng thống Biden, giấu tên để thảo luận về tình hình đang diễn biến, cho biết mặc dù việc vận chuyển hỏa tiễn của Iran là đáng lo ngại, nhưng nó không phải là động lực thúc đẩy quá trình ra quyết định ở Washington về việc gửi hỏa tiễn tầm xa cho Ukraine.
“Việc này đã được lên kế hoạch từ lâu và chúng tôi biết người Iran và người Nga đã cân nhắc động thái này kể từ mùa thu năm ngoái”, vị quan chức cho biết.
Tuy nhiên, chính quyền Hoa Kỳ đã lưu ý rằng các mối đe dọa ở Ukraine đang thay đổi. Hôm Thứ Năm, 12 Tháng Chín, Thiếu tướng John Kirby, điều phối viên truyền thông của Hội đồng An ninh Quốc gia, cho biết: “Bối cảnh an ninh đã thay đổi — không phải đang thay đổi, không phải sẽ thay đổi, mà thực sự đã thay đổi — đó là lý do tại sao chúng tôi đang làm mọi thứ có thể để bảo đảm Ukraine có thể tự vệ.”
[Politico: Putin threatens war as Western allies near deal on missile strikes in Russia]
3. Nato tuyên bố sẵn sàng ứng chiến
4. Chiến đấu cơ 50 triệu đô la của Nga bị bắn hạ trên Hắc Hải
Trong cuộc họp báo tại trung tâm báo chí Kyiv chiều Thứ Năm, 12 Tháng Chín, phát ngôn nhân Bộ Quốc phòng Ukraine, Chuẩn tướng Oleksii Hromov, cho biết một trong những máy bay tiên tiến nhất của Nga đã bị bắn hạ trên Hắc Hải.
Ông nhấn mạnh rằng một trong những đơn vị của lực lượng đặc biệt đã sử dụng hệ thống phòng không vác trên vai, gọi tắt là MANPAD để nhắm vào chiến đấu cơ Sukhoi Su-30SM có giá khoảng 50 triệu đô la.
Theo Chuẩn tướng Oleksii Hromov, máy bay phản lực này thuộc Trung đoàn Không quân Hải quân biệt lập số 43 của Không quân Nga, đóng tại phi trường Saky ở Crimea bị tạm chiếm. Nó đã mất tích khỏi radar vào khoảng 5 giờ sáng thứ Ba, gây ra một hoạt động tìm kiếm và cứu nạn có sự tham gia của máy bay An-26 và trực thăng Mi-8 và Ka-27.
Chiếc máy bay xấu số này vừa bay lên khỏi phi trường Saky ở Crimea thì bị một binh sĩ Ukraine dùng hệ thống hỏa tiễn vác trên vai bắn trúng. Mặc dù bị trúng hỏa tiễn, nó vẫn tiếp tục bay khuất tầm mắt của những người lính Ukraine. Thành ra, cho đến nay, sau một cuộc điều tra, phía Ukraine mới có thể xác nhận chiếc máy bay 50 triệu Mỹ Kim thực sự đã cắm đầu xuống biển.
Trong một diễn biến khác nữa, một chiến đấu cơ Su-30SM khác của Nga đã biến mất khỏi radar trên Hắc Hải vào cuối ngày Thứ Tư, 11 Tháng Chín, làm dấy lên lo ngại rằng máy bay có thể đã bị bắn tan xác. Chiếc máy bay này thuộc về Trung Đoàn không quân cận vệ số 562 của Quân Khu Phía Nam, đóng tại phi trường Krymsk ở vùng Krasnodar của Nga, cách Crimea 307km. Khi đang ở trong không phận Krasnodar của Nga, nó vừa phóng 4 hỏa tiễn về phía Ukraine thì bị nổ tan xác. Các chuyên gia cho rằng giả thuyết đáng tín cậy nhất là nó bị một chiến đấu cơ F-16 của Ukraine hạ gục bằng hỏa tiễn không đối không dẫn đường bằng radar AIM-120. Cho đến nay, phía Ukraine không xác nhận, cũng không phủ nhận giả thuyết này.
Theo Chuẩn tướng Oleksii Hromov, trong trường hợp của chiếc máy bay xấu số xuất phát từ Crimea, “Những kẻ xâm lược đã báo cáo với bộ chỉ huy về một vệt nhiên liệu máy bay đặc trưng được tìm thấy trên biển, cách mũi Tarkhankut 70 km về phía tây bắc, và họ đã nhìn thấy xác máy bay Su-30SM bị phá hủy”.
Cảnh quay trên không cho thấy chiếc máy bay bay ngang bầu trời và đoạn clip sau đó chuyển sang cảnh một vụ nổ trên bầu trời, gây ra phản ứng mạnh mẽ từ người dùng mạng xã hội.
“Máy bay phản lực Su-30SM bị hỏa tiễn MANPADS từ tàu GUR phá hủy ở Hắc Hải gần giàn khoan Crimea-2”, người dùng X C4H10FO2P đăng bên cạnh video dài 53 giây.
Người dùng X OSINTtechnical đã viết trên X: “Lực lượng đặc nhiệm Ukraine đã bắn hạ thành công một chiến đấu cơ đa năng Su-30SM của Không quân Hải quân Nga trong khi đột kích một giàn khoan dầu Hắc Hải vào hôm Thứ Ba, 10 Tháng Chín.”
“Một tổn thất lớn nữa cho Không quân Nga khi một chiến đấu cơ Su-30SM bị rơi gần Crimea,” người dùng X Rod Francis đăng. “Đây là một trong những máy bay tốt nhất của Nga và là máy bay phản lực đa chức năng hiện đại. Đây là một cú đánh tài chính trị giá 50 triệu đô la đối với Putin. Thật tệ, thật đáng buồn.”
Bộ Quốc phòng Nga cho biết hôm thứ Ba rằng lực lượng của họ đã ngăn chặn nỗ lực của Ukraine nhằm giành lại quyền kiểm soát giàn khoan Krym-2 ở Hắc Hải nhưng không có bằng chứng nào cho thấy hai sự kiện này có liên quan đến nhau.
Đây là tai nạn hàng không mới nhất liên quan đến máy bay quân sự của Nga. Tháng trước, một chiếc trực thăng Mi-8 chở khoảng 20 người đã mất tích.
Vào tháng 6, phi hành đoàn của một chiến đấu cơ Su-34 của Nga đã thiệt mạng trong một vụ tai nạn ở phía đông Hắc Hải, trong một chuyến bay huấn luyện ở Bắc Ossetia-Alania của Nga, một nước cộng hòa nhỏ của Nga nằm trên biên giới với Georgia.
Trong cuộc họp báo chiều Thứ Năm, 12 Tháng Chín, Chuẩn tướng Oleksii Hromov cũng cho biết cho đến nay, tính luôn chiếc máy bay này, Nga đã mất 369 chiếc. Bên cạnh đó, Nga còn mất 328 máy bay trực thăng. Trong 24 giờ trước đó, 1270 lính Nga bị loại khỏi vòng chiến, cùng với 11 xe tăng, 17 xe thiết giáp, 2 hệ thống hỏa tiễn phóng hàng loạt, 2 hệ thống phòng không. Đặc biệt nghiêm trọng, Nga đã mất 73 hệ thống pháo và 93 xe chuyển quân và nhiên liệu.
[Newsweek: Russian $50M Combat Jet Shot Down Over Black Sea: Ukraine Video]
5. Mạc Tư Khoa phản hồi báo cáo Hoa Kỳ sẽ cho phép tấn công tầm xa vào Nga
Điện Cẩm Linh cho biết phương Tây có thể đã quyết định cho phép Ukraine tiến hành các cuộc tấn công tầm xa trong lãnh thổ Nga, đồng thời nói thêm rằng Mạc Tư Khoa sẽ có phản ứng “thích hợp” nếu điều đó xảy ra.
Ukraine từ lâu đã gây sức ép với Hoa Kỳ và Anh nhằm dỡ bỏ lệnh hạn chế sử dụng vũ khí tầm xa để tấn công bên trong nước Nga vì lo ngại điều này sẽ làm leo thang chiến tranh.
Kyiv cho biết họ cần vũ khí tầm xa như hệ thống hỏa tiễn chiến thuật lục quân, gọi tắt là ATACMS, để nhắm vào các căn cứ không quân được chiến đấu cơ của Nga sử dụng, thường phóng bom lượn vào Ukraine từ sâu bên trong lãnh thổ Nga. Hỏa tiễn Storm Shadow do Anh cung cấp có tầm bắn khoảng 240 km chỉ được sử dụng để tấn công các mục tiêu của Nga trên lãnh thổ Ukraine bị tạm chiếm.
Khi được hỏi liệu Washington có dỡ bỏ các hạn chế hay không, Tổng thống Joe Biden cho biết hôm thứ Ba rằng chính quyền của ông “đang giải quyết vấn đề đó ngay bây giờ”.
Tuy nhiên, phát ngôn nhân Điện Cẩm Linh Dmitry Peskov hôm thứ Tư cho biết “nhiều khả năng, tất cả những quyết định này đã được phương Tây đưa ra” liên quan đến việc bãi bỏ lệnh cấm vũ khí tầm xa, hãng thông tấn nhà nước Tass đưa tin.
“Điều này có thể được giả định với xác suất cao”, Peskov nói với truyền thông Nga. “Hiện tại, truyền thông chỉ đang tiến hành một chiến dịch thông tin như vậy để chính thức hóa quyết định đã được đưa ra”, ông nói thêm.
Peskov nhận định rằng “Các chính phủ Hoa Kỳ và Âu Châu đang nỗ lực để tránh xa sự tham gia vào cuộc xung đột này. Nhưng sự tham gia của Hoa Kỳ và Âu Châu vào Ukraine đang trở nên trực tiếp hơn.”
Peskov cho biết nếu Ukraine được phép sử dụng vũ khí để tấn công sâu vào lãnh thổ Nga, Mạc Tư Khoa sẽ đưa ra “một phản ứng thích hợp”, mặc dù ông nói thêm rằng “không cần phải mong đợi bất kỳ phản ứng nào ở khắp mọi nơi”.
David Silbey, chuyên gia quân sự và giáo sư lịch sử tại Đại học Cornell, cho biết tranh chấp về việc cho phép Kyiv sử dụng vũ khí tầm xa phản ánh những căng thẳng trong mối quan hệ Hoa Kỳ-Ukraine trong chiến tranh.
Ông nói với Newsweek rằng: “Hoa Kỳ đã dần cho phép các cuộc tấn công ngày càng sâu hơn vào các mục tiêu của Nga, đặc biệt là khi Ukraine đã tiến hành một chiến dịch trên bộ bên trong lãnh thổ nước Nga”.
“Người Nga đã phản ứng bằng cách thay đổi chiến thuật, đáng chú ý nhất là bắn vũ khí từ bên ngoài không phận Ukraine, như hỏa tiễn đạn đạo tầm ngắn và bom lượn, và hiện tại Ukraine đang thúc đẩy một sự thay đổi khác trong giới hạn của Hoa Kỳ.”
Ông cho biết bình luận của Tổng thống Biden “là chiến thuật cổ điển của Washington nhằm báo hiệu rằng họ cũng đang bắt đầu thay đổi giới hạn đó”.
Vyacheslav Volodin, chủ tịch Duma Quốc gia Nga hay Hạ viện Nga, trước đó đã cáo buộc Washington và Vương quốc Anh “trở thành các bên trong cuộc chiến ở Ukraine”. Ông cho biết động thái như vậy có nghĩa là Nga “sẽ buộc phải đáp trả bằng vũ khí mạnh hơn và có sức hủy diệt hơn để bảo vệ công dân của mình”.
Hôm Thứ Năm, 12 Tháng Chín, Thượng nghị sĩ Roger Wicker, một đảng viên Cộng hòa Mississippi, đã đăng một lá thư mà ông đồng ký với các nhà lập pháp khác, kêu gọi Tổng thống Biden dỡ bỏ các hạn chế đối với vũ khí tầm xa, viết rằng “chúng ta cần gỡ bỏ còng tay và trao cho Ukraine mọi lợi thế”.
Vấn đề này sẽ là trọng tâm trong chuyến thăm Kyiv của Ngoại trưởng Antony Blinken cùng Ngoại trưởng Anh David Lammy. Tổng thống Biden cũng có thể sẽ thảo luận vấn đề này với Thủ tướng Anh Keir Starmer khi họ gặp nhau tại Washington vào thứ sáu.
[Newsweek: Moscow Responds to Reports US Would Allow Long-Range Strikes on Russia]
6. Ukraine phá hoại tuyến hỏa xa Belgorod, làm trật đường ray tàu chở hàng
Hãng truyền thông Babel đưa tin vào ngày 12 tháng 9, trích dẫn nguồn tin tình báo quân sự, lực lượng trinh sát và đặc nhiệm Ukraine đã cho nổ tung một tuyến hỏa xa ở Tỉnh Belgorod của Nga, khiến một đoàn tàu chở hàng bị trật đường ray.
Một ngày trước đó, chính quyền Nga tuyên bố rằng một đầu máy xe lửa diesel và 11 toa tàu chở hàng đã trật đường ray tại nhịp cầu Novy Oskol-Volokonovka. Ủy ban điều tra Nga mô tả vụ việc là một “cuộc tấn công khủng bố” và mở một vụ án hình sự.
Nguồn tin của Babel xác nhận vụ trật đường ray xe lửa và cho biết vụ việc này “nhằm phá họai việc đáp ứng nhu cầu hậu cần của quân xâm lược Nga”.
“Tuyến hỏa xa Stary Oskol-Valuyky bị tê liệt”, nguồn tin khẳng định.
Kênh Telegram Baza của Nga đưa tin vào ngày 11 tháng 9 rằng tàu hỏa bị trật đường ray do một vụ nổ trên đường ray.
Một số vụ tấn công phá hoại nhằm vào hỏa xa Nga, bao gồm hỏa hoạn, nổ và trật đường ray, đã được báo cáo trong cuộc chiến toàn diện của Mạc Tư Khoa với Ukraine.
Cơ quan tình báo quân sự Ukraine tuyên bố vào Tháng Giêng rằng một số tuyến hỏa xa ở Nga đã bị “những đối phương không rõ danh tính của chế độ Putin” nhắm tới. Cơ quan này không nói liệu họ có liên quan đến các cuộc tấn công phá hoại hay không nhưng cho biết những hành động này sẽ làm gián đoạn hoạt động hậu cần quân sự của Nga.
[Kyiv Independent: Ukraine sabotaged Belgorod Oblast railroad, derailing freight train, media reports]
7. Tổng thống Biden đang có kế hoạch nới lỏng các hạn chế đối với các cuộc tấn công tầm xa của Kyiv, Politico đưa tin
Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden đang hoàn thiện các chi tiết của một kế hoạch nhằm dỡ bỏ một số hạn chế đối với việc Ukraine sử dụng vũ khí tầm xa của Mỹ để tấn công các mục tiêu sâu trong lãnh thổ Nga, Politico đưa tin hôm Thứ Năm, 12 Tháng Chín, trích dẫn các quan chức giấu tên nắm rõ các cuộc thảo luận.
Một quan chức nói với Politico rằng một nhóm nhỏ các quan chức Tòa Bạch Ốc đã tổ chức các cuộc đàm phán về việc mở rộng khu vực trong lãnh thổ Nga mà Ukraine có thể tấn công bằng vũ khí do Hoa Kỳ cung cấp.
Politico đưa tin rằng các chi tiết của kế hoạch vẫn chưa được hoàn thiện, nhưng các quan chức tại Hoa Kỳ, Vương quốc Anh và Ukraine đang thảo luận về việc mở rộng phạm vi có thể chấp nhận được của các mục tiêu bên trong nước Nga, ngăn chặn các cuộc xâm nhập xuyên biên giới của các lực lượng Nga và cho phép Kyiv tấn công Nga bằng vũ khí do Anh cung cấp có chứa các bộ phận của Hoa Kỳ.
The Guardian đưa tin vào ngày 11 tháng 9 rằng Vương quốc Anh đã quyết định lặng lẽ cho phép Ukraine sử dụng hỏa tiễn Storm Shadow do Anh cung cấp để tấn công tầm xa sâu vào Nga. Báo cáo được đưa ra khi Ngoại trưởng Anh David Lammy đến thăm Kyiv cùng với Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken.
Trong cuộc họp báo chung với hai nhà ngoại giao vào ngày 11 tháng 9, Blinken đã né tránh trực tiếp khi nói rằng Washington sẽ thay đổi chính sách của mình liên quan đến các cuộc tấn công tầm xa.
Blinken cho biết Hoa Kỳ đã linh hoạt và sẵn sàng thay đổi chiến lược của mình “ngay từ ngày đầu tiên”.
Tổng thống Biden dự kiến sẽ thảo luận về vấn đề vũ khí tầm xa với Thủ tướng Anh Keir Starmer trong cuộc họp của họ tại Tòa Bạch Ốc vào ngày 13 tháng 9, một quan chức nói với Politico.
Kyiv từ lâu đã lập luận rằng các hạn chế đối với việc sử dụng vũ khí tầm xa đang cản trở khả năng bảo vệ các thành phố của Ukraine khỏi các cuộc tấn công trên không ngày càng gia tăng. Washington liên tục tuyên bố rằng việc cho phép Ukraine tấn công sâu vào lãnh thổ Nga bằng vũ khí của Hoa Kỳ có thể làm leo thang xung đột với Nga.
Cả Blinken và Lammy đều nói vào ngày 11 tháng 9 rằng Nga đã leo thang chiến tranh, không chỉ bằng cách tiếp tục tiến hành các cuộc tấn công hàng loạt vào Ukraine mà còn bằng cách chấp nhận các lô hàng hỏa tiễn đạn đạo từ Iran.
Các cuộc đàm phán về việc nới lỏng các hạn chế của Hoa Kỳ được cho là đã bắt đầu sau khi Bộ trưởng Quốc phòng Rustem Umerov đến thăm Washington vào ngày 30 tháng 8 và trình lên các quan chức cao cấp danh sách các mục tiêu có giá trị cao ở Nga mà Ukraine muốn tấn công bằng hệ thống hỏa tiễn chiến thuật lục quân, gọi tắt là ATACMS.
[Kyiv Independent: Biden planning to ease restrictions on Kyiv's long-range strikes, Politico reports]
8. Zelenskiy thúc ép Hoa Kỳ cho phép tấn công tầm xa vào Nga trong chuyến thăm của Blinken
Tuần này, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy đã gây sức ép buộc Hoa Kỳ dỡ bỏ lệnh hạn chế tấn công bằng hỏa tiễn tầm xa trong lãnh thổ Nga trong bối cảnh cuộc chiến đang diễn ra giữa hai quốc gia.
Tổng thống Zelenskiy đã gặp Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken tại Phủ Tổng Thống ở Kyiv, nơi hai người nói về cuộc chiến của Ukraine chống lại Nga. Trong cuộc họp, Zelenskiy đã đề cập đến những hạn chế mà Hoa Kỳ đã áp đặt đối với Ukraine đối với việc sử dụng vũ khí do Hoa Kỳ cung cấp.
Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden đã cho phép Ukraine sử dụng những hỏa tiễn này để tấn công các mục tiêu trong lãnh thổ Nga, nhưng khoảng cách mà chúng có thể được bắn đi bị giới hạn bởi Hoa Kỳ.
Tuy nhiên, Zelenskiy kêu gọi Hoa Kỳ dỡ bỏ những hạn chế đó, nói rằng “chúng tôi trông đợi vào một số quyết định mạnh mẽ, ít nhất là...đối với chúng tôi, điều đó rất quan trọng.”
“Chúng tôi phụ thuộc rất nhiều vào nó và thành thật mà nói, chúng tôi không thể chiến thắng nếu không có nó”, Zelenskiy nói, ám chỉ đến sự hỗ trợ quân sự và kinh tế đang diễn ra từ Hoa Kỳ
Tuần trước, Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Lloyd Austin cho biết việc cho phép Ukraine sử dụng hỏa tiễn tầm xa khó có thể thay đổi tiến trình của cuộc chiến.
Austin cho biết: “Tôi không tin rằng một khả năng nào đó sẽ mang tính quyết định và tôi vẫn giữ nguyên quan điểm đó”, đồng thời lưu ý rằng quân đội Ukraine có những khả năng khác để tấn công các mục tiêu tầm xa trong lãnh thổ Nga.
Trong cuộc nói chuyện với Ngoại trưởng Anh David Lammy, Thủ tướng Ukraine Denys Shmyhal cho biết ông hy vọng có thể đạt được thỏa thuận về “các cuộc tấn công bằng hỏa tiễn tầm xa vào lãnh thổ đối phương”.
Đầu tuần này, Shmyhal đã cảnh báo rằng Ukraine có thể phải đối mặt với mùa đông “khắc nghiệt nhất” từ trước đến nay trong cuộc chiến với Nga, trích dẫn các cuộc tấn công gần đây vào các địa điểm năng lượng.
“Khả năng phục hồi năng lượng là một trong những thách thức lớn nhất của chúng tôi trong năm nay,” Shmyhal cho biết. “Chúng tôi đã vượt qua thành công những gì về cơ bản là 2 1 Tháng Hai mùa đông. Chúng tôi sẽ vượt qua ba, với mùa sưởi ấm sắp tới có thể cũng khó khăn như vậy, nếu không muốn nói là khó khăn nhất.”
Trong chuyến thăm tới Kyiv, Blinken tuyên bố rằng Hoa Kỳ sẽ cung cấp cho Ukraine hơn 700 triệu đô la viện trợ nhân đạo để giúp lưới điện của Ukraine trong bối cảnh các cuộc tấn công của Nga.
“Nga hiện đã nhận được các lô hàng hỏa tiễn đạn đạo này và có khả năng sẽ sử dụng chúng trong vài tuần tới ở Ukraine, chống lại người Ukraine,” Blinken cho biết trong cuộc họp của mình. “Việc cung cấp hỏa tiễn của Iran cho phép Nga sử dụng nhiều kho vũ khí hơn cho các mục tiêu xa hơn so với tiền tuyến.”
Chỉ vài ngày trước khi lô đầu tiên gồm 200 hỏa tiễn Fath-360 cuối cùng đã đến Nga qua Biển Caspi vào ngày 4 tháng 9, phái đoàn Iran tại Liên Hiệp Quốc đã phản bác những tuyên bố này và nói rằng “Lập trường của Iran liên quan đến xung đột Ukraine vẫn không thay đổi... Iran coi việc cung cấp viện trợ quân sự cho các bên tham gia vào cuộc xung đột - dẫn đến gia tăng thương vong về người, phá hủy cơ sở hạ tầng và xa rời các cuộc đàm phán ngừng bắn - là hành động vô nhân đạo”.
Ngoại trưởng Liên Hiệp Âu Châu, Josep Borrell, tiết lộ rằng ông khá ngạc nhiên trước sự hiểm trá của ngành ngoại giao Iran.
Cho đến tận ngày nay, bất kể có các bằng chứng xác đáng là các xác máy bay điều khiển từ xa Shahed, Bộ Ngoại giao Iran vẫn quyết liệt phủ nhận việc gởi máy bay điều khiển từ xa cho Nga. Trong cuộc phản công giành lại các lãnh thổ trong khu vực Kharkiv hồi năm, quân Ukraine còn tịch thu được tại Kupiansk, các máy bay điều khiển từ xa Shahed-136 còn nguyên vẹn.
Trong cuộc trò chuyện qua điện thoại với phía Iran, Bộ Trưởng Ngoại Giao nước này là Hossein Amir-Abdollahian, nay đã qua đời, vẫn tiếp tục khẳng định rằng “Chính trị của chúng tôi là chúng tôi phản đối chiến tranh và sự leo thang chiến tranh ở Ukraine”.
Ngoại trưởng Iran nói “Cáo buộc Iran gửi hỏa tiễn cho Nga để sử dụng chống lại Ukraine là không có cơ sở. Chúng tôi có hợp tác trong các vấn đề quốc phòng với Nga, nhưng việc gửi vũ khí và máy bay điều khiển từ xa chống lại Ukraine chắc chắn không phải là chính trị của chúng tôi.”
Ban đầu thì Amir-Abdollahian phủ nhận mọi thứ, nhưng trước các bằng chứng không thể chối cãi được, ông ta nói rằng chúng tôi có gởi nhưng là trước khi xảy ra cuộc chiến tại Ukraine.
Ông Josep Borrell cũng chỉ ra rằng, hôm 9 Tháng Chín, phái đoàn Iran tại Liên Hiệp Quốc tuyên bố rằng Iran không cung cấp vũ khí cho bất kỳ bên nào trong cuộc xung đột ở Ukraine và kêu gọi các quốc gia khác ngừng làm như vậy.
“Lập trường của Iran đối với cuộc xung đột Ukraine vẫn không thay đổi”, Phái bộ Iran cho biết. “Iran coi việc cung cấp hỗ trợ quân sự cho các bên tham gia vào cuộc xung đột—dẫn đến gia tăng thương vong về người, phá hủy cơ sở hạ tầng và xa rời các cuộc đàm phán ngừng bắn—là vô nhân đạo”.
Tuyên bố tiếp tục: “Vì vậy, Iran không chỉ tự mình tránh tham gia vào các hành động như vậy mà còn kêu gọi các quốc gia khác ngừng cung cấp vũ khí cho các bên liên quan đến cuộc xung đột”.
Ông Josep Borrell nói “Người Iran có vấn đề đối với sự liêm chính và thành thật.”
[Newsweek: Zelensky Presses US on Long-Range Strikes in Russia During Blinken Visit]
9. Cuộc tấn công của Nga vào Konotop làm 14 người bị thương, thiệt hại nặng nề cho cơ sở hạ tầng năng lượng
Trong cuộc họp báo tại trung tâm báo chí Kyiv chiều Thứ Năm, 12 Tháng Chín, phát ngôn nhân cảnh sát quốc gia Ukraine, Đại Úy Alyona Lyutnytska cho biết Nga đã tấn công thành phố Konotop ở tỉnh Sumy vào rạng sáng ngày 12 tháng 9, khiến dân thường bị thương, phá hủy trường học và làm gián đoạn nguồn cung cấp điện và nước.
Chính quyền địa phương báo cáo có mười bốn người bị thương. Hậu quả của vụ tấn công vẫn đang được điều tra.
Chính quyền khu vực cho biết Nga đã tiến hành một cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa “quy mô lớn” vào “các cơ sở hạ tầng năng lượng và dân sự” ở Konotop.
Cô cho biết thêm hai thường dân bị thương đã được đưa vào bệnh viện sau vụ tấn công. Một nạn nhân đang hôn mê.
Lyutnytska báo cáo rằng cuộc tấn công đã “gây thiệt hại nặng nề” cho cơ sở hạ tầng năng lượng của thành phố và tình hình cung cấp điện vẫn “nguy kịch”. Cô cho biết các kỹ sư đang làm việc để khôi phục điện cho các cơ sở y tế và nước, nhưng vẫn chưa chắc chắn khi nào điện dân dụng sẽ được khôi phục.
Cuộc tấn công vào trung tâm thành phố, gây ra hỏa hoạn, mất điện và thiệt hại về cơ sở hạ tầng. Cô cho biết các cơ sở giáo dục và tòa nhà dân cư đã bị tấn công.
“Hiện chính quyền địa phương đang triển khai các nguồn điện dự phòng để cung cấp nước cho mạng lưới, vì không có đủ nước để dập tắt đám cháy.”
Cô cũng cảnh báo người dân rằng việc di chuyển bằng xe điện sẽ bị hạn chế vì cuộc tấn công đã phá hủy một đoạn đường ray xe điện của thành phố.
Trước đây, Nga đã từng tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng ở Konotop bằng các cuộc tấn công hỏa tiễn.
Tỉnh Sumy nằm trên biên giới đông bắc của Ukraine với Nga và thường xuyên bị tấn công. Theo chính quyền địa phương, khoảng 21.000 cư dân đã được di tản khỏi khu vực này, trong đó có 5.000 trẻ em.
[Kyiv Independent: Russian strike on Konotop injures 14, heavily damages energy infrastructure]
10. Blinken, Lammy nói rằng chỉ có Nga leo thang chiến tranh trong bối cảnh cuộc tranh luận đang diễn ra về các cuộc tấn công tầm xa
Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken và Ngoại trưởng Anh David Lammy cho biết Nga và Putin phải chịu trách nhiệm về việc leo thang chiến tranh khi trả lời câu hỏi về những hạn chế đối với khả năng thực hiện các cuộc tấn công tầm xa của Ukraine vào lãnh thổ Nga.
Kyiv từ lâu đã lập luận rằng những hạn chế về việc sử dụng vũ khí tầm xa đang kìm hãm nỗ lực chiến tranh của nước này, trong khi Washington tuyên bố rằng việc cho phép Ukraine tấn công sâu vào lãnh thổ Nga bằng vũ khí của mình có thể làm leo thang tình hình.
Blinken và Lammy đã đến Ukraine vào ngày 11 tháng 9 để gặp Tổng thống Volodymyr Zelenskiy và các quan chức cao cấp khác của Ukraine trước cuộc gặp giữa Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden và Thủ tướng Anh Keir Starmer vào ngày 13 tháng 9.
Chuyến thăm tới Kyiv diễn ra một ngày sau khi Washington xác nhận Iran đã chuyển giao hỏa tiễn đạn đạo cho Nga, mang lại cho Mạc Tư Khoa thứ mà Blinken mô tả là “năng lực bổ sung và tính linh hoạt bổ sung” trong cuộc chiến.
Trong một cuộc họp báo ở Kyiv, Blinken và Lammy được hỏi liệu có còn lo ngại chiến tranh sẽ leo thang nếu Kyiv được phép thực hiện các cuộc tấn công tầm xa bên trong nước Nga hay không.
Blinken trả lời: “Chúng tôi thấy Nga hiện đang leo thang các cuộc tấn công vào dân thường, cơ sở hạ tầng năng lượng cũng như quân đội Ukraine bên trong Ukraine”.
Blinken cho biết: “Nếu có ai đó đang thực hiện hành động leo thang thì đó là Putin và Nga”.
Lammy nói thêm: “Tuần này, Putin là người đã leo thang căng thẳng với lô hàng hỏa tiễn từ Iran”. Ông cũng thúc giục Trung Quốc nếu còn muốn làm ăn với phương Tây thì “không nên liên quan đến những kẻ phản bội này”. Cụm từ “những kẻ phản bội” được dùng để ám chỉ Iran, những người bị Liên Hiệp Âu Châu lên án là phản bội những lời hứa của họ không viện trợ vũ khí cho Nga.
[Kyiv Independent: Blinken, Lammy say only Russia escalating war amid ongoing debate on long-range strikes]
11. Thống đốc cho biết các cuộc tấn công của Nga đã cắt nguồn khí đốt và nước ở Pokrovsk
Thống đốc Vadym Filashkin cho biết vào ngày 12 tháng 9 rằng các cuộc tấn công của Nga đã cắt đứt nguồn cung cấp khí đốt và nước tại thị trấn Pokrovsk thuộc tỉnh Donetsk.
Mặt trận phía đông gần Pokrovsk là nơi diễn ra giao tranh ác liệt trong nhiều tháng và là trọng tâm của cuộc tấn công của Nga vào Tỉnh Donetsk. Thành phố này là trung tâm hậu cần quan trọng của lực lượng Ukraine.
Chính quyền Pokrovsk đã kêu gọi người dân di tản vào ngày 15 tháng 8 sau khi lực lượng Nga tiến đến cách ngoại ô thị trấn khoảng 10 km.
Một trạm lọc mô-đun cung cấp nước cho Pokrovsk đã ngừng hoạt động do giao tranh đang diễn ra trong khu vực.
“Hiện tại nguồn cung cấp nước không thể tiếp tục hoạt động. Chúng tôi đang nỗ lực giải quyết vấn đề này”, Filashkin cho biết.
Theo thống đốc, nước uống đã được cung cấp cho người dân và hơn 300 giếng đã được khoan tại cộng đồng Pokrovsk.
Một ngày trước đó, Filashkin cho biết quân đội Nga đã phá hủy một trạm xăng cung cấp khí đốt cho Pokrovsk.
Khoảng 26.000 người vẫn ở lại Pokrovsk tính đến đầu tháng 9. Thị trấn này có dân số khoảng 60.000 người vào Tháng Giêng năm 2022.
Khi tình hình an ninh xấu đi, nhà ga xe lửa Pokrovsk đã đóng cửa. Các cuộc di tản hiện khởi hành từ nhà ga xe lửa ở Pavlohrad thuộc Tỉnh Dnipropetrovsk, một thành phố cách Pokrovsk 100 km về phía tây.
[Kyiv Independent: Russian attacks cut off gas, water in Pokrovsk, governor says]