Cũng như bao giờ, George Weigel, trên trang mạng của Tổng Giáo Phận Denver, ngày 7 tháng 8 năm 2024, đã có cái nhìn tiêu cực về Thượng hội đồng đồng nghị:
Cỗ máy tuyên truyền của giáo hội được tạo ra cho Thượng hội đồng vào tháng 10 năm ngoái về tính đồng nghị cho một Giáo hội đồng nghị vẫn đang hoạt động, và nó đang trở nên vừa mệt mỏi vừa đáng lo ngại.
Về sự mệt mỏi: Đức Hồng Y Jean-Claude Hollerich, SJ, Tổng tường trình viên của Thượng hội đồng 2023 và 2024, đã thông báo với chúng ta trong một bản tin ngày 14 tháng 6 từ văn phòng Thượng hội đồng của Vatican rằng "Dân thánh của Chúa đã được đưa vào hoạt động cho sứ mệnh nhờ vào kinh nghiệm đồng nghị". Dạ, không, thưa Đức Hồng Y, điều đó không hoàn toàn đúng.
Dân thánh của Thiên Chúa đã được Chúa Giêsu khởi xướng cho sứ mệnh cách đây hai thiên niên kỷ, khi nhóm tông đồ được chỉ thị “Vậy hãy đi và làm cho muôn dân trở thành môn đệ, làm phép rửa cho họ nhân danh Chúa Cha, Chúa Con và Chúa Thánh Thần…” (Mt 28:19). Các tông đồ đã được xác nhận trong sứ mệnh đó bằng sự tuôn đổ Chúa Thánh Thần được ghi lại trong Công vụ 3, và Giáo hội đã tiếp tục sứ mệnh kể từ đó. Bản chất và phạm vi của sứ mệnh thế kỷ 21 của Giáo hội đã được Thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô II xác định trong thông điệp năm 1990, Redemptoris Missio (Sứ mệnh của Đấng Cứu Chuộc), trong đó dạy rằng mọi người Công Giáo đều được rửa tội để trở thành một ơn gọi truyền giáo và mọi nơi đều là lãnh thổ truyền giáo. Những nơi sống động và sôi động của Giáo hội thế giới đã tiếp thu lời dạy đó và đang sống theo lời dạy đó ngày nay.
Do đó, quan niệm cho rằng “trải nghiệm đồng nghị” đã khởi xướng Giáo hội cho sứ mệnh là vô lý trong lịch sử. Đây cũng là một hoạt động tuyên truyền cho một thao tác cho đến nay vẫn bị sa lầy trong việc tự nhìn nhận mình là giáo sĩ mà Đức Hồng Y Jorge Mario Bergoglio, SJ, đã cảnh báo trong bài phát biểu trước mật nghị trước Tổng hội Hồng Y đã giúp đưa ngài lên tòa Phêrô. Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã nhắc lại lời khuyên đó về việc tự tham chiếu của giáo hội trong bài giảng một ngày sau khi đắc cử.
Còn đối với Thượng hội đồng 2023, nó không giống với Lễ Hiện xuống đầu tiên của Kitô giáo. Vì sau khi Chúa Thánh Thần ngự xuống, những Kitô hữu đầu tiên đã không ngồi lại thành một nhóm nhỏ trong Phòng Tiệc ly và nói rằng, "Ồ. Thật tuyệt. Chúng ta hãy nói về điều đó."
Không, họ đã đi thẳng ra đường để truyền giáo, "và có khoảng ba ngàn linh hồn được thêm vào ngày hôm đó" (Công vụ 3:41). Không có gì giống như vậy sau nhóm nhỏ tẻ nhạt và bị thao túng "Những cuộc trò chuyện trong Chúa Thánh Thần" tại Thượng hội đồng 2024.
Liệu mọi thứ có thay đổi vào tháng 10 tại Thượng hội đồng 2024 không? Có lý do để hoài nghi.
Từ ngày 4 đến ngày 14 tháng 6, một nhóm các nhà thần học đã làm việc - những ngón tay vụng về của tôi gần như gõ "thức dậy!" - để giúp chuẩn bị tài liệu làm việc của Thượng hội đồng 2024, dựa trên các báo cáo sau Thượng hội đồng 2023 mà Văn phòng Tổng thư ký của Thượng hội đồng đã nhận được. Các nhà thần học được mời dường như phản ảnh mối quan tâm về Đa dạng, công bằng và bao gồm [DEI = Diversity, equity, Inclusion] của văn phòng Thượng hội đồng, mặc dù sự đa dạng của họ không phải là đáng kể về mặt thần học. Thần học Công Giáo tại Hoa Kỳ và các nhà thần học người Mỹ làm việc ở nước ngoài (trong một số trường hợp, cách văn phòng Thượng hội đồng mười phút đi taxi) nằm trong số những nhà tư tưởng sáng tạo nhất của Giáo hội ngày nay. Tuy nhiên, bạn sẽ khó (và không thành công) để tìm thấy các thành viên của Viện Thần học Công Giáo có trụ sở tại Hoa Kỳ hoặc Dự án Sacra Doctrina có trụ sở tại Hoa Kỳ nổi bật trong số những người được triệu tập đến Rome để tham gia cuộc tham vấn kéo dài mười ngày này - và điều này bất chấp thực tế là các thành viên của các tổ chức đó đánh dấu tất cả các ô dân tộc, chủng tộc và "giới tính" có vẻ như bắt buộc. Có sự thiên vị ngầm nào tại văn phòng Thượng hội đồng, theo đó sự chính thống năng động không cần phải áp dụng?
Đức Hồng Y Hollerich không phải là thành viên duy nhất của Hồng Y đoàn đang thêu dệt những câu chuyện về "quy trình đồng nghị" làm dấy lên mối quan ngại về Thượng hội đồng 2024. Tổng thư ký của Thượng hội đồng, Đức Hồng Y Mario Grech, đã đi khắp thế giới kể từ Thượng hội đồng 2023, về những gì một số giáo sĩ coi là chiến dịch tranh cử giáo hoàng, hoặc ít nhất là chiến dịch trở thành Đại cử tri trong mật nghị tiếp theo. Dù sao đi nữa, cuộc phỏng vấn của Đức Hồng Y vào tháng 3 năm ngoái với một tờ báo Thụy Sĩ đã gióng lên một số hồi chuông cảnh báo.
Đầu tiên, Đức Hồng Y thừa nhận rằng "khi chúng ta nói về sự hiệp nhất, về sự hiệp thông, chúng ta không đề cập đến sự hiệp nhất về tư tưởng". Thật vậy sao? Chúng ta không ở trong sự hiệp thông của niềm tin thống nhất khi chúng ta cùng nhau đọc Kinh Tin Kính Nixêa sao? Kinh Tin Kính của các Tông đồ sao? Liệu Công Giáo tùy chọn địa phương – loại Công Giáo trong đó, tội lỗi nghiêm trọng ở Ba Lan là nguồn ân sủng cách xa mười dặm, ở phía bên kia biên giới Ba Lan-Đức – có thực sự là Công Giáo (sau cùng, có nghĩa là “phổ quát”)?
Sau đó, Đức Hồng Y nói rằng ngài tưởng tượng Giáo hội “như một cầu vồng”. Một hình ảnh thú vị, hình ảnh đó. Grech là người Malta, có nghĩa là tiếng Anh hoàn toàn quen thuộc với ngài. Vì vậy, không thể không hiểu được việc nhắc đến “Giáo hội cầu vồng” báo hiệu điều gì trong nền văn hóa hàn cầu hóa ngày nay.
Tháng Mười ở Rome hứa hẹn sẽ là một tháng đáng lưu ý.